چالش های دولت عراق به رهبری سودانی در «جریان خاورمیانه»

به گزارش خبرگزاری شبستان، دولت جدید عراق به ریاست «محمد شیاع السودانی»، با کسب اکثریت مطلق آراء نمایندگان مجلس، شروع به کار کرد. ظاهرا این کشور، بحران سیاسی شدید یک ساله را پشت سر گذاشته اما میراثی که از دولت مصطفی الکاظمی به ارث رسیده بحران غذا، کمبود آب سالم، مشکلات بخش درمان، چالش نبود زیرساخت برای تولید برق و البته بیکاری وسیع است. 

برنامه «جریان خاورمیانه» (MidEaStream) در شبکه پرس تی وی به بررسی وضعیت عراق و چالش های پیش روی دولت محمد السودانی، پرداخت.

«مروه عثمان» مجری این برنامه با یادآوری مشکلات در روابط میان اربیل و بغداد که از دولت الکاظمی باقی مانده و بیشتر به موضوع نحوه بهره مندی از منابع ناشی از فروش نفت برمی گردد گفت: مشکل دیگر برای تکمیل کابینه السودانی نخست وزیر جدید عراق، به دلیل اختلاف میان حزب دمکرات کردستان و حزب اتحادیه میهنی کردستان، مطرح است که هنوز نتوانستند از سهمیه دو وزارتخانه «محیط زیست» و «مسکن» که به  احزاب کرد اختصاص یافته، استفاده کنند.

مجری این برنامه در گفتگو با «حسین ابراهیم» کارشناس مسائل عراق، از وی درباره ترسیم اولویت ها در دولت جدید عراق پرسید. این کارشناس، مساله مبارزه با فساد را مهمترین اولویت دولت السودانی دانست و تاکید کرد: آزمون توانایی دولت جدید در انجام وظایف اصلی که بر عهده گرفته است، در مقابل محمد السودانی قرار دارد و دولتی که وی رهبری می کند بیش از همه باید با فساد مبارزه کند که این مهم نیازمند اراده نیروهای سیاسی شرکت کننده در این کابینه است. 

وی ادامه داد: فساد گسترده و فراگیر در دولت عراق که به نوعی به آمریکا مرتبط است از زمان اشغال این کشور در 20 قبل سال بسیار قوی ریشه دوانده است. از این رو نخست وزیر جدید عراق برای مبارزه با فساد در این کشور کار بزرگی پیش رو دارد. 

این کارشناس روزنامه لبنانی الاخبار، اظهار داشت: مساله احتمال بازگشت درگیری های سیاسی و حتی نظامی میان حکومت و جریان الصدر به عنوان یک خطر محتمل که از سوی آمریکا تقویت می شود، دور از ذهن نیست. 

بعد از یک دهه برای اولین بار است که دولتی در عراق به قدرت می رسد که جریان منسوب به مقتدا صدر در آن مشارکت ندارد به ویژه آنکه نمایندگان وابسته به جریان الصدر وی در مجلس چند ماه قبل، استعفا کرده بودند.

بدون رئیس جمهور بدون نخست وزیر 

برنامه «جریان خاورمیانه» در بخش دوم به وضعیت بحران سیاسی لبنان اشاره داشت و ریشه های فقدان همزمان دولت و رئیس جمهور در آن کشور را کاوش کرد. 

«عماد میشل عون» رئیس جمهور سابق لبنان در حالی کاخ بعبدا، را بعد از شش سال ریاست جمهوری ترک کرد که پارلمان آن کشور علیرغم برگزاری چند جلسه برای انتخاب جانشین وی هنوز نتوانسته است به توافق برسد. در همین حال میشل عون پیش از خروج از مقر ریاست جمهوری و در آخرین اقدام دوران فعالیت رسمی اش، استعفای دولت موقت به رهبری «نجیب میقاتی»، نخست وزیر، را پذیرفت. 

مروه عثمان مجری برنامه «جریان خاورمیانه» در شبکه پرس تی وی تاکید کرد: پس از انتخابات اردیبهشت ماه امسال مجلس لبنان، «نجیب میقاتی» از سوی میشل عون برای تشکیل کابینه به عنوان نخست وزیر مکلف، معرفی شد اما نتوانست از فرصت چند ماهه ای که در اختیار داشت برای به دست آوردن اکثریت آراء مجلس استفاده کند. 

وی در ادامه با «جمال وکیم» نویسنده و استاد دانشگاه در خصوص وضعیت پیش آمده در لبنان به گفت و گو نشست. این کارشناس اظهار داشت: طبق توافق طائف که چند دهه قبل به امضا رسید زمینه برای مداخله عربستان، امریکا، فرانسه و سوریه در امور داخلی لبنان فراهم شد. 

این تحلیلگر افزود: این مشکل بزرگی برای لبنان است که مداخله این دولتها موجب می شود برای ماهها لبنان بدون دولت یا رئیس جمهور باشد و حتی به خلا سیاسی مانند امروز گرفتار شود که نه رئیس حکومت و نه رئیس دولت هیچکدام را ندارد. 

اما به راستی چرا لبنان به این وضعیت رسیده است؟ معضل سیاسی لبنان به این علت است که طبق پیمان طائف، رئیس جمهور باید از مسیحیان مارونی انتخاب شود و در مجلس لبنان جناح 8 مارس اکثریت را در اختیار دارد و در درون این جناح دو نامزد مسیحی برای سمت ریاست جمهوری رقابت می کنند؛ «جبران باسل» رئیس جزب «ملی آزاد» و داماد میشل عون رئیس جمهور سابق و «سلیمان فرنجیه» رئیس حزب المرده. 

باسیل با آنکه تجربه وزارت خارجه را در کارنامه خود دارد اما ولید البخاری، سفیر عربستان سعودی  در بیروت به شدت با وی مخالف است در عین حال وی با مخالف جدی در داخل جریان 8 مارس هم مواجه است؛ حزب امل به دلیل درگیری های تاریخی قدیمی با باسیل وی را نمی پذیرد. 

در جریان 14 مارس که اقلیت مجلس را در اختیار دارد هم «سمیر جعجع» خواستار دستیابی به کاخ بعبدا است که این خواسته با مخالفت اکثر نمایندگان و احزاب لبنان روبه رو است. 

حزب الله لبنان میانجی حزب «امل» و حزب «ملی آزاد» است و از طرف دیگر فرنجیه نیز به آراء نمایندگان حزب الله نیاز دارد از این رو این جنبش نقش حلال مشکلات در درون جریان  مارس 8 را ایفا می کند در نتیجه هر کدام از احزاب مسیحی که بخواهند به قدرت برسند نیازمند مساعت حزب الله در مجلس هستند اما آنها با فشار مداخله آمریکا مبنی بر مشارکت نداشتن حزب الله در روند سیاسی لبنان مواجه هستند. این بن بست سیاسی به خالی ماندن کرسی های ریاست جمهوری و نخست وزیر در لبنان منجر شده است. 

یکی از راههای مطرح شده این است که قانون اساسی بدون متن توافق طائف اصلاح شود اما حزب الله آن را اولویت امروز نمی داند و خواستار تعیین رئیس جمهور، تشکیل دولت و گام های بعدی بررسی اصلاح قانون اساسی است.

برنامه «جریان خاورمیانه» در پایان به این نتیجه رسید که آنچه لبنان اکنون نیاز دارد، قرار دادن روند قانون اساسی در مسیر درست، پرهیز از آشوب سیاسی، و انتخاب رئیس جمهور و سپس تشکیل یک دولت واقعی با اختیارات کامل برای سازماندهی نهادهای عمومی و مبارزه با فساد در لبنان است.