خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛زینب روحانی مقدم-عید سعید قربان عید سرسپردگی به درگاه خدا است. این عید روز رهایی از هر چیزی غیر از خدا محسوب می شود؛ در این روز بزرگ حاجیان اسماعیل وجود خود را در پیشگاه خدای بزرگ قربانی می کنند.
عید سعید قربان، یاد بود بی همتای سر سپاری محض ابراهیم و اسماعیل در برابر پروردگار است. در این روز بزرگ، معجزه بی بدیل سخاوت و مهربانی ذات حق تعالی به نمایش گذاشته شده است؛ عید قربان، به معنای فدا کردن همه «عزیزها» در آستان عزیزترین و گذشتن از همه وابستگى ها به عشق مهربان ترین است..
عید قربان، یادآور حماسه بزرگ حضرت ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام و سربلندی آنان در آزمون بزرگ الهی به شمار می رود و همه فِرَق مسلمین این روز را عید محسوب می دارند.
*روایت قربان
همه چیز از یک رؤیا آغاز شد، رؤیایی الهی، خوابی صادق نه یک خواب معمولی و خوابگر ساده و نامشهور، بلکه خوابی شگرف که ابراهیم خلیل دیده بود؛ خلیل، صفتی بود برای شخصی که در دوستی با خدا، در خدا عجین شده بود.
ساعاتی از نیمه شب گذشته بود و ابراهیم(ع) پس از راز و نیاز مفصل شبانه اش به درگاه ما، سرانجام برای ساعتی استراحت به بستر آسایش آرمید و در حالی که ذکر «سبوحٌ قدوسٌ» و وِرد «یا ذِی الْجَلالِ وَ الْإکرام» و «وَ لا حَوْلَ وَلا قُوَةً الّا بِاللهِ العَلِی الْعِظِیمِ» بر لبانش جاری بود، آرام آرام پلک دیدگان الهی بینش سنگین شد و دریچه چشم دنیایی اش را بست و به خوابی خوش و شیرین فرورفت تا فردایی را اگر از عمرش باقی باشد، باز با یاد و نام ما آغاز کند و دوباره در تسبیح و حمد و ثنای ما غرق شود.
هنوز دقایقی از خوابش نگذشته بود که مأمور رؤیا به سراغش فرستاده شد؛ «ای ابراهیم! خدا از تو قربانی می خواهد؛ قربانی ای متفاوت. خدا ذبیحی از تو می خواهد که با آن، میزان دوستی و درجه صداقتت در دوستی را در ترازوی خدا بسنجی و بدین صورت کمال صداقتت در خلیل الرحمان بودن را به درگاهش به اثبات برسانی؛ ای ابراهیم! این آزمون بس سنگین و شگفت است، اما به هر حال تو مأمور و مختاری به انجام آن. ای ابراهیم! تو مأموریت داری پسرت، اسماعیل را به قربان گاه «مِنا» ببری و در راه خدا قربانی کنی تا هر چه منیت و خودبزرگ بینی در توست، فروریزد.»
پیغام بسیار کوتاه و سراسر گویا بود، امّا نوعش بسیار عجیب و فوق العاده طاقت فرسا! حتی تصورش هم مُحال به نظر می رسید؛ تا چه رسد به انجامش؛ لیکن اگر کار در راه خدا و برای خدا باشد در قاموس ابراهیم(ع) واژه مُحال وجود ندارد.
اصلاً ابراهیم اصطلاح «ناممکن» را برای جلب رضایت خدا به صفحه ذهنش راه نداده تا حالا پاکش کند؛ او برای اثبات درجه ایمانش در آتش گسترده نمرود فروغلتیده است، مگر می شود برای کسب رضایت معبود چون و چرا کند.
پسر و پدر به سعی رفتند؛ سعی بین صفا و مروه. امروز بر ابراهیم حالتی دیگر حاکم بود و در دلش غوغایی متفاوت و سنگین شور می زد و شوری دیگر در سینه ستبرش غَلَیان می کرد؛ لیکن نه از جنس شک و تردید و ترس و پشیمانی، بلکه غوغایی از آن نظر متفاوت که چگونه در این رهگذار رضایت معشوق را در حدّ اعلای امکان تحصیل نماید.
اما اسماعیل با آرامشی شگرف تر از همیشه سعی بین صفا و مروه را با صفایی زایدالوصف، در گامی عقب تر از پدر، هروله می کرد؛ ادب است دیگر از اسماعیل، پسر ابراهیم انتظاری جز این نیست.
دل ابراهیم در آن غوغای عجیب شور می زد. ابراهیم کمی از سرعت سعی کاست تا با اسماعیل در یک ردیف حرکتی قرار گیرد؛ اندکی سر به سمت اسماعیل چرخاند و پیکر رشید و سیمای رخشانش را با چشمان زلالش سیر کرد، آخر بسیار سخت است، ابراهیم یک پدر است.
ابراهیم به فرزندش این چنین گفت: «اسماعیل جان پسر نازنینم! در خواب به من امر شده تو را در راه خدا قربانی کنم، نظر تو چیست؟!» چقدر زیبا جواب داد این شیرین پسر: «یا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنْ الصَّابِرِینَ؛ ای پدر! هرآنچه بدان مأموری انجام بده، ان شاءالله مرا از بندگان صبور و شکیبا خواهی یافت.»
به منا رسیدند. بی درنگ دستان اسماعیلش را از پشت بست و بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ را بر زبان جاری کرد و در حالی که برای آخرین بار با محبّت پدرانه سیمای نازنین اسماعیل را به تماشا نشسته بود، لبانش را با آب خنک زمزم تر نمود و آن گاه چشمانش را با پارچه ای لطیف و ظریف پوشانید و اسماعیل را به سمت حضرت دوست بر زمین خوابانید.
ابراهیم برای آخرین بار پیش از ذبح اسماعیل سر به آسمان بلند کرد و دیدگان به عرش دوخت و گویی زیر لب زمزمه می کرد: «اللّهم تَقَبّل مِنّا هذا القُربان». چشم بر سپیدی گلوی اسماعیل دوخت و خنجر بُرّان را بر حنجرش آشنا ساخت؛ اما هر چه کشید، کارد تیز نبرید.
پس آن گاه که «فَلَمَّا أَسْلَمَا وَتَلَّهُ لِلْجَبِینِ» (صافات: 103) هر دو تسلیم گشتند و ابراهیم برای ذبح اسماعیل، وی را بر زمین خوابانید، پس «وَنَادَینَاهُ أَنْ یا إِبْرَاهِیمُ» (صافات: 104) ندایش کردیم که ای ابراهیم! تو مأموریتی را که در عالم رؤیا به تو سپردیم، را به نیکی انجام دادی. پس کارد از گلوی اسماعیل بردار و «وَفَدَینَاهُ بِذِبْحٍ عَظِیمٍ» (صافات: 107) آن گوسفندی را که فرستادیم را قربانی کن.
به مناسبت فرارسیدن دهم ذی الحجه عید سعید قربان به سراغ یکی از کارشناسان حوزه دین رفتیم. گفتگوی خبرنگار
خبرگزاری شبستان با
حجت الاسلام علیرضا زارعی-امام جمعه بشرویه و کارشناس دینی- در خصوص عیدسعید قربان را به شرح ذیل می خوانید؛
۱-فلسفه عید قربان چیست؟ عید قربان یکی از اعیاد مهم و بزرگ مسلمین محسوب می شود که مورد اتفاق همه گروه‌های مختلف مسلمین است.
مسلمانان در عید قربان، اختلافی ندارند لذا در قنوت نما ز عید قربان می خوانیم «به حق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا.»
۲-چه آداب و اعمالی برای عید قربان سفارش شده است؟ چند عمل در روز عید قربان وارد شده از جمله غسل کردن که جزء مستحبات و سنت های موکد است و بعضی از علما آن را واجب می دانند.
دیگر عمل روز عید قربان خواندن دعاهایی است که هم در کتاب شریف مفاتیح الجنان و هم در صحیفه سجادیه وارد شده است.
یکی دیگر از اعمال عید قربان، نماز عید قربان است و همچنین قربانی کردن که فقط مخصوص حاجیان نیست بلکه همه مسلمانانی که استطاعت مالی دارند، مستحب است قربانی را انجام دهند.
۳-عید قربان چه پیام ها و درس هایی را به انسان یادآور می شود؟ چند پیام و درس مهم در عید قربان وجود دارد و اولین پیام آن ایثار و گذشت در راه خدا است.
به این معنا که حضرت ابراهیم(ع) در آن روز ایثار کردند و از بهترین عزیز خود در راه خدا گذشتند و برای همه مومنین درس است که راه رسیدن به قرب الهی گذشت و چشم پوشی از جان و مال و عزیزترین نزدیکان است.
یک پیام و درس دیگر عید قربان می توان به این موضوع اشاره کرد که یک امتحان الهی است؛ امتحان در میدان های سخت که باعث رشد و ترقی انسان می شود.
۴-اطعام نیازمندان در این روز چرا از اهمیت بالایی برخوردار است؟ گفتیم که یکی از اعمال عید قربان، قربانی کردن است که در حقیقت یک فرصت هم برای رسیدن به ثواب قربانی و هم رسیدن به ثواب اطعام نیازمندان است.
خداوند هم در خصوص قربانی کردن در حج هم سفارش می کند که از گوشت قربانی هم خود استفاده کنید و هم به فقرا و نیازمندان بدهید و این قربانی یک اصل اساسی در حج است که جلوه و شکوهی در ایثار جمعی و گروهی مسلمان دارد که در زمره شعائر الهی است.
۵- آیا می توان گفت عید قربان عامل وحدت مسلمین و تقرب به خداوند است؟ دشمن برای ایجاد تفرقه در بین مسلمین بسیار کار می کند و هزینه می دهد.
دشمن از تمام ابزارها و توان خود برای ایجاد اختلاف در بین مسلمین استفاده می کند اما بعضی از مناسبت‌ها همچون عید قربان، خنثی‌کننده توطئه های شیطانی دشمن محسوب می شوند و مهمترین عامل برای وحدت و همدلی بین مسلمین، اعمال و برنامه های عید قربان است.
نظر شما