به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، مساجد مرکز اجتماع مسلمانان از صدر اسلام تاکنون بوده اند و این روند در دوره ظهور به اوج خود خواهد رسید زیرا حضرت صاحب الامر (عج) همه فعالیت های خود را با محوریت مسجد انجام می دهند. آنچه که در دوره غیبت و برای زمینه سازی ظهور بسیار مهم است، نقش آفرینی حداکثری جوانان به ویژه نسل جوان مسجدی است. از این رو، در گفتگو با حجت الاسلام والمسلمین «ضیاءالدین نجفی»، تولیت حوزه علمیه نبی اکرم(ص) و نویسنده بیش از ۴۵ جلد کتاب در حوزه تاریخ اسلام، فقه و اصول از جمله کتاب خورشید پنهان فروزان و امام جماعت مسجد جامع نبی اکرم (ص) (واقع در تهران، خیابان پیروزی، خیابان نبرد شمالی، خیابان نبی اکرم (ص))، به بررسی نقش مسجدی ها در زمینه سازی برای ظهور و تشکیل شبکه بزرگ مهدی‌یاوران و همچنین بهره مندی حداکثری از ظرفیت جوانان برای تشکیل تمدن نوین اسلامی پرداخته ایم که مشروح آن در ادامه می آید:
موضوعی که طی یک دهه اخیر بسیار مورد نقد و بررسی از سوی کارشناسان بوده است، بررسی میزان حضور جوانان در مساجد است. با توجه به فرا رسیدن سالروز ولادت حضرت علی اکبر (ع) و روز جوان، تحلیل شما در این باره چیست؟
برای بررسی هر موضوعی باید به دو نگاه کلان و خرد توجه داشت زیرا نمی توان حکم کلی برای مجموعه هایی که هم تعدادشان بسیار زیاد است و هم در سطح یک کشور یا جامعه بزرگ، پراکنده هستند، ارائه کرد. دقت کنید که نمی شود درباره ۱۰ هزار مسجد در پهنه ایران بزرگ یک حکم کلی داد. بنابراین کسانی که از کم شدن میزان حضور نسل جوان در مساجد سخن می گویند باید پاسخ دهند منظور آنان، کدام منطقه از ایران است.
بالاخره کارشناسانی که درباره حضور کم شمار نسل جوان در مساجد صحبت می کنند با موضوع روش تحقیق، احتمالا آشنا هستند. به نظر شما این افراد بدون انجام کار تحقیقی یا اجرای پیمایش این سخنان را مطرح کرده اند؟
من چنین ادعایی را مطرح نمی کنم. ولی همه کسانی که چنین سخنانی را مطرح می کنند باید بگویند آیا ادعای آنان در حد فرضیه است یا نظریه؟ یک گمانه زنی است یا یک حکم قطعی. گاهی فردی به واسطه کارش، مثلا مبلغی است که در نقاط مختلف ایران سخنرانی می کند، شاهد حضور کم شمار نوجوانان و جوانان در مساجد بوده است، از نظر اصول روش تحقیق، نمی توان با این حد از داده ها حکم کلی ارائه کرد. در واقع باید نمونه آماری با جامعه آماری مطابقت داشته باشد و در واقع، نمونه درستی از جامعه باشد.
با همه این تفاسیر، دیدگاه شما درباره وضعیت حضور نسل جوان در مساجد چیست؟
من حدود ۴۰ سال است امام جماعت مسجد هستم و بدون هیچ اغراق و تعارفی عرض می کنم که میزان حضور نسل جوان در مسجد جامع نبی اکرم (ص) اصلا کاهش نیافته است. این حقیقت صرفا به مناسبت ها محدود نمی شود بلکه در تمام ایام هفته نیز میزان حضور نسل جوان در این مسجد چشمگیر و محسوس است. البته باید درنظر گرفت که با وجود وضعیت اقتصادی و الزام افراد به حضور در محل تحصیل یا تدریس یا کارشان، احتمالا با وجود علاقه قلبی برای حضور در مساجد، امکان این کار برای شان کمتر به وجود آید.
نکته بعدی این است که این همه نیروهای بسیجی و مدافع حرم و امنیت که اکثر قریب به اتفاق آنان نیز جوان هستند، تربیت شده کدام پایگاه، غیر از مسجد هستند؟ این همه مردم در راهپیمایی اربعین شرکت می کنند. این همه مردم در مجالس جشن و روضه در مناسبت های مختلف در مساجد حضور می یابند. اعتکاف، احیای شب های قدر، مجالس روضه در محرم و صفر و جشن های نیمه شعبان از جمله مناسبت هایی هستند که حضور مردم در مساجد و هیئت ها محسوس تر هستند. البته با همه این شواهد غیرقابل انکار باید درباره بررسی دقیق و علمی میزان حضور مردم در مساجد، پژوهش دقیق و جامع صورت گیرد.
چقدر از حضور نسل جوان برای تشکیل و توسعه شبکه مهدی یاوران در مساجد بهره برده شده است؟
مجالس مربوط به حضرت مهدی (عج) و جریان انتظار و ظهور در مساجد را عمدتا نوجوانان و جوانانی که دلباخته امام زمان (عج) هستند، مدیریت می کنند. البته همانطور که کلاً کار تشکیلاتی در کشور در سایر زمینه ها نیز دچار آسیب های جدی است در حوزه مساجد نیز وجود دارد. عموما به جز برخی مناسبت ها مساجد یک محله نیز با هم مرتبط نیستند و گاهی ائمه جماعت مساجد یک محله نیز همدیگر را نمی شناسند. هرچند فرماندهان پایگاه های مقاومت بسیج و گاهی فعالان مساجد یک محله نه تنها همدیگر را می شناسند بلکه با هم تعامل و همکاری خیلی خوبی دارند. همین نکته نیز شاهد دیگری درباره حضور پررنگ نسل جوان در مساجد است.
چه پیشنهادهایی درباره تشکیل شبکه مهدی یاوران و ترویج فرهنگ مهدویت و گفتمان انتظار با محوریت مساجد دارید؟
نکته اول این است که همه مساجد باید در شبکه ای فراگیر و منسجم سامان یابند و این کار ابتدا از سطح کلان در کشور شروع شود، در گام بعدی، شبکه استانی تشکیل شود تا برسید به مرحله محلات. با این کار وقتی قرار است کاری در سطح ملی انجام شود مثلا در همین حوزه مهدویت و انتظار، با یک فراخوان و اطلاع رسانی در شبکه کشوری، صورت می گیرد. نکته بعدی این است وقتی شبکه سازی در سطح شهرستان و شهر و بخش و محله یا روستا تشکیل می شود، به مشخصات جغرافیایی و بومی و محلی و مذهبی در هر نقطه از کشور توجه می شود لذا وقتی قرار است کاری برای گروهی خاص انجام شود، سایر اقشار و گروه ها بی دلیل درگیر آن نمی شوند.
در واقع شبکه سازی باید کدهای مشخص داشته باشد تا برنامه ریزی ها کاملا تخصصی صورت گیرد. الحمدالله سپاه در ساماندهی فرماندهان پایگاه های بسیج مساجد و محلات این کار را انجام داده است و همین کار باید برای ائمه جماعات و سایر فعالان مساجد نیز محقق شود.
حضرتعالی نویسنده کتاب «خورشید پنهان فروزان» درباره حضرت مهدی (عج) هستید، آیا این دست از کتاب ها می تواند در حوزه عملیاتی در مساجد مورد استفاده قرار گیرد؟
این کتاب و سایر کتاب هایی که مرتبط با حضرت امام زمان (عج) است می توانند برای گروه های مختلف مردم مفید باشند. البته بهتر است کتاب های مختلف با موضوع شبکه مهدی یاوران و نقش جوانان در عصر ظهور و راهکارهای توسعه فرهنگ مهدویت در مساجد و هیئت ها و آستان های مقدس و بقاع متبرکه تالیف و در دسترس عموم مردم قرار گیرند.
نظر شما