به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، سازمان جهانی بهداشت در سال 1946 میلادی تعریف سلامت را برخورداری از وضعیت مطلوب ابعاد سلامت جسمی، روانی و اجتماعی تعریف کرد. گذشت زمان نشان داد که در جوامعی که طبق تعریف مزبور مردم از سلامت مطلوبی بهره مند بوده و وضعیت حال و آینده آنان از نظر اقتصادی، اجتماعی و رفاهی تامین شده بود در عین حال از نشاط لازم برخوردار نبوده و بروز افسردگی، احساس پوچی و ناامیدی در آنها رو به فزونی گذاشته و افزایش اعتیاد به الکل، مواد مخدر و وقوع جرم و جنایت و خودکشی روزافزون را به دنبال داشته است. این امر باعث شد تا به تقاضای کشورهای صنعتی، سازمان جهانی بهداشت در بازتعریف سلامت بعد مهم سلامت معنوی را هم به سه بعد جسمی، روانی و اجتماعی سلامت اضافه کنند. دولت ها و کشورهای غیر مسلمان جهان عمدتا ممنوعیت را در چهارچوب امور مادی تفسیر کرده و راهکار تامین آن را پناه بردن به طبیعت، موسیقی، هنر، یوگا و امثال آن می دانند در حالی که ممنوعیت باید متکی و حتی منطبق بر اعتقادات مذهبی و اسلامی باشد تا هم زندگی دنیوی را پر از نشاط و امید به آینده کند و هم تعالی زندگی ابدی را تامین نماید.
گرایش ها و علایق والدین در سلامت معنوی فرزندان نقش مهمی دارد. کسی که محبت پیامبر (ص) و اولیای الهی را در دل خود جایگاهی برتر دهد، اثر آن را در فرزند خود می تواند مشاهده کند، همان طور که بازتاب منفی تعلق قلبی شدید به دنیا در فرزندان ظاهر می شود پاکی چشم والدین نیز که مهمترین عنصر در عفت آنها محسوب می شود از عوامل تاثیرگذار بر نسل و اولاد است. محیط زندگی و روابط اجتماعی والدین عامل دیگری است که پیش از فرزندآوری باید از سوی والدین بهبود بیابد و با معنویت و عبادت های فردی و اجتماعی ارتقا یابد. منزلتان را با جلسات دعا، روضه و قرائت قرآن معنوی کنید حتی اگر تعداد افراد شرکت کننده اندک باشند و با کسانی رفت و آمد کنند که خدا و اهل بیت (ع) برایشان از همه چیز مهم تر است. لذا در این خصوص با حجت الاسلام والمسلمین دکتر «ابوالفضل ساجدی»، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
گرایش ها و علایق والدین چه تاثیراتی در سلامت معنوی فرزندان دارند؟
گرایش ها و علایق والدین در سلامت معنوی فرزندان نقش مهمی دارد. کسی که محبت پیامبر (ص) و اولیای الهی را در دل خود جایگاهی برتر دهد، اثر آن را در فرزند خود می تواند مشاهده کند، همان طور که بازتاب منفی تعلق قلبی شدید به دنیا در فرزندان ظاهر می شود پاکی چشم والدین نیز که مهمترین عنصر در عفت آنها محسوب می شود از عوامل تاثیرگذار بر نسل و اولاد است. محیط زندگی و روابط اجتماعی والدین عامل دیگری است که پیش از فرزندآوری باید از سوی والدین بهبود بیابد و با معنویت و عبادت های فردی و اجتماعی ارتقا یابد. منزلتان را با جلسات دعا، روضه و قرائت قرآن معنوی کنید حتی اگر تعداد افراد شرکت کننده اندک باشند و با کسانی رفت و آمد کنند که خدا و اهل بیت (ع) برایشان از همه چیز مهم تر است.
بنابراین تربیت فرزند نیازمند تلاش مستمر است. همان طور که پرورش یک نهال با وجود باد، سرما، گرما و آفت های طبیعت نیازمند مراقبت پیوسته است. همان طور که غذای مادی کودک متناسب با رشد جسمی او در دوره های سنی مختلف متفاوت است، غذای معنوی او نیز به اقتضای سن و به موازات رشد ذهنی، روانی و خلقی او تغییر می کند، بنابراین روش های تربیتی شما مدام باید در حال تغییر و به روز رسانی باشد. هیچ گاه نباید در مسیر تربیت فرزند خسته و ناامید شویم.
قبل از اینکه بخواهیم ببینیم چه مراقبت های معنوی در دوره پیش از تولد لازم است باید درباره ویژگی های کودک مواردی را بدانیم. انسان در دوره جنینی چه خصوصیاتی دارد؟ بر اساس منابع دینی تا پیش از چهارماهگی جنین دارای حیات انسانی نیست و روح انسانی در او دمیده نشده است اما آفریده ای محترم محسوب می شود که از بین بردن آن مشمول دیه و کفاره است و قابلیت های معنوی در او به ودیعه گذاشته شده است و بهترین زمان دعای والدین برای سعادت و عاقبت به خیری فرزند است.
در دوره پیش از تولد چه اقدامات موثری برای تقویت ظرفیت های معنوی فرزندان می توانیم انجام دهیم؟
پاسخ این است که تمهیدات مراقبتی سلامت معنوی بیش از تولد به دو دامنه قبل و بعد از ازدواج قابل تقسیم است با توجه به تاثیرگذاری وراثتی و تربیتی والدین بر سلامت معنوی فرزندان، همسرگزینی مناسب اولین گام برای پرورش تربیت فرزندآوری معنوی است. طبق منابع دینی سلامت نسب، سلامت اخلاق و سلامت ایمان از مهمترین ویژگی های پدر هستند که در سلامت معنوی فرزند موثرند. در مورد مادر نیز در منابع دینی نسبت به موثر بودن ویژگی هایی همچون پاکی دامن و رحم، تدین، اصالت خانوادگی و همچنین خردمندی و عاقل بودن تاکید شده است.
مراقبت های پس از ازدواج برای تربیت دینی فرزندان شامل چه مواردی می شود؟
مراقب های پس از ازدواج در سه مرحله قابل دسته بندی است؛ مقدمات فرزندآوری، آداب و ضوابط روابط زناشویی، محافظت و مراقبت بهداشتی مادر. در مرحله نخست باید خود را از هر چیزی که روحمان را آلوده و قلبمان را تیره می کند، پرهیز کنیم. حداقل کاری که باید بکنیم پاک نگه داشتن ذهن، خیال، مال و روابطمان است. پاکی مال شامل خوراک، پوشاک و لوازم زندگی بر صفات شخصی فرزند تاثیر می گذارد. این تاثیر مخرب ممکن است چندین نسل را درگیر کند. از منظر دین لقمه حرامی که خود پدر و مادر مصرف می کنند بر نطفه اثر منفی می گذارد به طوری که در متون دینی از آن تحت عنوان شریک شدن شیطان در اموال و اولاد انسان یاد شده است. اگر علاقه ای به شراکت با شیطان ندارید از پاک و حلال بودن غذایی که سر سفره می آورید، مطمئن شوید؛ فقط با دزدی کردن و از دیوار مردم بالا رفتن مال انسان آغشته به حرام نمی شود.
پاکی فکر و خیال مشخصه دیگر والدین معنوی است. با توجه به فراوانی محرک های شهوانی در دنیای امروز در رسانه های دیداری و شنیداری و نهادهای اجتماعی مختلف پرهیز از تصورات ناپاک نیاز به مراقبت ویژه دارد. گرایش ها و علایق والدین در سلامت معنوی فرزندان نقش مهمی دارد. هرچه به زمان فرزندآوری نزدیک تر می شوید، توصیه های معنوی را جدی تر بگیرید. با این کار هم خودتان رشد معنوی می کنید و هم بستر مناسبی برای رشد معنوی فرزندتان ایجاد می کنید. جالب است بدانید وقتی به زندگی انبیا و اولیای الهی مراجعه می کنیم می بینیم پدر و مادر آنها مدتی پیش از فرزندآوری به عبادت ها و نیایش های مستمر و تمرکز خاص روی بعد معنوی خود پرداخته بودند. عمل به این دستورات علاوه بر آثار مثبت آن خود به خود باعث دور شدن خیال پردازی های ناروا رابطه می شود. حتما می دانید این افکار غیر اخلاقی چقدر می تواند در شخصیت فرزندی که متولد می شود، اثر سوء بگذارد.
نظر شما