خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛فاطمه رحیم زاده- مسجد به عنوان اصلی ترین پایگاه اسلامی نقش مهمی در تربیت، آموزش و ایجاد نزدیکی بین اعضای خود (مسلمانان) دارد. پایگاهی که همواره در روایات از آن به بزرگی یاد شده است. یکی از رسالت‌های پیامبر اکرم (ص) پس از دریافت وحی الهی و رساندن آن به مردم، ایجاد پایگاهی به نام مسجد بود تا مکانی برای عبادت و ذکر حق تعالی و تشکیل اجتماعات اسلامی و مردمی باشد.
بعد از آن بود که مسلمانان در صفوف وحدت بخش نماز جماعات که در مساجد برگزار می‌شد، روح تربیت و نشاط را در جامعه به وضوح مشاهده کردند. به طوری که اینک بعد از گذشت قرن‌های متمادی از پیدایش اسلام، مسجد نه تنها اعتبار و ارزش خود را حفظ کرده بلکه همواره در برهه‌های مختلف زمانی، نقش مهمی در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشته است. کارکردهای مهم و مؤثر مسجد بر کسی پوشیده نیست در جهت اعتلای اهداف نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و با توجه به رهنمودهای مقام معظم رهبری به منظور ادای دین و تکلیف نسبت به انقلاب اسلامی و خون شهدای گرانقدر اسلام و تحقق اهداف و انگیزه های فرهنگی، مقابله اصولی و منطقی با تهاجم فرهنگی منحط و مبتذل بیگانگان و.... شورای عالی انقلاب فرهنگی را بر آن داشت تا در صورتجلسه شماره 302 در 18 اسفند ماه سال 1371 تاسیس ستاد عالی کانون‌های فرهنگی، هنری مساجد کشور را تصویب کند.
متعاقب مأموریتی که شورای عالی انقلاب فرهنگی تحت عنوان مصوبه 302 به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در زمینه ارایه طرح‌هایی برای مقابله با تهاجم فرهنگی محول کرد، مقرر شد از باب احیای نقش واقعی فرهنگی و تبلیغی مساجد و استفاده بهینه از امکانات و تأسیسات دستگاه‌های دولتی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هیأتی را در راستای هدایت و سازماندهی فعالیت‌های فرهنگی و هنری در مساجد ایجاد نماید. این هیأت بعد از شکل‌گیری و فعالیت به ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد شهرت یافت.
تبلیغ، گسترش و تعمیق فرهنگ روح‌بخش اسلام و تاکید بر آرمان‌ها و ارزش‌های معنوی و فرهنگ اسلامی، گسترش زمینه مشارکت و مباشرت مردم در امور فرهنگی، هنری، اجتماعی، علمی و...، همگانی و عمومی نمودن تمامی عرصه های فرهنگی و هنری و تحقق آزادی مناسبت‌های فرهنگی مردمی، زمینه سازی برای حضور فعال جوانان و نیروهای متعهد در عرصه فعالیت‌های فرهنگی و هنری و شناسایی و تربیت استعدادهای درخشان و استفاده از اوقات فراغت جوانان و حفظ و ترویج فرهنگ بسیجی، ارائه و عرضه فعالیت های فرهنگی، هنری بر اساس موازین و ضوابط اسلامی و ایجاد جاذبه های فرهنگی هنری و کانون های پرتحرک و فعال مذهبی و... از اهداف و وظایف ستاد هماهنگی نظارت بر کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد است.
در مساجد تشکل های مختلف اعم از کانون فرهنگی هنری مسجد، پایگاه بسیج، هیئت های مذهبی ...فعالیت دارند و اگر این تشکل ها به همراه هیئت امنای مسجد با یکدیگر هماهنگ و متحد باشند و طرح های مناسبی را پیاده سازی و اجرا کنند موفق خواهند شد.
با توجه به قرار داشتن در آستانه 18 اسفند ماه سالروز تأسیس ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد گفتگوی خبرنگار شبستان با حجت الاسلام محمد شاکری کارشناس مذهبی و امام جمعه فردوس را در خصوص نقش کانون های مساجد در تربیت نسل جوان و.... را در زیر می‌خوانید؛
1- نقش کانون فرهنگی و هنری در جذب جوانان به مسجد چیست؟ مسجد و نقش آن در روابط فردی، اجتماعی، مدیریتی، خدمت رسانی، آموزشی از اهمیت والایی برخوردار بوده و کار تربیتی وظیفه اصلی کانون‌ها است تا جایی که قرآن کریم در خصوص سازندگان و آبادگران مسجد می فرماید: مشرکین حق ساختن و آباد کردن مساجد را ندارند بلکه گروه خاصی از مومنین که ویژگی هایی را داشته باشند به این توفیق دست پیدا می کنند إِنَّمَا يَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَأَقَامَ الصَّلَاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَلَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسَىٰ أُولَٰئِكَ أَن يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِينَ، ﺁﺑﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺧﺪﺍ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺻﻠﺎﺣﻴﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﻧﻤﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺮﭘﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺯﻛﺎﺕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺟﺰ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻧﺘﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﻧﺪ ﭘﺲ ﺍﻣﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﻓﺘﮕﺎﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ. (١٨ توبه)
از طرفی در روایات ما درخصوص نقش مساجد در تاثیرپذیری اخلاقی فردی و ایجاد روابط اجتماعی صحیح بین مومنین آمده است که اميرالمؤمنين (ع) مي فرمود: هر كس پيوسته يا در وقت هر نماز به طرف مساجد روان باشد يكى از اين هشت چيز برادرى كه در راه خدا مورد استفاده او باشد، دانشى كه از زبده‌هاى علم باشد، نشانۀ محكمى كه در راه حقّ او را استوار سازد، رحمتى از طرف حقّ كه در انتظار او بوده، كلمه و سخنى كه او را از بدى باز دارد، شنيدن جمله‌اى كه او را براه خير و نجات راهنمائى كند، گناهى را از ترس خدا ترك نمايد و يا آنكه از سر شرم و حيا گناهى را ترك كند را بهره خواهد برد و اين فوائد همه در رفتن به مسجد است.
از طرفی توجه به این نکته هم لازم و ضروری است که در این فضای غبارآلود و مسموم که خوف افتادن در فتنه های گمراه کننده و تورهایی که شیادان برای جوانان پهن کرده اند و غرق شدن در منجلاب گناه و شهوت رانی، مطمئن ترین و امن ترین مکان مساجد است بنابراین امروز بیش از هر روز دیگری نهضت بازگشت و پناه آوردن به مساجد احساس می شود.
2- فلسفه تشکیل کانون های فرهنگی هنری در مساجد و وظیفه این نهاد چیست؟ در اینکه چه عواملی باعث کم رنگ شدن مساجد شده باید بگوییم عوامل متعددی دخیل است ولی به نظر من می توان گفت، همان دلایلی که در دین گریزی جوانان موثر است در اینجا هم تاثیر دارد. یکی از مهمترین دلایل، سلیقه گرایی عوض دین گرایی و حق گرایی است. عده ای گویا می خواهند سلیقه خود را حاکم کنند ولی اگر روش پیامبر اکرم (ص) و ائمه هدی (ع) را جاری کنیم می بینیم بسیار جاذبه دارد.
طبق روش آن بزرگان، مسجد صرفا یک مکان برای اقامه نماز تنها نیست بلکه مکانی برای ارتباطات اجتماعی در کنار ارتباط با خدای متعال، مکانی برای آموزش و خدمتگزاری به مردم، مکانی برای ابراز احساسات و عواطف، مکانی برای جوان گرایی و مسئولیت بخشی به نوجوانان و جوانان و مکانی برای تمرین مدیریت است و می توان به طور خلاصه گفت اگر شناخت درستی از مسجد و کارکرد آن و روش و سیره پیامیر (ص) داشته باشیم، دائره مسجد و کارکرد آن را بسیار گسترده تر از آن که هست خواهیم دید البته از تبلیغات سوء دشمنان و هجمه آنان علیه مکان های مذهبی نباید غافل بود. امروز دشمنان دین، انقلاب و نظام ما تمام قد در برابر دین و مکان هایی که مردم را به دین دعوت می کند ایستاده اند از ساختن فیلم و کلیپ و انیمیشن گرفته تا سایر فعالیت دریغ نکرده اند.
3- به نظر شما نقش کانون های فرهنگی هنری در تحقق شعار سال و پررنگ شدن جایگاه مساجد چیست؟ اگر بخواهیم مساجد جایگاه اصلی خود را پیدا کنند باید برگردیم و با یک نگاه جدید، جایگاه مسجد در زمان پیامبر اکرم (ص) که بنیان گذار مسجد است را مورد بررسی قرار دهیم. پیامبر اکرم (ص) با ورود به مدینه با مردمی روبرو شدند که زیر نظر چند نفر و در دو طائفه اوس و خزرج زندگی می کردند. مردمی که برای گرویدن به یک دین و آئین جدید و تحت سرپرستی یک شخص جدید نیاز به یک برنامه دقیقی داشتند و پیامبر اکرم (ص) با یک خلاقیت زیبا و برای یک پارچه کردن مردم، و در یک اقدام انقلابی در مرحله اول با مشارکت مردم، اقدام به ساخت مسجدی کردند که نه تنها محل عبادت بود بلکه محل اجتماع مردم و شور و مشورت پیرامون مسائل اجتماعی و حتی مامن و پناه کسانی بود که در مدینه پناهگاهی نداشتند لذا در مسجد النبی مکانی است به نام اصحاب صفه، کسانی که از مکان های دیگری وارد شهر می شدند و پناهگاهی نداشتند در آن مکان، منزل می کردند.
از کارکردهای دیگر مسجد این بود که در آن زمان چیزی به عنوان خیریه وجود نداشت بلکه هر نیازمندی می دانست برای طلب کمک باید به مسجد برود و مردم هم در مسجد کمک های خودشان را به مستضعفین ارائه می کردند. متاسفانه در برهه ای از تاریخ، بنابه سیاست خاصی، فرهنگسراها در شهر ها ساخته شد و تمام کارهای آموزشی و فرهنگی از مساجد به آنجا منتقل شد که این خود یک ضربه به جایگاه مساجد بود و البته هرچند سخت است گفتن این مطلب ولی چاره ای نیست می گویم الان آن مقداری که مردم برای هیئات مذهبی صرف می کنند متاسفانه برای مساجد که بیشتر مورد سفارش قرآن و روایات است هزینه نمی کنند .خلاصه اینکه باید نسبت به نقش و جایگاه مساجد نگاهی دیگر و عمیق تر داشته باشیم تا به جایگاه اصلی خود برگردد.
4- نقش کانون مساجد در زمینه جهاد تبیین مورد تأکید مقام معظم رهبری چیست؟ جهاد تبیین دو محور دارد محور اول تبیین چهره کریه طاغوتیان و ظلم و ستم آنها بوده و محور دوم تبیین چهره زیبای ولایت الهی است. همه می دانند که وقتی امام سجاد (ع) به عنوان اسیر وارد مسجد شام شدند مهمترین وظیفه خود را در آن زمان، جهاد تبیین دانسته و اجازه خواستند تا دقایقی را سخنرانی کنند و دقیقا سخنرانی امام (ع) حول همین دو محور بود چون در آن زمان مردم اسیر جهل خود بودند و به خاطر جهل خود در مقابل امام (ع) ایستادند.
لذا امام سجاد(ع) در قسمتی از سخنرانی خود، اجداد خودشان را به خوبی معرفی کردند و در قسمتی از سخنرانی، ظلم و ستم یزیدیان را بر ملا نمودند. امروز نیز یکی از وظایف مساجد پرداختن به همین دو موضوع است. رسانه های معاند تمام سعی‌شان را می کنند تا چهره ای خوب از خود به جامعه نشان دهند و از طرفی اسلام هراسی و ایران هراسی و ولایت هراسی هم سرلوحه کارشان قرار گرفته است. پس مهمترین وظیفه مساجد خنثی کردن این توطئه دشمن است.
نظر شما