پیروزی اردوغان در انتخابات ترکیه دولت شکننده ای را تشکیل می دهد

رحمت الله شریفی، کارشناس مسایل ترکیه و قفقاز در گفت و گو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری شبستان در مورد انتخابات ترکیه و تاثیر این انتخابات در روابط ایران و همچنین سوریه گفت: انتخابات ترکیه قطعا یکی از حساس ترین انتخابات های این کشور است و برای همین هم در داخل ترکیه و خارج از ترکیه بسیاری به نتیجه این انتخابات حساس هستند و منتظرند ببینند چه اتفاقی می افتد.

کارشناس مسایل ترکیه و قفقاز افزود: در این انتخابات اولا توجهات به این است که آیا در ترکیه این انتخابات بر اساس قوانین و به صورت مسالمت آمیز به نتیجه خواهد رسید یا خیر؟ حاکمیت طولانی حزب عدالت و توسعه به صورت بی سابقه در تاریخ ترکیه موجب خواهد شد که دل کندن این حزب از قدرت سخت شود و به آسانی تن به نتیجه انتخابات ندهد در صورتی که نتیجه به ضرر او باشد.

شریفی اظهار کرد: اگر این انتخابات به نتیجه ای برسد که موجب دور کردن حزب عدالت و توسعه و آقای اردوغان از قدرت شود، قطعا با توجه به تفاوت مشرب سیاسی و سیاست های اقتصادی و منطقه ای رقبای اردوغان با او قطعا تاثیراتی در منطقه و سیاست های داخلی و خارجی ترکیه بر جای می گذارد.

حزب عدالت و توسعه حزبی بدون ائتلاف

وی ادامه داد: به این معنا که وقتی می گوییم حاکمیت حزب توسعه در تاریخ ترکیه بی سابقه است یعنی در طول این 100 سالی که از عمر جمهوری ترکیه می گذرد، هیچ گاه هیچ حزبی حتی خود آتاتورک 22 سال به صورت مداوم و یک تنه بدون ائتلاف تاکنون حکومت نکرده است و حزب عدالت و توسعه تنها حکومتی است که به تنهایی ظرف 22 سال اخیر حاکمیت ترکیه را در اختیار داشته است و در این سنوات اخیر فقط با حزب ملی گرای ناسیونالیسم دولت باختعلی اتحادی را و نه ائتلاف به آن شکل در یک حرکت ملی تشکیل داده است.

کارشناس مسایل ترکیه و قفقاز ادامه داد: در طی این 22 سال سیاست های ترکیه روی ریلی افتاده است که این حرکت از جهتی موجب نارضایتی در داخل ترکیه و حتی در منطقه شده است به این معنا که مشی سیاسی وارثان آتاتورک این بوده است که در سیاست های خارجی همیشه اهل مماشات بوده و طبق وصیت وی خیلی در گرایشات منطقه ای و سیاست های کشورهای همجوار دخالت نداشتند و سعی می کردند روابط خود را با شرق و غرب به صورت متوازن حفظ کنند و در عین حال وارثان آتاتورک عضو پیمان ناتو شدند اما هرگاه قدرت در دست نظامیان نبود، کشور تلاش می کرد روابط خود را متوازن از نظر بلوک شرق و غرب کند.

وی گفت: در داخل ترکیه نیز به زعم اینکه دولت های اسلامی بر سر کار بودند، عمر این دولت ها کوتاه بوده و برنامه ها و سیاست های آنها به خوبی اجرا نمی شد و از نظر اقتصادی دولت ترکیه دچار یک فقر و فلاکت برای مردم بوده است و دولت ترکیه دولتی فقیر بوده است یعنی بخشی از این وضعیت مربوط به سیاست و بخشی به موقعیت جغرافیایی از نظر دارا نبودن ذخایر روزمینی  و زیرزمینی بوده است.

شریفی یادآور شد: فروپاشی شوروی فرصت جدیدی پدید آورد و آقای اردوغان توانست تحت پرچم حزب عدالت و توسعه به توفیقات قابل توجه ای از نظر اقتصادی به خصوص از نظر عمران و آبادی دست یابد و سطح زندگی مردم ترکیه را بالا ببرد که این امر از نظر مردم ترکیه بسیار حائز اهمیت بود و به همین دلیل ظرف این 22 سال مدام به این حزب رای قاطع داده شده است.

سیاست های اردوغان ترکیه را به کشوری دلال تبدیل کرد

وی گفت: در سال های اخیر برنامه های اقتصادی اردوغان چندان موفق نبوده است علی الخصوص اعتقاد مخالفان این بوده است که سیاست های او بر اساس خودکفایی نیست و ترکیه بیشتر به کشور دلال و کشوری بارانداز تبدیل شده است و در داخل نیز بیشتر به عمران و آبادی پرداخته شده تا به توسعه کشاورزی و زیرساخت های تولید صنعتی در این کشور، اما در سیاست های منطقه ای اردوغان به خصوص بعد از بهار عربی حرکت هایی شروع شد که این حرکت ها شائبه نو عثمانی گرایی را پدید آورد و عده ای با قاطعیت بر این باور بودند که اردوغان به دنبال احیای سیاست های منطقه ای عثمانی ها است و گوشه چشمی به متصرفات عثمانی در منطقه دارد که بیشتر کشورهای عربی منطقه است..

وی ادامه داد: از این رو می بینیم که اردوغان در سوریه بی پروا دخالت کرد در حالی که قبل از آن روابطش با دولت اسد بسیار خوب و حتی به روابط نزدیک و خانوادگی با آقای اسد منجر شده بود اما بعد از شروع اعتراضات در ترکیه در 2011 مشاهده کردیم که ترکیه بی پروا وارد مسایل سوریه شده و بی پروا خواستار کناره گیری خاندان اسد از قدرت شد و بی پروا در دیگر کشورها مانند مصر، سودان، لیبی و کشورهای دیگر دخالت کرد و در این اواخر نیز دخالت او در قفقاز مسئله ساز بود.

شریفی ادامه داد: همچنین سیاست های او در ارتباط با یونان، قبرس و عراق جای تامل داشت و می توان گفت سیاست اردوغان که عده ای او را ناشی از تفکرات اخوانی اردوغان در حزبش می دانند، منجر به اعتراضات شدید از طرف احزاب مخالف در داخل شد و آنها اردوغان را به ماجراجویی منطقه ای و پا گذاشتن به عرصه هایی که به نفع منافع ملی ترکیه نیست، متهم کردند و چنین هم بود یعنی سیاست های ترکیه در عراق بسیار مشکوک و نامناسب بود یعنی بازی های او با اقلیم کردستان و دخالت او در سوریه و همچنین همراهی او با تروریست ها و تبدیل شدن ترکیه به بارانداز تروریست ها به این معنا که تروریست های طرفدار داعش و القاعده از آسیای مرکزی و اروپا در ترکیه تجهیز و آموزش دیده و به سوریه بروند و این سیاست عظمایی بود که موجب ضرر و زیان بسیار شدید به حیثیت ترکیه شد.

وی ادامه داد: احزاب مخالف نیز از این امر ناراحت هستند و کشورهای همسایه نیز از این سیاست ناراحت هستند و مناسبات اخیر ترکیه در قفقاز نیز چشم انداز خوبی ندارد و موجب ماجراجویی هایی از سوی باکو شده است که نه به نفع باکو و نه آنکارا است.

پیروزی اردوغان در انتخابات دولت شکننده ای را تشکیل می دهد

وی گفت: پیش بینی ما این است که اگر اردوغان بتواند در این انتخابات موفق شود، قطعا با آرای بسیار کمتر و قریب به 50 درصد با کمترین میزان محبوبیت، دولت تقریبا شکننده ای را تشکیل خواهد داد و متوجه خواهد شد که باید سیاست های منطقه ای و داخلی خود را تغییر دهد و تغییراتی را لحاظ کند و این امر قطعا در مورد سوریه، عراق و قفقاز نیز موثر خواهد بود و همچنین در روابط ترکیه با اروپا و کشورهای عربی و آمریکا کمابیش تغییر می گذارد.

وی گفت: اما قطعا بخشی از مردم ترکیه ، به اردوغان به این دلیل رای می دهند که در تبلیغات مواضع ضد امپریالیستی، ضد آمریکایی و ضد صهیونیستی  و همچنین ضد اروپایی گرفته و تلاش می کند آن گونه وانمود کند که علت تمام اختلافات این کشور با اروپا و آمریکا به دلیل این است که ترکیه نمی خواهد زیر پرچم اروپا و آمریکا زندگی کند هرچند که در سنوات گذشته دیدیم که ترکیه در مجموع پیرو سیاست های آمریکا در منطقه حرکت کرده است و در داخل بازی های خاص خود را نیز در ترکیه به کار برده است.

قلیچ داراوغلو یک حزب لاییک پیرو خط مشی آتاتورک است 

شریفی تصریح کرد: اگر اردوغان رای نیاورد و در دور دوم با رای نزدیک هم یعنی بالای 40 و زیر 50 این احتمال وجود دارد که قلیچ داراوغلو پیروز شود. قلیچ داراوغلو یک حزب لاییک پیرو خط مشی آتاتورک است به این معنا که در سیاست های منطقه ای قطعا با آقای اردوغان اختلاف دارد و همیشه در مورد سیاست های اردوغان در سوریه انتقاد داشته که چرا باید ترکیه در سوریه دخالت کند؟ و چرا این مقدار از سرباز ترکیه را وارد سوریه کرده و از سیاست های ماجراجویانه اردوغان در جاهای دیگر نیز مورد انتقاد او قرار داشته است.

وی گفت: اگر قلیچ داراوغلو موفق شود، قطعا سیاست های منطقه ای ترکیه تغییر خواهد کرد و همچنین در مورد عراق نیز این تغییرات دیده می شود. در گذشته نیز همین گونه بوده است، هرگاه لاییک ها در ترکیه در قدرت بودند و حتی وقتی ایدئولوژی دو کشور خلاف یکدیگر بوده است اما روابط ایران با ترکیه همیشه مسالمت آمیز و توام با احترام و بدون دخالت امور داخلی کشورها و توام با احترام و همکاری های اقتصادی بوده است. و در بدترین شرایط جنگ ایران با عراق و منازعات مختلف منطقه ای و بین المللی همواره این روابط برقرار بوده است.

اگر اردوغان پیروز شود  سیاست های تندروانه گذشته را در پیش نمی گیرد

کارشناس مسایل ترکیه و قفقاز یادآور شد: در مجموع پیش بینی می شود که اگر اردوغان پیروز شود باز سیاست های تندروانه گذشته را در پیش نمی گیرد و عده ای بر این باورند حیات اردوغان جواب دادن به عقده مردم ترکیه است که در طول 100 سال گذشته بعد از فروپاشی عثمانی همیشه از جانب اروپا و آمریکا تحقیر شده است و همیشه ترکیه به عنوان سرباز ناتو بوده و همیشه سیاست در ترکیه و البته اروپا و واشنگتن تعیین می شده و با کودتاهای پشت سر هم اجرا می شده است. به هر حال استقلال ملی گرایانه اردوغان موجب حیات اوست و این امر باز ادامه می یابد.

وی گفت: در نهایت باید در نظر داشته باشیم که سیاستمداران مانند جمهوری قفقاز نیستند و آنها افراد پخته ای هستند که قطعا منافع ملی خود را در نظر گرفته و روابط با کشورهای منطقه را بر اساس منافع ملی کشور ترکیه در نظر دارند. امیدواریم کشور همسایه ما ترکیه این انتخابات را به سلامت و به صورت مردم سالارانه به نتیجه برساند و نتیجه هرچه شود ما به عنوان مردم ایران به رای ملت ترکیه احترام می گذاریم و خواهان صلح و سلامتی در این کشور و منطقه هستیم البته از سیاست های ماجراجویانه اردوغان نیز به رغم برخی شعارهای اسلام گرایانه او انتقاد داشته و ناراضی هستیم.