خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زهرا مهرور- وجود جاذبه‌های گردشگری مکمل در کویر سه قلعه سرایان این منطقه را به بهشتی برای گردشگران نجومی تبدیل کرده است. با توجه به اطلاعات موجود سابقه سكونت‌گزينی در اين منطقه به قرن‌ها پيش می‌رسد، وجود ۲ محوطه تاريخی « خازمين» و «خوشاب» در ۲ كيلومتری جنوب شهر و آثار تاريخی موجود از گذشته پر افتخار اين سرزمين حكايت دارد.
شرايط توپوگرافی شهر به گونه‌ای است كه ارتفاع كمتر آن از مناطق همجوار شرايط را برای استفاده از منابع آب زيرزمينی به شكل قنات برای شهروندان مهيا كرده و در طول قرن‌های متمادی سه‌قلعه انبار غله خراسان جنوبی در آن روزگاران بوده است و چون غلات منطقه را تامين می‌كرده است به سرغله معروف بوده است و يا چون در مقايسه با سكونتگاه‌های اطراف معروف‌تر بود به سرقلعه مشهور شده است.
در روايتی ديگر به دليل جود سه قلعه كنار هم(خوشاب، خازمين و قلعه فعلی جنب ميدان امام حسين(ع)) به سه قلعه شهرت يافته است. در كتاب تاريخ خراسان در سده‌های نخست هجری تاليف دكتر رئيس السادات در نقشه‌ای كه خراسان آن دوران را مطرح می‌سازد از سه قلعه ياد شده است.
رصد ستارگان در پنجمین آسمان تاریک دنیا
آسمان کویر سه‌قلعه اغلب اوقات صاف است و رصدگاه آن می‌تواند گردشگران نجومی و مشتاقان رصد اجرام آسمانی را به سوی خود بکشاند و ترکیب آن با چشم‌انداز کویر صبحگاهی و وجود شن‌های روان در اقصی نقاط آن جاذبه‌ای بی‌مثال برای ورود گردشگر خارجی خواهد بود.
دور بودن از شهرها و آبادی‌های اطراف و آسمان کویری و بسیار صاف و پرستاره با درصد بخار کم، این محل را برای انجام پژوهش‌های نجومی بسیار مناسب ساخته است. پایگاه رصدی سه‌قلعه نیز در منطقه کویری سرایان واقع شده که از آن به عنوان «بهشت منجمان» یاد می‌شود به‌طوری که یکی از ۴ کاندیدای اصلی برای ساخت رصدخانه ملی ایران بوده است.
سه‌قلعه پنجمین آسمان تاریک جهان را دارد. در نجوم آسمان سه‌قلعه فاکتوری برای حد قدر یا شفافیت آسمان وجود دارد و حد قدر آسمان سه‌قلعه بالاترین حد قدر آسمان در ایران است یعنی اگر حد قدر تاریک‌ترین نقطه دنیا ۷.۵ است حد قدر آسمان سه قلعه ۷.۲ است به همین منظور به "بهشت منجمان" شهره یافته است.
افق دید باز و حدود صفر درجه در محل رصدگاه، امنیت بالای منطقه، دارا بودن جاذبه‌های کویری زیبا و استثنایی شامل تپه‌های ماسه روان (تپه ماهور)، دریاچه نمک، دق (زمینی کاملاً صاف و سفت که دارای هیچ گونه پوشش گیاهی نیست) این منطقه را به عنوان جاذبه‌ای دیدنی و منحصر در منطقه و کشور معرفی می‌کند و صد البته بارش شهابی برساوشی هرسال بخصوص در مردادماه جلوه زیبا و خاصی دارد.
تماشای ستارگان و کهکشان‌ها علاوه بر پی بردن به خلق بی‌انتهای هستی زمینه آرامش روحی انسان را فراهم می‌کند. مسافران نوروزی در مسیر عبور خود از خراسان جنوبی می‌توانند با تماشای پنجمین آسمان تاریک جهان در سه‌قلعه سفر نوروزی خود را به یکی از خاطره انگیزترین گردش‌های خود تبدیل کنند.
بهترین فصل سفر به کویر سه‌قلعه
کویر سه‌قلعه در فاصله ۳۰ کیلومتری شهر سه‌قلعه در شهرستان سرایان از توابع خراسان جنوبی قرار دارد که از سمت جنوب غربی به کویر مرکزی ایران متصل شده است. همانطور که از نامش برمی‌آید، آب و هوای این منطقه گرم و خشک بوده و از منابع آبی بزرگ و دریاها دور است. توده‌های باران‌آور به ندرت در آسمان آن دیده می‌شوند و درصد بارندگی سالیانه در آن بسیار پایین است. به طوری که در اغلب سال‌ها بارندگی حتی کمتر از ۱۰۰ میلی متر اتفاق می‌افتد. همه این عوامل در کنار هم موجب خشکسالی و در نتیجه گسترش کویر می‌شود.
تابستان‌های این منطقه به شدت گرم و سوزان و زمستان‌های آن نیز سرد و خشک است. لازم به ذکر است که هوای شب و روز در نواحی کویری بسیار متفاوت بوده و در شب هوا بسیار سردتر از روز است. بنابراین ترجیحا در فصل بهار و اوایل پاییز که مناطق کویری هوای نسبتا معتدل‌تری نسبت به سایر فصول دارند، به این مناطق سفر کنید.
اقامتی دلچسب در دل کویر
اقامتگاه بوم‌گردی نمکزار یکی از اقامتگاه‌هایی است که با معماری سنتی در دل کویر سه‌قلعه از گردشگران و منجمان پذیرایی می‌کند، در این اقامتگاه تمامی استانداردهای لازم برای زندگی در کویر رعایت شده و به دلیل نوع طراحی و فضایی که دارد، مکانی بسیار زیبا، دنج و آرامش‌بخش است.
از آنجایی که اقامتگاه بوم‌گردی نمکزار به رصدخانه منجمان نزدیک است، محل اسکان اغلب آنها به شمار می‌رود. به علاوه نزدیکی این اقامتگاه به تپه‌ها و رمل‌های ماسه‌ای، آن را به انتخابی مناسب برای گردشگرانی تبدیل کرده که قصد دارند در این تپه‌های ماسه‌ای بی‌نظیر تفریح کنند. اقامتگاه بوم‌گردی نمکزار در ۳۰ کیلومتری سه قلعه و در منطقه کویری آن قرار دارد.
اقامتگاه زرین چاه نیز از نمونه اقامتگاه‌هایی است که به کویر سه قلعه بسیار نزدیک و در روستایی به نام زرین چاه واقع است. معماری این اقامتگاه به یک خانه روستایی سنتی شباهت دارد و قدمت آن به حدود ۵۰ سال می‌رسد. موسیقی سنتی زنده و رقص محلی یکی از مزیت‌های قابل توجه این اقامتگاه به شمار می‌رود. اقامتگاه زرین چاه سه قلعه، در ۳۵ کیلومتری سه قلعه به سمت بیرجند قرار دارد.
تفریح هیجان‌انگیز میان ماسه‌ها
تپه‌های ماسه‌ای و رمل‌های زیبا، معادن بنتونیت و سنگ‌های قیمتی، آداب و رسوم و زندگی عشایری، پرورش دام‌های سبک و سنگین در منطقه و در مجاورت اقامتگاه‌ها از دیگر جاذبه‌های کویر سه قلعه سرایان است. دق بسیار زیبا، معدن نمک و امکان آشنایی با برداشت نمک، جاذبه‌های طبیعی مثل درختان گز کهنسال، گودال‌های آب در دل تپه ماسه‌ای که حتی در تابستان و در سال‌های پر بارش نیز آب دارند از جاذبه‌هایی است که هر گردشگری را به سمت خود جذب می‌کند.
از دیگر تفریحات کویر سه‌قلعه می‌توان به تورهای شترسواری، موتورسواری، آفورد و جیپ سواری هم اشاره کرد. شترسواری قطعا تجربه‌ای است که نمی‌توان در هر جایی کسب کرد. به علاوه، موتورهای چهارچرخ و خودروی آفرود و جیپ هم در کویر سه قلعه در دسترس گردشگران قرار دارد. هیجانی که سواری با این خودروها، روی شن‌ها و تل‌های ماسه‌ای و تکان‌های شدیدی که در بالا و پایین رفتن از تپه‌ها تجربه خواهید کرد، بسیار جذاب و شگفت‌انگیز است.
پوشش گیاهی کویر سه‌قلعه نیز مانند بسیاری از مناطق کویری و بیابانی ایران شامل گونه‌های متعدد و گوناگون شامل گیاهانی مانند تاغ ریال قیچ، اسکنبیل، خارشتر و ارمک است و پوشش جانوری شامل خزندگانی مانند افعی شاخدار ایرانی و انواع مارمولک‌ها مانند آگاماها می‌شود، پرندگان نیز مانند هوبره، زاغ بور، چک چک، باقرقره و چکاوک در این منطقه دیده می‌شوند.
در اطراف کویر سه‌قلعه دیدنی‌های بسیاری وجود دارد که همگی به منطقه کویری نزدیک بوده و دسترسی به آنها ساده است. بنابراین اگر به کویر سه‌قلعه سفر کردید حتما به جاهای دیدنی آن سر بزنید. از معروف‌ترین آثار تاریخی و دیدنی‌های اطراف کویر سه قلعه می‌توان به مسجد خواجه مینا، ارگ قلعه، ملا کاظم، آب انبار فاضل خان، احمد آقا، حاج عبدالله، خانه‌های حسام الدیوان، هروی، رمضانی (مشهور به خانه ساعت)، جهانی‌ها، برج نگهبانی، بادگیرهای علی آقا و خسروی، حمام قلعه، کامرود و قلعه تاریخی آن اشاره کرده. طبق گفته کارشناسان و باستان‌شناسان اغلب این آثار مربوط به دوره صفوی هستند.
نظر شما