به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، به مناسبت قرار گرفتن در ایام اربعین حسینی و حضور چندین میلیونی زائران در مسیرهای منتهی به کربلای معلی، در گفتگو با حجت الاسلام محمد صبوحی، استاد حوزه علمیه و کارشناس مرکز تخصصی مهدویت درباره پیوندهای مهدوی این زیارت و نیز نقش مسجد و مسجدی‌ها در حفظ و استمرار دستاوردهای زیارت اربعین به بحث و بررسی نشسته‌ایم که مشروح آن در ادامه تقدیم حضورتان می‌شود:
پیاده روی اربعین حسینی و اجتماع چندین میلیون نفری زائران اباعبدالله الحسین(ع) چقدر فرصت اجتماع قلوب که به فرموده امام زمان(عج) از عوامل زمینه ساز ظهور ایشان است، فراهم می‌کند؟
در آموزه‌های روایی با احادیث متعدد درباره زیارت امام حسین(ع) مواجه می‌شویم که آثار شگرف و فوق‌العاده‌ای برای این زیارت‌ایشان برمی شمارند مثل اینکه امام صادق(ع) فرمودند: برای هر قدمی که زائر در مسیر زیارت اباعبدالله الحسین(ع) برمی دارد، ثواب یک حج و یک عمره برای او نوشته می‌شود؛ در این میان زیارت اربعین از دو جهت اهمیت خاصی دارد نخست آنکه این زیارت به فرموده امام عسکری(ع) از علائم مؤمن و دوم آنکه این زیارت موسم تجمع مؤمنان است و هر مؤمنی به عنوان ادای وظیفه در آن شرکت می‌کند!
مهم آنکه آثار این زیارت در طول تاریخ دیده شده و امروز نیز اوج این آثار قابل درک است؛ ازجمله این آثار تجمع و وفاق قلوب است. از این رو، پیاده روی اربعین تمرینی برای اردوگاه جهانی امام عصر(عج) است و همه وظایفی که در عصر ظهور داریم امروز به نوعی در پیاده روی اربعین تمرین می‌شود.
مصادیق روایی در این تطبیق چه چشم‌اندازی را پیش روی ما گذاشته‌اند؟
برای مثال پیامبر اکرم(ص) فرمودند: در آخرالزمان جانشینی برای من می‌آید که مال را مُشت مُشت(بدون شمارش) می‌بخشد و امروز در پیاده روی اربعین می‌بینیم میزبانان و مواکب بی‌چشمداشت و بی‌پرسش فراوان از مال خود به زائران اربعین خدمت می‌کنند. یا ازامیرالمؤمنین امام علی(ع) است که فرمودند: کینه‌ها از دل مردم در زمان ظهور از بین می‌رود؛ پیاده روی اربعین تجلی همین دل‌های بی‌کینه و مملو از مهر و عاطفه نسبت به یکدیگر است.
در کمتر جایی جز اربعین چنین صحنه‌هایی را می‌بینیم که در اوج ایثار مال و جان و آبرو رقم می‌خورد و هر کسی به نوعی می‌خواهد به دیگران خدمت کند؛ همه یکدیگر را دوست دارند نه در پی تجملات‌اند نه دنبال خودنمایی و همه می‌خواهند خدمت‌رسانی کنند. این نشان می‌دهد برترین مکان برای تمرین و رزمایش اردوگاه منتظران، اربعین حسینی است.
مساجد و مسجدی‌ها در ایجاد شور و شعور اربعینی ایفاگر چه نقشی هستند؟
مساجد پایگاه اصلی مؤمنان چه در معرفی دین و چه در تجهیز مسلمین در طول تاریخ بوده‌اند؛ چنان که نخستین اقدام پیامبر(ص) برای تأسیس تمدن اسلامی ساخت مسجد بود و حتی قبل از ورود به مدینه، مسجد را بنا نهادند! در زمان ائمه(ع) و پس از آن در عصر غیبت هم مسجد پایگاه مؤمنان و مسلمین و تربیت شیعه و محبان اهل بیت(ع) بوده است. به عبارت بهتر، مساجد از ابتدا مردم را آماده اقدامات اثرگذار و جریان ساز همچون دوران دفاع مقدس کرده‌اند؛ پس از جنگ هم مساجد محل تجمع مردم و گره گشایی از مشکلات آن‌ها بودند. در جریان اربعین هم مساجد از اصلی‌ترین پایگاه‌ها در تشکیل کاروان، اعزام زائران، کمک به اعزام زائران محروم، راه‌اندازی موکب و خدمت به زائران هستند.
در پیاده روی اربعین جلوه‌های انتظار فرج بسیار دیده می‌شود همچون تصاویر منقش به جمله «تک تک قدم‌هایم را نذر آمدنت می‌کنم» که روی کوله پشتی‌ها چشم نوازی می‌کند؛ چطور این قدم‌ها به ظهور متصل می‌شود؟
اربعین رزمایش منتظران ظهور است همانطور که روضه‌های خانگی و مجالس و دسته جات عزاداری در وقوع انقلاب مؤثر بودند، اربعین هم جریان مقاومت را مقابل تکفیری‌ها تقویت کرد.
در زیارت اربعین می‌خوانیم: «وَ نُصْرَتِی لَکُمْ مُعَدَّةٌ» یعنی من آماده یاری شما هستم این ابراز آمادگی برای همراهی با امام زمان(عج) است چنان که در زیارت عاشورا می‌خوانیم: «اَنْ یَرْزُقَنی طَلَبَ ثارِکَ مَعَ اِمامٍ مَنْصُورٍ مِنْ اَهْلِ بَیْتِ». از این رو، هر قدمی که برمی داریم به این سمت است که جامعه به سمت تمدن عظیم مؤمنانه پیش می‌رود اینجا سفید و سیاه، ملیت، قومیت و نژاد و زبان مطرح نیست. ما منتظر امر امام هستیم یعنی یک آمادگی جهانی و با هر قدمی برمی می‌داریم به سمت غایت مدنظر پیش می‌رویم. وقتی با این هدف به پیاده روی اربعین بنگریم آن گاه می‌توان قدم‌ها را نذر ظهور کرد.
بنابر تصریح روایات، خداوند امام زمان(عج) را با وحشت و رعبی که در دل دشمنان‌ایشان میاندازد، یاری می‌کند و امروز پیاده روی اربعین در دل دشمنان اسلام و اهل بیت(ع) رعب انداخته است؛ مگر نبود زمانی که صدام زائران حسینی را اعدام می‌کرد یا وقتی که داعش تا چندکیلومتری کربلا پیشروی کرده بود اما امروز شاهد اقتدار جبهه حسینی هستیم، چون گام‌ها هدفمند شده است وگرنه این پیاده روی در طول تاریخ مرسوم بوده اما وقتی هدف والاتر می‌شود تأثیر آن نیز بیشتر می‌شود.
مساجد و مسجدی‌ها چطور می‌توانند این دستاوردهای اربعین به ویژه در حوزه مهدویت را حفظ کنند؟
بالاترین رهاورد اربعین، تحقق حکمرانی مردمی است که تا شکل نگیرد دعواهای سیاسی کمرنگ نمی‌شود و وقتی مردم در بطن ماجرایی نباشند باندها نقش آفرین می‌شوند! حرکت عظیم اربعین مردمی مدیریت می‌شود چنان که هشت سال دفاع مقدس را مردم مدیریت کردند اگر این حکمرانی مردم را در کشور الگو قرار دهیم، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود. مهم آنکه این حکمرانی مردمی در مساجد شکل می‌گیرد در مسجد مردم اداره امور را در طول تاریخ در دست داشته و مدیریت و راهبری کرده‌اند.
در حکومت امام زمان(عج) نیز کار روی دوش مردم است اگر اصحاب باوفای امام حسین(ع) در عاشورای سال ۶۱ هجری از جان گذشتند برای حکومت امام زمان(عج) علاوه بر گذشتن از جان و مال باید برای مدیریت جهانی هم آماده شد بار حکومت مهدوی را مردم بر دوش می‌کِشند؛ و مردم در مسجد آموزش می‌بینند و در مسجد دل‌هایشان به هم نزدیک می‌شود و با هم آشنا شده و مدیریت را تمرین می‌کنند. چنان که مدیریت در دوران جنگ تحمیلی در دست مردم بود و بچه‌های نوجوان و کم سن و سال در جنگ فرماندهی می‌کردند رزمندگانی که در مساجد تربیت شده بودند.
این جاذبه‌های مذهبی در مسجد و حرم و زیارت و مجلس امام حسین(ع) یافت می‌شود؛ متأسفانه ما از این ظرفیت آنطور که باید استفاده نکرده‌ایم و جاذبه‌های معنوی دین را با قلم و بیان و مهمتر رفتارمان منتقل نکرده‌ایم. اگر امروز مساجد بعضا خلوت هستند نتوانسته‌ایم جاذبه دین را برای آن‌ها قرار دهیم وگرنه امروز باید وضعیت بهتری داشتیم. امروز بسیاری از مساجد مظلوم واقع شده‌اند و این به دلیل کمکاری ما است.
پیاده روی اربعین در تحقق سنت‌های الهی چه ظرفیت‌هایی دارد؟
نخست آنکه باطل از بین می‌رود و حق باقی می‌ماند، قرآن در آیه ۱۸ سوره مبارکه انبیاء در این باره می‌فرماید: «بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَی الْبَاطِلِ فَیَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ ...؛ بلکه ما همیشه حق را بر باطل غالب و فیروز می‌گردانیم تا باطل را محو و نابود سازد و باطل بی‌درنگ نابود می‌شود،... ». سنت دیگر آنگه پیروزی حق و نابودی باطل دفعی نیست بلکه تدریجی است همانطور که روی کار آمدن حکومت امام زمان(عج) هم روندی تدریجی دارد و سنت سوم الهی بشارت است چنان که همیشه آینده خیر را توسط انبیاء بشارت می‌دهد همانطور که پیامبر اکرم(ص) مژده ظهور را می‌دهند اما بعد از رحلت نبوی(ص) مسأله ولایت کم کم به محاق رفت تا در زمان شهادت امام حسین(ع) به اوج رسید و باطل نعره مستانه سر داد اما سنت الهی این است که هر گاه باطل به اوج می‌رسد زمینه حذف و کمرنگ شدن آن فراهم می‌شود.
امروز که پیاده روی اربعین انعکاس جهانی یافته جز این نمی‌توان گفت که خدای متعال خود این چراغ را پرفروغ نگاه داشته است، خداوند اراده کرده این تمرینی باشد برای حکومت جهانی امام عصر(عج) چراکه این پیاده روی تمرین زیست مؤمنانه و الگوبخشی به حکومت‌های دینی است.
خداوند جاذبه‌ای برای وجود مقدس معصومان(ع) خاصتاً امام حسین(ع) قرار داده که در پرتوی آن نور مؤمنان از سراسر جهان وافق یافته و زیر خیمه حسینی در حال جمع شدن هستند باید از این فرصت هدفمند به ویژه برای زمینه‌سازی ظهور استفاده کنیم.
انتهای پیام/
نظر شما