خبرگزاری شبستان- استان گلستان،
منطقه کتول شرقیترین مناطق تبریزبان و از اصلیترین بلوک استرآباد قدیم است که همجواری با روستاهای ترکمن نشین و ارتباط مستمر با نوازندگان این منطقه و در ادامه سیستانی های ساکن روستاهای اطراف و اقوام کرد و ترک خراسان، موسیقی این منطقه را به شدت تحت تاثیر خود قرار داده و بر غنای آن افزوده است.
کتولی، امیری، نجما و صنم از جمله آوازهای تغزلی است که در علی آباد کتول به عنوان خاستگاه موسیقی کتول عمومیت فراوان داشت و هر یک از آن ها حال عاشق و معشوق و ماجرای دلدادگی آنها را به بیانی شیوا نقل میکند و در بخش هایی از آن مسائل اجتماعی، فرهنگی، عرفانی و عشق به ائمه اطهار (ع) کاملا مشهود و ملموس است.
موسیقی حماسی منطقه کتول هم روایت های دور و درازی در تاریخ دارد و از گوناگونی شگفت آوری برخوردار است.
از جمله بخش های عامه پسند موسیقی که در منطقه کتول عمومیت و شهرت بسیاری داشت، روایتگری بود. به دلیل رجحان فرهنگ شفاهی در انقال مفاهیم طی سالیان دور که هنوز فرهنگ کتابت و نویسندگی در جامعه غلبه پیدا نکرده بود، بخش های مهم تاریخ سرزمین ایران در دل قطعه ها و ترانه های حماسی درج و منتقل می شد و روایتگری، هنری جذاب و قابل احترام بود.
با گسترش فرهنگ کتابت، خالقان این برنامه نقالی موسیقیایی آرام آرام به تاریخ پیوستند و فراموش شدند. یکی از نامدارترین راویان و نقالان شمال کشور، مرحوم عیسی فیوج هنرمند چیره دست گلستانی بود که در دل پردرد خود قطعات کم نظیری مانند منظومه «عباس گالش» و «عباس مسکین» جا خوش کرده بود؛ نواهای موسیقیایی که شهرت آن از گلستان تا گیلان و بخش هایی از کویر مرکزی ایران را طی کرده و ساکنان این مناطق ابیاتی از این منظومه را در حافظه خویش به یادگار دارند.
یکی دیگر از ویژگی های موسیقی کتول، سرنانوازی بود. استاد حسينعلي خسروي كتولي یکی از آخرین سرنانوازان کتولی بود که با کمانچه و سرنا به نغمات دلپذيري از هنر ارزشمند خود را به یادگار گذاشت و همگان معترفند که سهم او درمعرفی «کمانچه» کتولی برجسته است. با مرگ این هنرمند ، سرنا نوازی در کتول نیز از رونق افتاد و به فراموشی سپرده شد اما 3 قطعه سرداری، سواری و کشتی گیری هنوز در ساز هنرمندان این منطقه شنیده می شود.
شب دوم پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران شاهد اجرای هنرمندان موسیقی کتولی بود که یاد بزرگان هنر این منطقه را در ذهن علاقمندان موسیقی زنده کرد.
در این شب، گروه موسیقی علیآبادکتول که علیاکبر و نعمت اصلانیکتولی به عنوان خواننده و نوازنده نی آن را تشکیل میدادند، قطعه هرایی و کلهکش را به همراه راسته مقام اجرا کردند.
دیگر اجرای شب دوم جشنواره که مورد استقبال هنردوستان نیز قرار گرفت، «آبادونخوانی» بانوان کرمانی بود که به دلیل جذابیت در شعر و اجرا، بینندگان را به شوقی دلپذیر آورد.
شهناز، طوطی و مهناز رجایینژاد سه خواهر اجرا کننده این قطعه بودند.
اجرای موسیقی کردی با سرپرستی فرید کریمی، دیگر اجرای شب دوم جشنواره نواحی بود که عارف طهماسبی ساز نرمهنی را نواخت و محمد عباسی با نوازندگی دف و تنبک قطعه گریان، ملودی شاد و ۲ مقام هرایی و گلی را اجرا کردند.
یکی دیگر از اجراهای جذاب شب دوم جشنواره نواحی، اجرای تک نفره علی احمدی هنرمند کرمانشاهی بود که وی برای این اجرا، مقام مور لکی و یکی از مورهای عینعلی تیموری را بازخوانی کرد.
عینعلی تیموری معروف به سلطان آواهای باستانی، شاعر و آوازخوان نوعی موسیقی محلی با نامهای «مور» و «هوره» بود که در غرب ایران رواج دارد.
اجرای دیگر شب دوم پانزدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران به گروه بخشی خراسان شمالی تعلق داشت که در این اجرا، حسین ولینژاد به عنوان سرپرست گروه، خواننده و نوازنده دوتار بود و محمد علیآبادی نوازندگی قشمه به همراه شایان ادینهزاده نوازنده دایره و دهل قطعات نوایی، حرایی، لو و شاخ عطایی را اجرا کردند.
محمدرضا گلافروزی نوازنده دوتار خراسان شمالی و عضو دیگر این گروه مقام لرباشی و قطعه کرمانچی را به صورت تک نفره اجرا کرد.
شب دوم پانزدهمین جشنواره نواحی ایران با اجرای گروه سرنا و دهل کرمانشاهی به پایان رسید.
در این اجرا نوخاص صیادی و اردشیر طهماسبی نوازندگی دهل و سرنا را بر عهده داشتند و مقامهای گریان، چپی، رورو، سهجا، قلایی، حرایی و چمری را اجرا کردند.
نظر شما