دائم الذکر بودن، رزق الهی است

خبرگزاری شبستان-کرمان

نشستن بر سر سفره ای که هر روز رزق جدیدی دارد، آدمی را بر بهره گیری از چنین سفره ای حریص تر می کند؛ رزق هایی مفید فایده و مورد نیاز روح آدمی در این وانفسای زندگی دنیا.

حکایت دعاهای مخصوص هر روز از ماه مبارک رمضان، حکایت چنین سفره ای است؛ هر روز درخواستی جدید که بعد از یک دوره سی روزه خدا می داند چه نصیب آدمی می شود اگر درست بهره گرفته باشد و اگر هدف گیری او بجا بوده باشد.

روز هفتم ماه مبارک رمضان از خداوند درخواست یاری برای روزه گرفتن و عبادت و شب زنده داری می کنیم و نیز برای برکناری از بیهوده گی و گناه؛ سپس «ذکر مستمر» را به عنوان یک رزق از خداوند درخواست می کنیم.

 آیت‌الله مجتهدی تهرانی در شرح «وَارْزُقْنی فیهِ ذِکْرَکَ بدَوامِهِ» اظهار می‌کند: حدیث است که اگر حیوانات ذکر نگویند، اسیر دام صیاد می‌شوند. این صداهایی که از حیوانات می‌شنویم، ذکرهایی است که توسط آنان بیان می‌شود، حتی درخت و بیابان و کوه و دشت هم ذکر می‌گویند.

به گفته‌ی یکی از بزرگان؛ ذکر مستمر که امکان تماس دائم فکر و ذهن انسان با اسماء و صفات الهی را فراهم می کند و زمینه ساز حشر دائمی انسان با خداوند می شود، در حقیقت تمرینی است تا روح انسان را برای حضور سرافرازانه در روز قیامت و حشر با خداوند سبحان آماده سازد.

صاحب المیزان می‌فرماید: کلمه ذکر در مقابل نسیان (فراموشی) به معنای به یاد داشتن است و آن عبارت است از اینکه آدمی نیروی ادراک خود را متوجّه یاد شده کند، حالا یا به اینکه نام آن را ببرد و یا صفات او را به زبان جاری کند خلاصه چیزی به زبان بگوید که حکایت از آن مذکور کند، این یکی از مصادیق ذکر است (و گرنه مصداق مهم‌تر از آن این است که در قلب به یاد او باشی).

ذکر الهی آثار و برکات فراوانی دارد از جمله اینکه باعث آرامش و اطمینان قلب است چنانکه قرآن فرمود: الا بذکرالله تطمئن القلوب.

نکته قابل توجه دیگر در این دعا اینکه توفیق روزه و عبادت منوط به یاری خداوند است و انسان باید این یاری را برای خویش طلب کند؛ سئوالی که در این بخش قابل طرح است اینکه به اعتبار آیه شریفه «ان تنصرالله ینصرکم...» آیا خداوند باید انسان را بر عبادت یاری کند یا انسان با عبادت خویش خداوند را یاری کند؟

آیت الله شیخ بهایی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه کرمان در پاسخ به این سئوال می گوید: «طلب یاری خداوند از بنده در واقع برای عزت گذاشتن بر او است و در واقع هر چه یاری هست از جانب خداوند است و هم او باید انسان را کمک کند تا دستورات او را اجرا کند.»

دوری از اشتغال به بیهوده گی و گناه، انسان را برای عبادت الهی مهیاتر می کند و برای همین این درخواست نیز در دعای روز هفتم مورد تاکید است.

عبارت پایانی دعا مبنی بر «بتوفیقک یا هادی المضلین» حاکی از آن است که اجابت آنچه در دعای این روز از خداوند می خواهیم، صرفاً به توفیق الهی است و با تحقق این درخواست ها انسان از گرفتار شدن در گمراهی نجات می یابد.