به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، هفته وحدت از ۱۲ ربیع‌الاول سالگرد میلاد پیامبر اسلام (ص) بنابر روایات اهل سنت تا ۱۷ ربیع‌الاول ولادت حضرت محمد (ص) بنابر روایات شیعه است؛ هفته‌ای که با تدبیر ویژه بنیانگذار انقلاب اسلامی به یکی از اثرگذارترین ایام در ایجاد وحدت و دوستی هرچه بیشتر بین مسلمانان جهان و به خصوص ایران تبدیل شده است. اختلاف بین روایات اهل سنت و شیعیان درباره روز میلاد پیامبر اکرم (ص)، بهانه‌ای شد که حضرت امام خمینی(ره)، بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی فاصله بین این دو تاریخ را به عنوان «هفته وحدت» اعلام کنند. با توجه به اهمیت موضوع وحدت در جهان اسلام خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت و گویی با آیت الله «سید محمد حسینی شاهرودی» عضو مجلس خبرگان رهبری از استان کردستان و نماینده سابق رهبر معظم انقلاب در این استان انجام دهد که در ادامه می خوانید.
مساجد چه نقشی در ایجاد وحدت در جهان اسلام می توانند ایفا کنند؟
هفته وحدت را تبریک عرض می کنیم و از خدا می خواهیم ولادت با سعادت پیامبر گرامی اسلام و امام جعفر صادق (ع) بر همه مسلمانان مبارک کند. وحدت امت اسلامی با گذر زمان افزایش می یابد. از طرفی باید بدانیم مساجد منشأ برکات مختلفی می توانند باشند که یکی از آنها وحدت است. اصل بنای مسجد این است که مسلمانان در یک جا جمع شوند و این وحدت در اجتماعات مختلف مسلمانان بروز و ظهور می یابد که از آن جمله می توان به نماز جمعه، حج و مسجد الحرام اشاره کرد که از همه ملیت ها، کشورها با زبان ها و قومیت های مختلف گرد هم جمع شده و اتحاد مسلمانان شکل می یابد.
مسجد نمادی برای ایجاد وحدت بین مسلمین است، از مسجد محله گرفته تا مسجد الحرام همه می توانند در ایجاد وحدت نقش آفرین باشند. ائمه جماعات نیز باید اهمیت مسئله وحدت را بیشتر مورد توجه قرار دهند و برای مومنان تبیین کنند. وحدت چه در میان شیعیان و یا جهان اسلام باید مورد تاکید قرار بگیرد. زمانی که مسلمانان وحدت داشته باشند، دشمن نمی تواند آنها را تهدید کند.
وحدت مسلمانان چه آثار و برکاتی می تواند داشته باشد؟
خداوند در قرآن به طور روشن و شفاف به همه موضوعات پرداخته است و هر کس به اندازه استعداد و نیروی ذهنی خود از آن بهره مند می شود. وحدت یکی از موضوعات بسیار مهم و قابل توجهی است که با مفاهیمی مانند «وَاعتَصِموا»، «تَعاوَنوا»، «أصلِحُوا»، «إصلاح بَین النّاس»، «الََّفَ بینهم»، «أمَّةٌ واحِدة »، «أمَّة وَسط»، «حِزب الله»، «صبغة الله» و «اخوة» آمده است. محور وحدت در دیدگاه قرآنی «توحید» و در مرتبه دیگر دین اسلام است. قرآن کریم، پیامبر را به سوی اهل کتاب می فرستد و از آنان برای پیوستن به شعار توحید و جدایی از غیر او دعوت می کند و در آیه ۶۴ سوره آل عمران می فرماید: «ای پیامبر! به اهل کتاب بگو، بیایید بر اساس کلمه ای که بین ما و شما مشترک است، غیر از خدا را نپرستیم و یکدیگر را در برابر خداوند به عنوان رب و پروردگار نگیریم (وحدت کنیم). پس اگر روی برگرداندند بگویید، شاهد باشید که ما اهل تسلیم به حق هستیم». این آیه نشان می دهد که مرز اتحاد «توحید» است و مشرکان و کافران که بر محور غیر توحید حرکت می کنند، در وحدت دینی پذیرفته نخواهند شد.
بر اساس آیات ۶۲ تا ۶۴ سوره انفال؛ وحدت امت، سبب مصونیت دین، تأیید الهی و نصرت است و نعمتی است که هیچ مسئله ای با آن برابری نمی کند. همچنین در آیه ۱۰۳ سوره «آل عمران» آمده است: «و اعتَصِموا بِحَبلِ الله جَمیعاً و لاتَفَرََّقوا...؛ یعنی همگی به ریسمان الهی چنگ زنید و متفرّق نشوید و نعمت خدا را به خود یاد کنید، آن گاه که باهم دشمن بودید و او میان دل های شما الفت انداخت تا به لطف او برادر یکدیگر شدید و بر پرتگاهی از آتش بودید و او شما را از آن رهانید.» در آیه ۱۰ سوره حجرات نیز خداوند بیان می کند: «انّما المؤمنونَ اِخوهٌ فَاَصلَحوا بینَ اَخَوَیکُم واتَّقوااللهَ لَعَلَّکُم تُرحَمون» یعنی مومنان با هم برادرند، میان برادرانتان صلح برقرارکنید و خدا ترس و با تقوا باشید، باشد که مورد لطف و رحمت الهی قرار گیرید. در آیه ۱۳۶ بقره نیز آمده است:«...لا نُفَرِّقُ بینَ أحَد مِنهُم وَ نَحنُ لَه مُسلمون» خداوند این وحدت را در آیه ۱۳۸ بقره به عنوان صبغه الله معرفی می نماید و می گوید: «صبغه اللهِ ومَن احسنُ مِنَ اللهِ صبغهً» و سرانجام در آیه ۲۹ سوره فتح می خوانیم:«محَمدٌ رسُولُ اللهِ والَّذِینَ مَعَهُ اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم» یعنی محمد رسول خداست و کسانی که با اویند بر کافران سخت گیر و در میان خود مهربانند.
تعامل علمی بین حوزه های علمیه تشیع و اهل تسنن چقدر در تقویت وحدت تاثیرگذار است؟
حوزه های علمیه می توانند در تحکیم وحدت بسیار موثر باشند. در واقع اصل وحدت بر اساس تقریب است و تقریب زمانی ایجاد می شود که مسلمانان از نظر فکری به هم نزدیک شوند. نزدیک شدن ظاهری زمانی که تقریب عمق نداشته باشد اثربخش نخواهد بود، بنابراین روحانیت باید بتواند مسایل را تبیین کنند و همان نگاه قرآن به مسئله وحدت را مورد تاکید و توجه قرار دهند. خداوند در قرآن می فرماید:« وَاعتَصِموا بِحَبلِ اللَّهِ جَمیعًا وَلا تَفَرَّقوا ۚ وَاذکُروا نِعمَتَ اللَّهِ عَلَیکُم إِذ کُنتُم أَعداءً فَأَلَّفَ بَینَ قُلوبِکُم فَأَصبَحتُم بِنِعمَتِهِ إِخوانًا وَکُنتُم عَلیٰ شَفا حُفرَةٍ مِنَ النّارِ فَأَنقَذَکُم مِنها ۗ کَذٰلِکَ یُبَیِّنُ اللَّهُ لَکُم آیاتِهِ لَعَلَّکُم تَهتَدونَ؛ و همگی به ریسمان خدا [ قرآن و اسلام، و هرگونه وسیله وحدت]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت (بزرگِ) خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهای شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره‌ای از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد؛ این چنین، خداوند آیات خود را برای شما آشکار می‌سازد؛ شاید پذیرای هدایت شوید. در واقع خداوند وحدت را نعمت بزرگی برای مسلمانان دانسته است و این نعمت بزرگ باید برای مردم تبیین و تشریح شود.»
آگاه سازی مردم و نقشی که حوزه های علمیه می توانند در تقریب مذاهب ایجاد کنند بسیار مهم است. در راستای وحدت باید به مشترکات توجه داشته باشیم که جهان اسلام دارای اشتراکات زیادی می باشد و در اختلافات نیز باید به مبانی توجه کنیم، در این حالت است که به وحدت می رسیم.
پیروزی انقلاب اسلامی چه نقشی در تقویت وحدت جهان اسلام ایفا کرد؟
پیش از انقلاب اسلامی مسلمانان به دنبال وحدت نبودند بلکه رقابت هایی وجود داشت و کشورهای اسلامی در رقابت با هم قرار داشتند. برخی کشورها گوش به فرمان سخنان دشمن بودند و این مسئله باعث می شد تا موضوع وحدت مطرح نباشد اما بزرگان دینی مانند مرحوم آیت الله بروجردی مبحث تقریب را در آن دوره دنبال می کردند و بر مسئله وحدت تاکید می کردند اما زمانی که انقلاب اسلامی رخ داد، موضوع وحدت از نظر امام راحل یک مسئله اساسی برای امت اسلامی عنوان شد و ایشان اقداماتی نیز در راستای وحدت امت اسلامی انجام دادند. در ادامه نیز رهبر معظم انقلاب مباحث مربوط به وحدت امت اسلامی را پی گیری کردند و مجمع جهانی تقریب را تشکیل دادند، بنابراین اقداماتی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در حوزه تقویت وحدت امت اسلامی انجام شده است با اقدامات انفرادی و پراکنده پیش از انقلاب قابل مقایسه نیست.
اگر تلاش کنیم و اهمیت وحدت را مورد تاکید قرار دهیم بسیاری از مشکلات در جهان اسلام حل می شود؛ بنابراین باید به موضوع وحدت در داخل و خارج از کشور اهمیت دهیم. دولت، ملت، صدا و سیما نقش مهمی در تقویت وحدت امت اسلامی ایفا می کنند. شناخت مسلمانان از یکدیگر در تحقق وحدت بسیار مهم است چرا که بسیاری از مشکلات از عدم شناخت ایجاد می شود. اگر مسلمانان همدیگر را بشناسند، مشاهده می کنند که مشترکات زیادی بین آنها وجود دارد و زمانی که این مباحث مشترک را بدانیم و به آنها آگاه باشیم می توانیم گام های ارزنده ای در راستای وحدت جهان اسلام برداریم.
غرب یا به طور کلی صهیونیسم دشمن مشترک امت اسلامی است و در راستای اسلام هراسی اقدامات بسیار زیادی انجام داده اند. از نظر دشمن تشیع و اهل تسنن فرقی نمی کند بلکه اصل اساسی اسلام هراسی است؛ بنابراین زمانی که امت اسلامی وحدت داشته باشند می تواند هر چه در توان دارد در مقابله با دشمن مشترک به کار بگیرد و بسیاری از مسایل و مشکلات پیش روی جهان اسلام مرتفع گردد.
نظر شما