به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کردستان:
کردستان دارای بیش از دو هزار مسجد است و شهر سنندج مرکز این استان به شهر مساجد و مناره‌ها شهرت دارد.
از مساجد دیدنی این شهر مسجد دارالاحسان یا مسجد جامع سنندج است که قلب مذهبی سنندج شهرت دارد و از اماکن دیدنیِ مذهبی شهر سنندج محسوب می‌شود.
به نظر می‌رسد مسجد جامع سنندج در سال ۱۲۲۸ هجری، در دوران فتحعلی شاه قاجار و به دستور امان الله خان اردلان، از والیان بزرگ کردستان، احداث شده باشد.
در ایوان شرقی این مسجد کتیبه‌ای از جنس سنگ مرمر موجود است. روی این کتیبه سنگی قصاید میرزا فتح‌الله خرم کردستانی به‌همراه سال ساخت (۱۲۲۷ هجری) حک شده است. همچنین در ساختمان مسجد اشعاری از شاعران دیگر همچون میرزا صادق اصفهانی، مجدالممالک و جوهری به چشم می‌خورد که به تمجید از والی وقت و شکوه و عظمت بنای مسجد پرداخته‌اند.
نوع کاربری بنا به‌عنوان مسجد مدرسه شناخته می‌شد. این بنا دارای حجره‌های طلاب علوم دینی است و درمجموع ۱۲ حجره در اطراف مسجد وجود دارد. در واقع سه ضلع شمال، جنوب و شرق میانسرا را حجره‌های مدرسه دربرگرفته است که از این تعداد پنج حجره در ضلع شمالی، چهار حجره در قسمت شرقی و سه حجره در جنوب و در دو طرف ورودی مسجد قرار دارد. در نمای تعدادی از این حجره‌ها ایوان‌های کوچکی ساخته شده است که با استفاده از کاشی‌کاری، سطح آنها را تزیین کرده‌اند.
ایوان جنوبی که به نام ایوان روبه قبله نیز شناخته می‌شود، بسیار باشکوه است. روی بدنه داخل و خارج ایوان جنوبی همانند ایوان شرقی، آیاتی از قرآن دیده می‌شود. در این قسمت از مسجد، کتیبه‌ای منقوش به سوره مبارکه انسان به خط ثلث به چشم می‌خورد که به رنگ سفید بر زمینه کاشی‌کاری شده آبی هفت‌رنگ و به‌صورت نواری حک شده است. استفاده از تزیینات زیبا با آیات قرآن در دیوارها، پایه‌ها، سرستون‌ها و فضاهای داخلی مسجد از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد مسجد جامع سنندج به شمار می‌رود.
در چهار طرف مسجد راه‌های عبور و نیز خیابان‌هایی ساخته شده است که به‌وسیله آنها می‌توان بدون هیچ مشکلی و به آسانی به مسجد دسترسی یافت، این مسجد به‌دلیل بهره‌مندی از تزیینات کاشی‌کاری وسیع، بسیار زیبا و تماشایی در بین گردشگران و کارشناسان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در واقع به نظر می‌رسد سازنده و طراح بنا نه‌تنها کاشی‌کاری این مسجد را به‌عنوان تزیین به‌کار برده است، بلکه از این هنر ارزشمند همانند عایقی کاملا امن و قابل‌اعتماد بهره گرفته است.
آجرهای لعابدار مسجد از سه رنگ مشکی، آبی تیره و فیروزه‌ای تشکیل شده است و می‌توان این تزیینات را در سنندج منحصربه‌فرد و کم‌نظیر دانست؛ چراکه در نمای هیچ بنا و سازه دیگری به‌اندازه مسجد دارالاحسان این وسعت از تزیینات آجری با آجرهای لعابدار مشاهده نمی‌شود.
پنجره‌ها نیز با چوب‌های تزیینی و به‌صورت فخر و مدین در حجره‌ها اجرا شده است که توجه هر گردشگر و بازدیدکننده را به خود جلب می‌کند.
تزیینات سنگی ستون‌ها از شاخص‌ترین قسمت‌های تزیینی به‌کار رفته در بنای مسجد است؛ چراکه حجاری سنگ‌ها و مقرنس‌های سنگی سرستون‌ها زیبایی وصف‌ناشدنی را به مسجد بخشیده و با تزیینات گچبری قوسی، جلوه‌ای ناب از هنر ایرانی را به نمایش گذاشته است. تزیینات گچبری در مسجد دارالاحسان تنها در حاشیه‌ی کتیبه‌های سنگی ایوان شرقی و محراب دیده می‌شود.
شبستان مسجد۲۴ ستون سنگی در چهاذ ردیف ۶ تایی دارد. ردیف این ستون‌ها در جهت محراب واقع شده و به‌طور کلی پنج دهانه با عرض‌هایی یکسان را به‌وجود آورده است. نور فضای شبستان نیز با استفاده از هفت پنجره تامین می‌شود که همگی در دیوار غربی شبستان جای گرفته است.
تنوع و گوناگونی عناصر و اجزای هنری مسجد تحسین‌برانگیز است. همچنین نمی‌توان از قرینه‌سازی تزیینات بنا مخصوصا تزیینات کاشی‌کاری و آجرکاری، به همین سادگی گذشت؛ چراکه در هیچ بخش از مسجد دارالاحسان، نمی‌توان تزیینی را بدون قرینه‌سازی مشاهده کرد. بیش از ۱۵۰ بیت قصیده که شرح حال کاملی از این بنای ارزشمند را در زمان ساخت و پس از آن بیان می‌کند، در قالب کتیبه‌های زیبا در این مسجد حک شده، امری که در دوره ساخت مسجد جامع و پس از آن تکرار نشده است.
نظر شما