به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، آیت‌الله عباس کعبی در همایش ملی حکمرانی اسلامی در سالن اجتماعات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در قم با تبیین ماهیت حکمرانی اظهار داشت: حکمرانی به معنای پیشبرد امر حکومت و تحقق اهداف و وظایف و سیاست ها وخط مشی ها و تلاش برای حل مسائل حکومت براساس مبانی و سازکارها و فرآیندها و ساختار و روش و فنون و سبک های مدیریتی و قواعد و معیارهای حکم است.
عضو مجلس خبرگان رهبری افزود: متناسب با وضعیت فعلی کشور، حکمرانی در مقام اجرا و عمل یک پیش نیازهایی دارد و سازماندهی و شبکه‌سازی برای تحقق اهداف، وظایف و ماموریت‌های حکومت دینی لازم است، در این راستا پیشگامی نیروهای مومن و انقلابی حاضر در صحنه در همه عرصه‌ها نیز از پیش نیازهای حکمرانی اسلامی است.
وی بیان کرد: نام دیگر حکومت همان حکومت رانی است، اگر با حکومت مقایسه کنیم می‌بینیم حکومت برای سه مولفه اقتدار و ساختار و وظایف است، در واقع حکمرانی، اعمال این حکومت به صورت هوشمندانه و حکیمانه اقتدار در یک ساختار مناسب برای تحقق وظایف است.
آیت الله کعبی عنوان کرد:حکمرانی با استفاده از همه ظرفیت ها و همه افراد ذی نفع در حکم و قدرت چه بخش عمومی و خصوصی و یا دولتی و غیر دولتی را شامل می شود، همچنین حکمرانی به خوب و بد نیز تقسیم می شود و حکمرانی خوب براساس مدل لیبرال دموکراسی شاخصه های معروفی دارد.
وی تصریح کرد: اما وجه ممیز این شاخصه ها از حکمرانی اسلامی چند ویژگی دارد، نخست مشروعیت الهی است نقطه عظیمت حکمرانی اسلامی توحید است و همان اصول در اصل 2 قانون اساسی آمده و در نظام جمهوری اسلامی 5 اصل مهم ذکر شده است.
عضو جامعه مدرسین خاطرنشان کرد: ویژگی دیگر مردم باوری و حضور مردم در متن حکم و فرمانروایی است، در اندیشه اسلامی یک بخش وجود دارد و همه موظف به اجرای احکام هستند و پیوند بین امامت و امت است؛ نقش مردم در حکمرانی و مشارکت آنها و جلب رضایت مردم اهمیت زیادی دارد زیرا ساخت حکومت مردمی است.
وی گفت: تمرکز بر حل مشکل‌های جامعه و گره‌های کور زندگی مردم به ویژه مسائل معیشتی را نیز از دیگر نیازهای حکمرانی اسلامی است و این اقدام باید برای همراهی مردم صورت گیرد. آیت الله کعبی افزود: اجتهاد مستمر و متناسب با مقتضیات زمان و اجتهاد تمدن ساز متناسب با گام پنجم انقلاب اسلامی از دیگر ویژگی هاست و باید کشور را با مدیریت علمی و بر پایه علم و فن پیش بُرد.
وی در خصوص دیگر ویژگی های حکمرانی اسلامی بیان کرد: علاوه بر تعهد، تخصص هم لازم است، از طرفی مقاومت و مقابله با نظام سلطه و طراحی عبور از غرب بر اساس شعار نه شرقی نه غربی از دیگر شرایط حکمرانی اسلامی است.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: ممیز میان حکمرانی اسلامی و حکمرانی غربی مردم باوری و حضور در متن حکم و فرمانروایی است که از جمله تفاوت‌های این ۲ حکمرانی به شمار می‌آید.
وی اظهار داشت: در نظام‌های لیبرال دموکراسی، جامعه کلان سیاسی به دو بخش فرمانروایان و فرمانبران تقسیم می‌شود، اما در منظومه اندیشه اسلامی بر اساس قرآن و روایت‌ها و سیره اهل بیت (ع) تنها یک بخش وجود دارد و همه به یک میزان موظف به اجرای اهداف و برنامه‌های اسلام هستند، در واقع در حکمرانی اسلامی بین اُمت و امامت پیوند ناگسستنی وجود دارد، و هویت جدا و مستقلی بین آنان نیست
آیت‌الله کعبی گفت:مردم باوری حداقل هفت مولفه دارد که در نظام‌اسلامی مورد توجه است، ئخسترای مردم، حضور مردم، مشارکت مردم، نظارت مردم، لزوم جلب رضایت عمومی و توجه به افکار عمومی، رشد دادن مردم همچنین جانشینی‌سازی و کادرسازی و چرحش نخبگان و جوان گرایی از جمله این مولفه‌ها است.
وی در خصوص مهم ترین محورها در رشد دادن مردم افزود: این محورها شامل رشد عقلانی، هدایت دینی، آگاهی‌های عمومی، بصیرت افزایی خصوصا بصیرت سیاسی، انسجام اجتماعی و هم‌افزایی، اخلاق و معنویت و تعالی فرهنگی از ابعادی است که باید مردم را علاوه بر رشد در بخش‌های زندگی و ابتکار و خلاقیت، در این موارد نیز به رشد رساند.
عضو مجلس خبرگان رهبری تصریح کرد: مردم باوری، عرصه‌هایی دارد که باید در حکمرانی اسلامی عملیاتی شود، اگر بگوییم حکمرانی اسلامی مردم محور و ولایت پایه است، شاید سخن گزافی نباشد.
وی ادامه داد: کارآمدی و فساد ستیزی دیگر تفاوت حکمرانی اسلامی با حکمرانی لیبرال است و کارآمدی و کارآیی باید متناسب با اهداف و وظایف حکومت در اسلام مورد توجه قرار گیرد، از طرفی امانت محوری تفاوت دیگر حکمرانی اسلامی و غربی است و قدرت در اسلام امانت و ابزاری برای خدمت، کارآمدی، پیشرفت و عدالت و تحقق حیات طیبه است.
آیت‌الله کعبی بیان کرد: کرامت بخشی به انسان و توجه به کرامت انسانی در مسیر رشد، همچنین احیای ظرفیت‌های مردمی در همه عرصه‌ها نیز از تفاوت‌هایی میان این دو حکمرانی است، ضمن اینکه حضور مردم را نباید فقط سیاسی یا اقتصادی تفسیر کنیم.
وی در خصوص سیره پیامبر اسلام در حکمرانی گفت: روشن بودن اهداف و وظایف و تاکید بر تحقق آن، جذابیت مطلق بر پایه رحمت‌الهی، محقق شدن اخلاق و معنویت در حکمرانی، مدیریت جهادی اعم از جهاد قتالی، جهاد کبیر و مبارزه با نفس و تلاش خستگی ناپذیر برای خدمت و پیشرفت و عدالت حائز اهمیت است.
عضو مجلس خبرگان رهبری قاطعیت در مقابله با جرم و جنایت و فساد و فتنه را از موارد تامل برانگیز در سیره پیامبر برشمرد و عنوان کرد: در این رابطه، بحث محاربه و بغی اهمیت زیادی دارد، نبی مکرم اسلام وجود ناامنی و قتل را در جامعه بر نمی‌تافت.
وی در خصوص حکمت و تدبیر در حکمرانی، در سیره پیامبر اسلام خاطرنشان کرد: امکانات موجود در جامعه از قبیل منابع طبیعی، منابع انسانی و سرمایه‌های اجتماعی باید بر پایه حکمت و فرزانگی مدیریت شود، بدون تردید اول و آخر حرکت پیامبر، بحث نظام سیاسی بر مدار ولایت است.
نظر شما