تربیت یک مقوله چندساحتی، فرایندی و تدریجی است

به گزارش خبرگزاری شبستان از استان قم، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمفید حسینی کوهساری در دومین نشست هیئت اندیشه ورز ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور که با موضوع تربیت در قم برگزار شد گفت: ما در مقوله تربیت در نهادهای فرهنگی یک وحدت رویه نسبت به مبانی تربیت و شاخصه های تربیت نمی بینیم و همین هم موجب یک پراکندگی در نوع تربیت شده است.

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه در ادامه با اشاره به سه سند موجود که می تواند در مقوله تربیت راهگشا باشد گفت: سند تحول آموزش و پرورش که یک کتاب پشتیبان نیز دارد به عنوان مبانی نظری بنیادین در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران است. حدود 50 تا 60 نفر از اساتید برای نوشتن این کتاب که فایل پی دی اف آن هم در دسترس است، زحمت کشیده اند.

وی ادامه داد:  سند دوم دو نظام نامه تربیتی است که یکی نظام نامه خود حوزه های علمیه ودیگری  نظام نامه تربیتی جامعه المصطفی است. این دو سند هم اصل سندهایش و کتابهای پشتیبانی که دارد می تواند بازخوانی شود و نکات مهم آن گردآوری و استفاده بشود.

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه  تصریح کرد: در برخی از ساحتهای خاص تربیت مثل تربیت عبادی، تربیت اخلاقی، تربیت اجتماعی سیاسی و حتی تربیت ولایی کتابهای نسبتاً خوبی نوشته شده است.

حجت‌الاسلام والمسلمین حسینی کوهساری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تربیت یک مقوله فرایندی و یک مقوله تدریجی است. اساسا نباید کسانی که درمقوله فرهنگی هستند فکر کنند که این کار یک شبه قابل انجام است.مثلا یک شب می نشینیم و با یک نفر صحبت میکنیم و این فرد تربیت می شود. بلکه تربیت یک مقوله چند ساحتی است و مقوله تک بعدی نیست، تربیت های عبادی، تربیت های جسمی و تربیت های جنسی

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه ادامه داد: مقوله تربیت مقوله نظام واره و یکپارچه و بهم پیوسته است که اگر توجه نشود حتما آفت هایی به همراه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه مقوله تربیت مقوله آگاهانه و ارادی و اختیاری است گفت: تربیت با اراده انسان و با آگاهی انسان و با اختیار انسان نسبت تنگاتنگ دارد و در میان مقوله تربیت و این تناسل مقوم تربیتی باید یک جمعی صورت بگیرد.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمفید حسینی کوهساری  تصریح کرد: مقوله تربیت مقوله ای هدفمند است که به اصطلاح جهت گیری دارد و می خواهد به یکسری اهداف مشخص برسد و در نظام تربیت اسلامی این اهداف ما اهداف طبقه بندی شده است.

وی در ادامه افزود: مقوله تربیت یک مقوله ای است که بیش از اینکه به دنبال دادن یک سری صفتهای بیرونی به یک متربی باشد بدنبال شکوفاسازی استعدادهای یک انسان به دنبال پرورش دادن و بزرگ کردن خود آن ظرفیت انسانی است همان چیزی که شهید مطهری در کتاب تعلیم و تربیت شان در رابطه با فطرت از آن یاد می کنند که مقوله بسیار مهمی است. اساسا در مقوله فطرت ما با یک رشد استعدادهای طبیعی و یک شکوفاسازی فطری مواجهیم.

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه  با بیان اینکه مقوله فطرت یک مقوله تعاملی است ادامه داد: تربیت یک مقوله مشارکتی بین مربی و متربی است. هم مربی لازم است و هم متربی و هم رابطه فعال همراه با مشارکت فعال میان مربی و متربی.

وی تصریح کرد:  تربیت مقوله ای است اجتماعی  و عناصر مقوم اجتماع در تربیت بسیار تاثیرگذارند ما نهادهایی مثل خانواده، مدرسه، مثل دولت خود رسانه ها، سازمانهای غیردولتی داریم که عناصر مختلف درآن تاثیرگذارند و لحاظ تربیت بدون دیدن این ابعاد نتیجه ای ندارد.

مسئول مرکز ارتباطات و بین الملل حوزه‌های علمیه  به شاخص مداری در مقوله تربیت اشاره کرد و گفت: تربیت اسلامی خصوصا در منظومه تربیتی اهلبیت(ع) مقوله خیلی مبهمی نیست. البته نمیخواهم بگویم که همه شاخص ها متناسب با تربیت به تفصیل در معارف اهلبیت(ع) نقل شده ولی خیلی جاها شاخص هایی بیان شده و خیلی جاها هم اصولی بیان شده که از ذیل آن اصول و کلیات می شود شاخص هایی را استنباط کرد که باز در این زمینه کارهایی انجام شده یکسری شاخص هایی در مقوله های مختلف تربیتی انسان برشمرده اند اما این شاخص گذاری کردن و شاخص مندی و هدف گذاری کردن طبق آن شاخص ها نکته مهمی است.

حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمفید حسینی کوهساری ادامه داد: تربیت اساسا یک مقوله شناختی نیست که استادی بنشیند صحبت کند معارفی را منتقل کند، تربیت مقوله ای است که بیش از اینکه از صحبت مربی متاثر باشد از رفتار او و به تعبیر امروز از تربیت پنهان محیط و از تربیت پنهان مربی متاثر است.

وی تصریح کرد: نکته بعدی اولویت گذاری در میان عرصه های تربیتی است. تربیت اینگونه نیست که انسان بتواند کمالات مختلفی را از آن بهره مند بشود. متاسفانه خیلی وقت ها در همین چیزهایی که تحت عنوان کلاسهای تقویتی مشاهده می شود انبوهی از ارزشها و انبوهی از به اصطلاح فضایل به متربی منتقل می شود و متربی اغلب متحیر می ماند که میان انبوه فضایل و کمالات کدامش را بگیرد و ما وقتی مراجعه کنیم به خود قرآن و معارف اهلبیت(ع) یک اولویت گذاریهایی بیان شده و اگر آن اولویت گذاریها را طبق همان منابع اصیلی که خودمان داریم اگر مربیان ما درک نکنند و به متربیان منتقل نکنند یک ملقمه ای از فضایل و کمالات در اختیار این فرد است و آخرش هم نمی داند در میان این انبوه کدام را و با چه ترتیبی و با چه اولویت هایی برگزیند.

وی در پایان تصریح کرد:  مقوله تربیت در عین حالی که مبتنی بر یکسری اصالت هایی است و سوابقی در مقوله تربیت وجود دارد اما بخش هایی متاثر از شرایط زمانه هست متاثر از چالش ها و اقتضائات زمانه و یک پویایی در مقوله تربیت وجود دارد و خیلی وقت ها مربی اگر شرایط متربی و شرایط محیطی را لحاظ نکند در مقوله تربیت آن توفیق لازم را نخواهد داشت.