به گزارش خبرگزاری شبستان از رشت، مهری شیرمحمدی:
«هتل ساوی» دیرزمانی نیست که تخریب شده است، به همین دلیل هنوز خاطره این هتل با معماری منحصربفردش در ابتدای خیابان امام رشت، برای خیلی ها زنده است. این هتل - که در دوره پهلوی اول ساخته شده بود – در کنار دیگر مجموعه بناهای تاریخی میدان شهرداری رشت، معماری نئوکلاسیک اروپایی را در مرکز استان گیلان روایت می کرد. بخشی از هتلی که روزگاری جزو میراث معماری این شهر بود، اردیبهشت ماه سال 1392، تخریب و نوسازی شد. عکس های بجامانده از این هتل زیاد نیست. لااقل آنچه منتشر شده زیاد نیست. شاید روزی اسناد و عکس های بیشتری از این هتل به اشتراک گذاشته شود.
درحال حاضر عکس های به جامانده از نمای بیرونی این هتل، مربوط به مراسم هایی است که در دوره پهلوی دوم از میدان شهرداری رشت گرفته شده است. مشخصا، عکسی که در آن مراسم رژه و تجمع مردم و مسئولان را در میدان شهرداری نشان می دهد که به خاطر فرونشاندن قائله «پیشه وری» در جداسازی آذربایجان از ایران - که آن هم بواسطه حمایت شوروی سابق شکل گرفته بود - دیده می شود. در زمان تخریب، رسانه های محلی نوشتند، اداره کل میراث فرهنگی گیلان، جلوی تخریب همه بنا را گرفته است. اگر هم چنین بوده، همچون بسیاری از بناهای تاریخی گیلان، نوشدارو پس از مرگ سهراب بوده است. زیرا آنچه امروز بجای بخش تخریب شده هتل ساوی سربرآورده، بنایی به شدت خنده دار است که معلوم نیست شهرداری چگونه به وی مجوز ساخت داده است. باقی هتل ساوی هم اگرچه رسانه ها نوشتند، اداره میراث فرهنگی درنظر دارد آن را ثبت کند، ولی تاکنون شماره ثبت و پرونده ای از این بنا منتشر نشده است.
هتل ساوی، معماری جالبی داشت. نیمی از این بنای دو طبقه، در ابتدای خیابان اعلم الهدی و درست در کنار سینما سپیدرود بود و یال دیگر این بنای L مانند، در ابتدای خیابان امام. درب ورودی در خیابان اعلم الهدی بود، با یک طبقه نیم طبقه همچون بناهای مریضخانه بلدیه، هتل ایران و اداره پست.
اکنون بخشی از یال خیابان امام هنوز سرپاست. طبقه نخست تجاری شده و طبقه دوم بصورت نیمه مخروبه رها شده است. بخشی از طبقه دوم یال محور اعلم الهدی سرپاست ولی بخشی از آن بطور کامل تخریب و نوسازی شده و یک واحد تجاری پوشاک با یک معماری ناهمگون با بافت پیاده راه فرهنگی ساخته شده است.
شهرهائی که «بافت تاریخی» دارند، میراث فرهنگی و شهرداری یا اجازه تخریب بنای تاریخی را نمی دهند یا اگر بنا شاخصه های میراثی و تاریخی نداشته باشد، طبق ضوابطی اجازه نوسازی داده شده و مالک می باید بنای از نوساخته شده را همخوان با معماری بافت همان منطقه بسازد.
اکنون اگر در خیابان امام و اعلم الهدی و حتی سبزه میدان دقت کنید، این شلختگی و ساخت و سازهای بی ضابطه به خوبی خود را نشان می دهد. از همه بدتر اجرای کامپوزیت در نمای ساختمان هایی است که همچون وصله ناجور خود را نشان می دهد. هتل ساوی، عمارت جلوه، چاپ زربافی، ساختمان آذربانی، کتابخانه ملی، کافه فوتون و... بناهایی هستند که اگرچه در دوره پهلوی اول در مرکز شهر ساخته شدند، ولی بواسطه نوع معماری و موقعیت قرارگیری، به نوعی تبدیل به خاطره جمعی خیلی ها شده است.
این خاطره نوستالژیک را می توان در مجموعه داستان های «روزی روزگاری رشت» اثر مه کامه رحیم زاده، یادآوری کرد: «راه مان را ادامه میدادیم و از جلوی قنادی پروین و چند کفاشی و آرایشگاه خاص خوان و هتل ساووی ،که نبش خیابان پهلوی و شاه بود، می گذشتیم. اگر می خواستیم به سینما مولن روژ برویم که می رفتیم آن طرف و از جلوی شهرداری و هتل ایران و سنما نیاگارا و گاراژ تی بی تی رد می شدیم و می رسیدیم به کوچه ای که سینما مولن روژ آنجا بود و چه فیلم های محشری نشان می داد. اشک ها و لبخندها، ویولن زن روی بام و دکتر ژیواگو را آنجا دیده بودیم و اگر هم می خواستیم به سینما رادیوسیتی برویم که دیگر کبک مان خروس می خواند. می دانستیم که هر چه (آب و هوا ) در رشت هست، همه تا رسیدن به سینما می بینیم و این فاصله پنج دقیقه‌ای رسیدن از خیابان شاه تا سینما رادیو سیتی برای ما مثل قدم زدن در شانزه لیزه ای بود که وصف اش را شنیده بودیم.»
حالا شهرداری رشت درنظر دارد، نمای ظاهری باقیمانده هتل ساوی را مرمت کند. اگرچه بناست از هتل ساوی نیز تنها رفع خطر از بام و نمای ظاهری باشد، ولی معلوم نیست چگونه بنایی که نیمی از آن به طورکامل تخریب و نوسازی شده، قرار است نمای قدیمی آن بازآفرینی شود!
نظر شما