به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام «جواد نصرالله‌پور»، عضو هیئت مدیره مجمع راهبردی اندیشه مهدویت و کارشناس مهدوی در سلسله مباحثی به شرح دعای شریف «اللّهُمَّ ارْزُقْنا تَوْفِيقَ الطّاعَةِ ...»، دعای مشهور به دعای امام زمان(عج) پرداخته است که در ادامه جلسه چهارم آن مرور می شود:
مرحوم کفعمی در کتاب «مصباح» این دعا را از امام زمان(عج) بیان کرده است، که 27 خواسته حضرت(عج) از منتظران را تبیین کرده است که در واقع ویژگی های منتظران آن حضرت(ع) نیز محسوب می شوند.
در ادامه این دعای شریف حضرت حجت(عج) در پنجمین خواسته خود بیان می کنند: «وَأَكْرِمْنا بِالْهُدى وَالاسْتِقامَةِ». کرامت به معنای بزرگواری نفس است در مقابل ذلت نفس؛، در اهمیت کرامت نفس همین بس که حضرت رسول(ص) درباره دلایل مهم بعثت خود فرمودند: «انَّما بُعِثتُ لِاُتمِمَّ مکارم الأخلاق» (مستدرک الوسائل، ج11، ص87).
هدایت به معنای راهنمایی برای رسیدن به هدف است؛ اما در اصطلاح دینی، هدایت یعنی نشان دادن راه رسیدن به خدا با بیان آیات الهی، در واقع هدایت همراهی با انسان تا رسیدن به خدا است ایصال الی المطلوب و رساندن به مقصد است؛ هدایتی که امام زمان(عج) از خدا طلب می کنند شامل هر دو معنا است یعنی هم نشان دادن راه رسیدن به خدا هم همراهی با انسان تا رسیدن به این مقصد.
نیاز به همراهی تلاش و توفیق
استقامت در اصطلاح دینی، به معنای التزام به ارزش های دینی است، کرامت دو نوع است، ذاتی که خدای متعال همزمان با آغاز خلقت به همه بنی آدم(ع) داده است: «وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ»، آیه 70 سوره مبارکه اسراء.
کرامت دیگر، اکتسابی است که انسان بواسطه اعمال خوب خود به دست می آورد با نگاه به این دو کرامت، امام زمان(عج) کرامت نوع دوم را از خداوند در این دعا طلب می کنند یعنی کرامت اکتسابی همچون نوع دوستی، خداباوری، ایثارگری و گذشت ، حق پذیری، عدالت خواهی، ظلم ستیزی، اخلاق محوری و ... یعنی آنچه که تا انسان خود نخواهد به دستشان نمی آورد بنابر این باید برای تحصیل آنها تلاش کند البته تلاش کافی نیست تا توفیق الهی نباشد، کرامت محقق نمی شود.
راه های رسیدن به کرامت
نخستین راه درخواست توفیق از خدای متعال و توسل و توکل است چنان که امام زمان(عج) در این دعا به ما یاد داده اند که کرامت را از خدا مسئلت کنیم.
راه دوم، کسب هدایت و هدایت‌پذیری از قرآن و اهل بیت(ع) است، هر کسی که هدایت های قرآن و عترت را پذیرفت نزد خدا و خلق خدا کرامت می یابد. قرآن می فرماید: هر کس به خدای متعال تمسک یابد، قطعا به راه مستقیم هدایت می شود و این سبب عزیز شدن انسان نزد ولی خدا و خلق او می شود؛ لذا ضرورت دارد در شبانه روز 10 مرتبه در نمازهای واجب از خدا بخواهیم ما را به راه راست هدایت کند «اِهدِنَا الصَّراطَ المُسْتَقِیمَ» که این راه هدایت است. امام سجاد(ع) در یکی از دعاهای صحیفه سجادیه بیان می کنند: خدایا! قرآن را وسیله ما برای رسیدن به بهترین جایگاه که کرامت است، قرار بده! اهل بیت(ع) به عنوان تجلی‌گاه برترین صفات و قرآن ناطق هستند و چون وجود مقدس‌شان واسطه فیض بین خدا و بندگان است، همه پای سفره کرامت آنها نشسته ایم.
سومین راه رسیدن به کرامت و عزیز شدن نزد خدا و ولی او، پایداری در هدایت‌پذیری است اگر انسان هدایت یافته در این هدایت پایدار نباشد، دینداری او همچون درخت بی‌ثمر می شود لذا خدا در آیه 112 سوره مبارکه هود می فرماید: «فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا ...؛ پس تو چنان که مأموری استقامت و پایداری کن و کسی که با همراهی تو به خدا رجوع کند نیز پایدار باشد، و (هیچ از حدود الهی) تجاوز نکنید ...»
ابن عباس نقل می کند فردی به پیامبر(ص) عرضه داشت: چرا آثار پیری در شما نمایان و مو و محاسن شما سفید شده است، حضرت رسول(ص) در پاسخ او فرمودند: سوره های هود، واقعه، مرسلات و نبأ مرا پیر کردند ... (امالی شیخ طوسی، ص233).
در سوره مبارکه هود فرمان استقامت صادر شده، حضرت رسول(ص) و اصحابشان برترین نمونه استقامت هستند که شهادت ها، جانبازی ها، فشارها و تحریم های اقتصادی و مصائبی همچون از دست دادن 70 حافظ قرآن در جنگ احد و ... آنها را از این مسیر بازنداشت و این برای منتظران درس بزرگی است که پای دین و انقلاب و خون شهدا با همه گرفتاری ها بایستند.
راه چهارم کسب کرامت و عزیز شدن، تقوا است، قرآن نه‌تنها تقوا را دلیل کریم شدن و کرامت یافتن معرفی می کند بلکه در آیه 13 سوره مبارکه حجرات می فرماید: «إِنَّ أَکْرَمَکُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاکُمْ» یعنی تقوا کرامت‌آورترین خصیصه در انسان است مهم آنکه حتی اگر کرامت آدمی از دست برود باز با نیروی تقوا آن را به دست آورده و خدا بواسطه تقوا او را عزیز خلق می کند.
پنجمین راه کسب کرامت، تلاش برای به دست آوردن این فضیلت است چراکه این فضلیت اکتسابی است، امیرالمومنین می فرمایند: اگر کسی خود را بلند نکند، کسی او را بلند نخواهد کرد ... (غررالحکم، ص450).
نظر شما