به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، به مناسبت آغاز دهه کرامت و فرا رسیدن سالروز ولادت باسعادت کریمه اهل بیت(ع) و روز دختر که با عنوان «حضرت فاطمه معصومه(س)، بهترین دختر دنیا نامگذاری شده است، با حجت‌الاسلام والمسلمین «محمود ریاضت»، کارشناس و خطیب مذهبی گفتگو کرده ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:
چرا از حضرت فاطمه معصومه(س) با عنوان بهترین دختر دنیا یاد می کنیم چه اوصافی در بانوی آب و آینه وجود دارد که چنین تعبیری بر ایشان اطلاق می شود؟
در ارتباط با عظمت شخصیت حضرت فاطمه معصومه(س) همین بس که لقب کریمه اهل بیت(ع) به ایشان اطلاق شده چنان که لقب کریم اهل بیت(ع) به امام مجتبی(ع) اطلاق می شود البته باید توجه داشت فضایل و ارزش های اخلاقی در همه اهل بیت(ع) وجود دارد اما برخی از آن حضرات(ع) جلوات بیشتری از یک صفت را تجلی داده اند.
حضرت فاطمه معصومه(س) از این جهت بهترین دخترها است که به حضرت زهرای مرضیه(س) شباهت بسیار دارند، همان طور که حضرت فاطمه(س) بهترین دختر، مادر و همسر بودند کریمه اهل بیت(ع) نیز چنین شانیتی دارند و بهترین الگوگیری را از مادرشان صدیقه کبری(س) داشته اند لذا می بینیم همان تعابیری را که رسول خدا(ص) برای دختر گرامی‌شان حضرت فاطمه(س) به کار می بردند حضرت موسی‌بن جعفر(ع) برای خانم فاطمه معصومه(س) به کار برده و فرموده اند: «فداها أبوها»!
آیا این ابراز محبت و تعابیری از این دست به دلیل رابطه پدر و دختری است یا دلایل دیگری در خود نهفته دارد؟
باید توجه داشت امام معصوم(ع) وقتی جمله ای را بیان می کند و یا تعبیری دارد، به دور از غلو، افراط و زیاده گویی است و حقیقت را بیان می کند. مهم آنکه تعبیر «فداها أبوها» از لسان مبارک پیامبر(ص) برای حضرت زهرا(س) ابراز محبت یک معصوم برای معصومی دیگر است اما کاربرد این تعبیر از جانب موسی‌بن جعفر(ع) برای دخترشان، تعبیر از جانب امام معصوم(ع) برای شخص غیرمعصوم است که بیش از پیش عظمت شأن و مرتبه و جایگاه کریمه اهل بیت(ع) را بازگو می کند. چون اینکه معصومی فدایی معصوم دیگر شود از نظر رتبه و درجت مقام قابل قبول است اما فدا شدن معصوم برای شخص غیرمعصوم فقط و فقط به عظمت شأن و منزلت آن فرد بستگی دارد. اینکه امام زمان‌شان درباره خانم فاطمه معصومه(س) چنین تعبیری دارند از سر محبت پدر و فرزندی و رابطه خویشاوندی نیست بلکه ابعادی در آن وجود مقدس است که این برداشت را ایجاد می کند.
جز ایفای نقش دختری و خواهری برای امام معصوم(عج) وجود چه ابعاد و جلواتی در حیات بابرکت حضرت معصومه(س) سیره ایشان را الگوبخش می کند؟
حضرت معصومه(س) شخصیتی ذوابعاد بودند و نمی توان رتبه و مقام‌شان را صرفاً به دلیل محبت به والدین یا مرتبت علمی دانست بلکه ایشان در همه عرصه ها الگو پیشتاز بودند چنان که در نبود پدر و امام زمان خود، سوالات شیعیان ایشان را پاسخ دادند و ثابت کردند از نظر علمی نیز برترین دخترها هستند و همین باعث شده توسط امام زمان‌شان تجلیل شوند این تجلیل فارغ از پارتی‌بازی و رانت و رابطه پدر و فرزندی است.
عظمت شأن و مقام حضرت فاطمه معصومه(س) به قدری است که امام رضا(ع) در زیارت مبارکی که برای خواهر خود انشاء کرده اند، بیان می کنند: ای فاطمه! من را در بهشت شفاعت کن! ... اینکه شخصیتی همچون حضرت رضا(ع) که در اوج درجه و رفعت مقام قرار دارند از خواهرشان چنین درخواستی دارند، بیش از پیش عظمت شأن بانوی آب و آیینه را مشخص می کند.
چطور می توان سیره حضرت فاطمه معصومه(س) به عنوان بهترین دنیا را در جامعه پیاده و نهادینه کرد؟
متاسفانه فضای معنوی ما در اکثر امور شعاری است و در امور دینی شعارزده عمل می کنیم در حالی که اگر می خواهیم از شخصیتی همچون حضرت فاطمه معصومه(س) الگو بگیریم در گام اول باید به ابعاد شخصیتی آن حضرت(س) معرفت پیدا کنیم اما ما معرفت لازم نسبت به ایشان را ایجاد نکرده ایم. امام جواد(ع) در زیارت عمه‌شان بر معرفت تاکید دارند لذا اگر برای مثال بخواهیم از زندگی خانوادگی حضرت معصومه(س) و رفتار ایشان نسبت به پدر و مادر و خواهر و برادر الگو بگیریم باید در گام اول سیره و عمل ایشان را بشناسیم اما ما صرفاً به برگزاری مسابقه دل‌نوشته و کتابخوانی و ... اکتفا می کنیم. این تعظیم شعائر باید مقدمه اقامه شعائر و احیای مرام اهل بیت(ع) شود و این احیاگری نیازمند معرفت است. برای مثال حضرت معصومه(س) را به عنوان کریمه اهل بیت(ع) می شناسیم اما از برخورد کریمانه ایشان با افراد مختلف چقدر می دانیم؟
برای آنکه بهترین دختر دنیا را معرفی کنیم باید فارغ از شعارزدگی مصادیق رفتاری حضرت معصومه(س) را معرفی کنیم و برای مثال بگوییم ایشان در مجالس شادی چطور شرکت می کردند؟
این مسائل بازگو نمی شود در حالی که برای کسب معرفت باید به خصوصیات ایشان علم داشته باشیم اینکه چطور علم آموخته اند، این اطلاعات و واقعیات تاریخی متروک مانده است لذا باید فضای رسانه، و منبر و مجالس ما به سمت معرفت افزایی برود و بر سطور دانسته هایمان از حضرت معصومه(س) بیفزاییم.
چرا از بیش از 20 سال زندگی ایشان قبل از هجرت به ایران سخن نمی گوییم؟ باید علم و معرفت ما با عمل همراه باشد مثل آنکه بتوانیم الگوی حجاب کریمه اهل بیت(ع) را در جامعه پیاده و نهادینه کنیم.
باید توجه داشت بیان روش و سیره حضرت فاطمه معصومه(س) تکلیف آور است و باید به عمل منتهی شود نه آنکه بنابر اعتقاد خود اسلام را تعریف کنیم و بزرگداشت اهل بیت(ع) را به ایام ولادت و شهادت آن حضرات(ع) محدود کنیم!
چقدر در پیاده سازی الگوی رفتاری کریمه اهل بیت(ع) حداقل در جامعه دختران موفق بوده ایم؟
ما اغلب جنبه عملیاتی زندگی اهل بیت(ع) را فیلتر می کنیم و برخوردمان با سیره ائمه(ع) شعاری است نه شعوری! ائمه (ع) را طوری تعریف و جایگاه‌شان را از منظری تبیین می کنیم که گویی خلق شده اند برای آنکه ما آنها را واسطه حل مشکلاتمان قرار دهیم! در حالی که بنابر بیان قرآن، اهل بیت(ع) الگوی هدایت و رسیدن به حیات طیبه هستند. نباید صرفاً برای عرض حاجات و حل مشکلات به در خانه ائمه(ع) برویم.
برای مثال اگر در امر به معروف و نهی از منکر از امام حسین(ع) الگو بگیریم، می بینیم ایشان این فریضه را نسبت به مسئولان و مدیران اجرایی نهادینه کردند اما ما این سطح را به سمت مردم برده ایم همه امر به معروف و نهی از منکر امام حسین(ع) خطاب به مسئولان و امرایی بود که درست عمل نمی کردند نه مردم!
مساجد و مسجدی ها در تبیین سیره حضرت معصومه(س) چه نقشی باید ایفا کنند؟
مساجد نباید بخشنامه‌ای عمل کنند باید در بندهای ابلاغی دهه کرامت معارف زندگانی کریمه اهل بیت(ع) و امام رضا(ع) و جلوه های کرامت و رأفت آن حضرات(ع) دیده شود. فضاسازی و تعظیم شعائر لازم و خوب است اما برای آنکه جامعه ما ولایی و رضوی و فاطمی شود باید به سمت تبیین معارف برویم، دولتی کردن امور دینی و بخشنامه ای کردن فعالیت های مسجدی مذهبی و برخورد شعاری و دستوری از تاثیر این فعالیت ها می کاهد لذا لازم است از این شیوه در برنامه های مساجد به ویژه در مناسبت هایی همچون دهه کرامت پرهیز کنیم.
نظر شما