به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان؛ حضرت معصومه (س) دختر هفتمین امام شیعیان، موسی بن جعفر و نجمه خاتون است. برای مادر وی نامهای دیگری چون تکتم، اروی، سمان، سکن و سکنی نیز گزارش شده‌است. فاطمه کبری (س) و برادرهایشان علی بن موسی الرضا (ع) و احمد بن موسی از برترین فرزندان امام موسی کاظم بودند. یک سال بعد از آنکه امام رضا (ع) به اجبار مامون از مدینه به مرو رفت، نامهای به خواهر خود حضرت معصومه (س) نوشت و از او خواست تا به مرو برود. در منابع تاریخی گفته شده است که ایشان در سال ۲۰۱ هجری قمری به همراه ۲۳ نفر از فرزندان و نوادگان امام موسی کاظم (ع) از مدینه راهی مرو شد. درباره حوادث طول سفر ایشان اطلاعات چندانی نقل نشده است، فقط در برخی منابع گفته شده است که وقتی کاروان حضرت معصومه (س) به شهر ساوه رسید، گروهی به کاروان حمله کرده و باعث کشته و زخمی شدن کاروانیان شدند. حضرت معصومه (س) در این حادثه مسموم شد و پس از آن به قم رفت. طبق گزارشات تاریخی وی هفده روز بعد از وقایع ساوه، در شهر قم از دنیا رفت. لذا در این خصوص با حجت الاسلام دکتر «ایمان ضرابی» پژوهشگر و استاد حوزه و دانشگاه .گفت و گویی انجام داده ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود
آيا حضرت فاطمه معصومه (س) فرزند امام موسي كاظم(ع) به شهادت رسيده اند؟
اجازه بدید اشارۀ کوتاهی به ورود ایشان به ایران داشته باشم ،حضرت معصومه(س) یکسال پس از ورود برادرش حضرت امام رضا(ع) به ایران به همراه عده‌ای از برادران و خواهران و عده دیگری از خویشان به منظور دیدار امام رضا (ع) و پیوستن به برادر وارد ایران شدند؛آنچه که در منابع تاریخی آمده :حضرت معصومه در رأس یک قافله 22 نفری متشکل از علویان و برادران امام رضا (ع) برای دیدار با آن امام همام رهسپار ایران گردیدند . البته برخی از تارخ نگاران تعداد افراد این کاروان را حدود 400 نفر نوشته‌اند و قائلند 23 نفر از آنان در ساوه کشته شدند.پس از آنکه حضرت معصومه (س)و همراهیان ایشان به ساوه رسیدند، مأموران حکومتی با آنها درگیر شدند و بسیاری از افراد این قافله را به شهادت رساندند. در همین زمان حضرت معصومه (س)ب یمار شد. ایشان از خادمشان سوال کردند: از اینجا تا قم چقدر فاصله است؟ خادم عرض کرد: 10 فرسخ حضرت فرمود: مرا از اینجا به قم منتقل کن.در همین زمان موسی بن خزرج که از بزرگان آل سعد و از شیعیان قم بود به خدمت فاطمه معصومه(س) مشرف شد و زمام ناقه حضرت را گرفتند و به سرای خویش فرود آوردند.
برخی از مورخین معتقدند و احتمال می دهند که فاطمه معصومه (س) در ساوه توسط دشمنان اهل بیت(ع) مسموم شد و سپس با حالت بیماری وارد قم شد. و پس از مدت کوتاهی به شهادت رسید. مطابق نقل بعضی منابع مسموم نمودن حضرت توسط زنی در ساوه انجام شد. عده‌ای نیز بیان داشتندکه : «وقتی حضرت معصومه بدن‌های پاره پاره برادران و برادر زادگان خویش را که 23 نفر بودند را دیدند، به شدت غمگین گشتند و از غصه بیمار شدندکه منجر به وفات ایشان شد». پس از ورود حضرت معصومه (س) به قم در روز 23 ماه ربیع الاول،آن حضرت 17 یا 19 روز ساکن منزل موسی بن خزرج بود. و در این مدت با حالت بیماری مشغول عبادت و راز و نیاز با خداوند بودند که در نهایت به دیدار حق شتافتند.
حرم حضرت معصومه (س) چه زماني بنا شده است؟
پس از فوت حضرت معصومه و دفن ایشان در باغ بابلان قم، محل دفن حضرت در طول تاریخ دستخوش دگرگونی‌های بسیار شد و به تدریج بر وسعت و شکوه حرم و بناهای مجاور آن افزوده گشت تا اینکه این محل تبدیل به حرم شد. پس از دفن حضرت معصومه (س)، اشعریان سایبانی از بوریا بر روی مزار ایشان برافراشتند. این سایبان بر جای بود تا آنکه زنی به نام «زینب قبه» بر سر تربت حضرت نهاد . اما در خصوص ساختار رسمی حرم گفته شده در سال 605 هجری توسط شخصی بنام «امیر مظفر» کار کاشی کاری شروع و پیگیری شد و در سال 613 یعنی هشت سال بعد کاشی های مرقد آماده و نصب گردید می توان گفت که گسترش اولیه ساختار حرم در عصر صفویه شکل گرفته که البته بخش کوچکی از بنای فعلی حرم مطهر بوده.
برخی فضایل حضرت معصومه(س) که باعث معرفت بیشتر می‌شود؟
فضائل و مناقب حضرت معصومه (س) بگونه ای نیست که بتوان آن را در این فرصت کم بیان داشت اما باید اذعان داشت که در میان بانوان بیت رسالت و امامت(ع) دو بانوی آسمانی یعنی حضرت زینب کبری(س) و حضرت معصومه(س) دارای وجوه شباهت و قدر مشترک می باشند و هر دوی آن مخدرات دختر امام خواهر امام و عمه امام هستند.
هر دوی آنان مورد تکریم و تجلیل امام معصوم(ع) واقع شده و زبان به مدح و ثنا و تعریف آنان گشوده اند، حضرت زینب از سوی پدرش امیرالمؤمنین(ع)، برادر امام حسین(ع) و پسر برادر...امام سجاد(ع) ستایش گردیده و حضرت معصومه(س) از جانب جد بزرگوارش امام صادق(ع) و برادر گرانقدرش امام رضا(ع) و برادرزاده یعنی امام جواد(ع) ستوده شده است.آن دو بانوی مکرمه علاقه شدیدی نسبت به برادرها امام حسین(ع) و امام رضا(ع) داشتند و به خاطر این و در راستای صیانت از حریم ولایت ترک وطن نموده و رنج سفر را به خودتحمیل کردند.هر دو بزرگوار زادگاهشان مدینه ولی مدفنشان در نقطه ای دور و در غربت واقع گردیده است. مضجع شریفشان زیارتگاه عاشقان خاندان پیامبر(ص) می باشد و مسلمانان از سراسر جهان با شور و اشتیاق به سوی مرقد مطهرشان در مصر یا شام و قم مقدّس می شتابند.
اجازه بدید به یکی از فضائل این بانو اشاره کنم و آن نام محدثه است که یکی از القاب فاطمه معصومه(س) است با توجه به اختناق موجود در آن زمان نقل حدیث از معصوم (ع)بسیار سخت و دشوار بود با این وجود ،از فاطمه معصومه (س)احادیثی نقل شده است که همه آنها حول محور ولایت و امامت است و به نظر می رسد آن حضرت با بیان چنین احادیثی سعی در سوق دادن افکار جامعه به سمت امامت و ولایتی که درسایه جهل و غربت مانده ،بوده است .ما برای اینکه بتوانیم الگوی دینی را برای جوانان تبیین کنیم باید اول خود شناخت کامل داشته باشیم. به نظر شما متولیان دینی ما در خصوص حضرت معصومه (س) به درستی این شناخت و الگوسازی را انجام داده اند؟
در خصوص شناخت و الگوسازی فاطمه معصومه(س)و معرفی این گوهر ناب آستان امامت و ولایت توسط متولیان دینی و فرهنگی کشور کارهای خوبی صورت گرفته اما باید گفت که این فعالیت ها کافی نیست زیرا ما باید در انتقال این معارف به نسل نوجوان بیش از پیش تلاش کنیم و روش های نوینی را در ارائه معارف اهل بیت (ع) بکار ببندیم، باید به سوالات بنیادی نسل جدید با شیوه هایی جدید پاسخ گفت ،بنحوی که نوجوان و جوان ما بهره گیری از انوار اهل بیت(ع)را در زندگی خود یک ضرورت بداند و تشنۀ بهرمندی الطاف اهل بیت(ع) باشند.
این کارها باید درآموزش و پرورش پر رنگ تر دنبال شود البته نه صرفا بعنوان یک درس که حفظ شود و بعد امتحان فراموش شود بلکه باید کاری کرد تا بچه ها مرام و منش اهل بیت(ع) را زندگی کنند؛ البته نمی توان نقش مراکز فرهنگی دیگر مانند حوزه و دانشگاه نادیده گرفته شود یا صدا و سیما .البته باز هم تاکید می کنم که نباید این شناخت یا الگو سازی جنبه تشریفاتی یا الزام پیدا کند،بلکه باید ایجاد حس ضرورت در نسل جدید پدید آورد.
مهمترین درسی که جامعه ما به ویژه دختران و زنان ما می توانند از حضرت معصومه (س) بگیرند چیست؟
لحظه لحظه زندگی این انوار مقدس برای ما و جامعه درس است اما شایسته است در زمانه‌ای که موج هجوم فرهنگی غرب به ویژه به سوی جامعۀ دختران افزایش یافته است، در پی شناخت دقیق از یگانه دختری باشیم که با کسب فضائل بی‌نظیر، خود را به بالاترین درجات معنوی رهنمون ساخته است به نحوی که همانطور که بیان شد از سه تن از امامان معصوم (ع) روایات متعدد و بسیار حیرت‌انگیز در تبیین جایگاه، فضائل و کرامات آن حضرت بیان گردیده است، لذا باید گفت دستیابی به اوج درجات و فضائل اخلاقی، علمی، اجتماعی، سیاسی... توسط آن حضرت به روشنی می‌تواند برای جامعۀ دختران ایرانی مورد توجه فراوان قرار گیرد.
جوامع غربی با هجوم به ارزش‌های اسلامی، انسانی و نقض کرامت زن در راستای نابودی شخصیت و هویت دختران در جوامع بشری اقدام نمودند لیکن حضرت معصومه(س) با بهره گیری از معارف ناب شیعی و با تلاش بی‌نظیر در راه کسب معارف اسلامی و اجرای آن در زندگی توانست در نزد خداوند دارای جایگاه والایی گردد، از این جهت باید به عنوان بهترین الگو و اسوه برای جامعۀ دختران مورد نظر می‌باشد.
بنده در این برهه زمانی و وقایع تلخ پیش آمده لازم می دانم به یکی از خصائص حضرت اشاره کنم که می تواند الگوی خوب و کاملی برای جامعه امروز باشد آن خصیصیه را با ذکر یک روایت تبیین می کنم ؛وجود مقدس امام هشتم و امام نهم(ع) فرمودند:«هر کس کریمهٴ اهل بیت فاطمهٴ معصومه(س) را زیارت کند، بهشت برای او است». چه چیز باعث چنین امتیاز ویژه ای برای آن حضرت شده ؟آیا صرفا به جهت فرزند امام و خواهر امام و عمه امام بودن دلیل چنین ویژگی است ؟مسلما اینطور نیست، وقتی به زندگی گوهر بار حضرت نگاه میذکنیم متوجه نکته ای می شویم که امتیاز آن حضرت بدین خاطر است که او اهل ولایت است، و اگر کسی پیوند ولایی با دودمان عصمت و طهارت داشته باشد، می‌‌کوشد که رایحهٴ ولایت و طعم ولایت در هستی او پدید آید و خود جزء اولیای الهی بشود، اگر کسی جزء اولیای خدا شد، «ولی‌الله» شد، در آن صورت بهشت مشتاق او است ،درس فاطمه معصومه (س)به همۀ ما به زنان و دختران ما این است تبعیت کنید از امامت و ولایت اهلبیت عصمت در مسیر زندگی و در حرکتتان نه کند باشید نه تند بلکه گوشتان به دهان امام و ولی تان باشد آن زمان نه اینکه شما مشتاق بهشت باشید بلکه خود بهشت مشتاق شماست.
نظر شما