گره گشایی از کار مردم؛ رمز عاقبت بخیری

خبرگزاری شبستان-استان فارس؛ مهدی رحمانیان

قدم نهادن در مسیر گره گشایی و رفع مشکلات مردم، افتخاری است که نصیب هر کسی نمی شود و البته افرادی که در این مسیر قرار می گیرند اگرچه در آخرت مورد عنایت الهی قرار می گیرند بلکه در دنیا نیز لطف و کرم خداوند متعال نصیب آنها خواهد شد.

اگر نیم نگاهی به تاریخ اسلام داشته باشیم، اهل بیت(ع) همواره پای کار مردم بوده و درصدد رفع مشکلات و گره گشایی از آنها بوده اند؛ آنچنان که دغدغه اصلی مولا علی(ع)، رسیدگی به امور مردم و رسیدگی به ایتام و فقرا بوده است.

گره گشایی از مردم در کلام بزرگان دین

در احادیث و روایات متعدد از بزرگان دین، گره گشایی و رفع مشکلات مردم مورد تاکید قرار گرفته به نحوی که امام صادق(ع) می فرماید: « محبوب‌ترین مردم نزد من کسی است که با مردم مهربان‌تر باشد وبرای برآوردن حاجات آنها تلاش بیشتری کند»

امام ششم شیعیان همچنین در حدیث دیگری فرموده «برآوردن حاجت مؤمن از آزاد کردن هزار بنده وفرستادن هزار رزمنده برای جهاد در راه خدا بهتر است».

از امام باقر علیه السلام روایت شده است که فرمود: «هر کس برای برآوردن حاجت برادر مسلمانش قدم بردارد، خداوند هفتاد وپنج هزار فرشته را مأمور می‌کند که بر او سایه بیفکنند وبه هر قدمی برایش حسنه بنویسند وگناه او را محو سازند ودرجاتش را بالا ببرند وچون از کار او فارغ شود ومشکلش را حل کند، ثواب حج وعمره را در نامه عملش بنویسند».

در حدیثی از امام رضا(ع) نیز آمده است: «خداوند بندگانی دارد که برای برآوردن حاجت مردم تلاش می‌کنند، آنها در روز قیامت در امان هستند وهر کس دل مؤمنی را شاد کند، خداوند در روز قیامت دل او را شاد می‌کند».

از زین العابدین امام سجّاد علیه السلام روایت شده است که فرمود: «هر کس حاجت برادر مؤمن خود را برآورَد، خداوند صد حاجت وی را برآورده کند که یکی از آنها بهشت باشد».

از امام صادق علیه السلام روایت شده است که فرمود: «هر مسلمانی که حاجت مسلمانی را برآورده کند، خداوند متعال به وی می‌گوید: ثواب تو بر من است وبرای تو به غیر از بهشت راضی نمی‌شوم».

رمز عاقبت بخیری 

«به فرمایش بزرگان دین از کارهایی که میزان اعمال را سنگین و ما را عاقبت بخیر می‌کند این است که در زندگی به فکر گشایش کار مردم باشیم.» این مطلب را امام جمعه جهرم گفته و ادامه داده: گره گشایی از کار اهل و عیال، بستگان و همسایگان در اولویت هستند و در صورت توان رفع مشکلات همشهریان و همنوعان بسیار با ارزش است. 

به فرمایش بزرگان دین از کارهایی که میزان اعمال را سنگین و ما را عاقبت بخیر می‌کند این است که در زندگی به فکر گشایش کار مردم باشیم

به گفته حجت الاسلام محمدحسین مدبر گاهی در زندگی انسان گره‌هایی می‌افتد که علتش را می‌دانیم و یا حداقل می‌توانیم آن را حدس بزنیم و باید تلاش کرده و آن را حل کنیم مثل این‌که فرموده‌اند اگر پدرو مادرتان از شما راضی نباشند مطمئن باشید در زندگی‌تان گره می‌افتد و باید آنها را راضی کرد و دستشان را بوسید. یا اگر نعوذبالله با خدا قهر کرده باشیم و در اثر ضعیف ایمان، به نمازهایمان اهمیت ندهیم معلوم است که کل زندگی تنگ و دشوار و سخت می شود. 

به اذعان وی، گاهی انسان نمی‌داند مشکل از کجاست در این حالت چه کاری باید انجام داد؟  بعضی از بزرگان برای حل این مشکلات مطالبی فرموده‌اند. مثلا مرحوم آیت‌الله‌العظمی بهاءالدینی چهار راه کار ارائه داده‌اند: به اندازه توان صدقه دادن، ردّ مظالم به نماینده مرجع تقلید، قرائت حدیث کساء با اهل خانه یا دوستان (خصوصا فرازهای آخر که وعده داده شده که اگر گروهی این حدیث خوانده شود گرفتاری و غمگساری افراد گروه بر طرف می‌شود) و قربانی کردن در حد گوسفند و کمتر از آن.

راهی برای استجابت دعا

 امام جمعه جهرم عنوان کرده: وجود شریف خواجه کائنات حضرت محمد مصطفی (ص) یک راهنمایی بزرگ فرموده‌اند که «هر کس می‌خواهد دعایش مستجاب و غمش از بین برود، باید گره از کار گرفتاری باز کند» واقعا کدام انسان و کدام مسلمان آرزویش این نیست که خدا دعایش را مستجاب و گره از کارش هم باز کند و این نسخه پیامبر عزیزمان است.

وی با تاکید بر اینکه بگردیم و گره از کار بنده خدایی که گرفتار است باز کنیم، یادآوری کرده: به عنوان نمونه شخصی به خاطر غفلتی زندانی شده اسباب آزادی او را فراهم کنیم. جوانی سرمایه ندارد اگر ممکن است با کمک بلاعوض و یا وام طولانی مدت او را تامین کنیم. جوانی قصد ازدواج دارد و یا خانواده‌ای در تهیه جهیزیه مانده است و یا فردی مبتلا به یک بیماری صعب‌العلاج شده و از عهده مخارجش برنمی‌آید و بالاخره با گشودن گره‌های بسیار دیگری که این روزها کم هم نیستند گره از کارمان خودمان باز کنیم.  

به گفته این استاد حوزه و دانشگاه، به هر حال گاهی یک فرد معمولی قصد گره‌گشایی دارد و گاهی هم یک مسئول چنین اراده‌ای دارد که این دو کاملا با هم متفاوت است. چون فرد مسئول نباید به دنبال این باشد که فقط یکنفر را پیدا بکند و گرفتاری‌اش را رفع کند. این دیگر باید گرفتاری مدرسه، دانشگاه، اداره، بیمارستان، روستا، شهر، استان ویا کشورش را حل کند. مثلا نمایندگان مجلس باید به دنبال گره‌گشایی از کل مملکت باشند که اگر چنین شد گره از حوزه انتخابی هم باز می‌شود. یک فرماندار یا شهردار باید به فکر آب و نان و برق و ترافیک مردم باشد.

وی اضافه کرده: غرض این که مسئولین باید مشکلات کلان اجتماع را در نظر بگیرند و در رفع آنها تلاش کنند که اگر این گونه عمل کنند خدای متعال گره از مشکلات دنیا و آخرت خودشان هم باز می‌کند و این برای یک مسئول یک فرصت طلایی است که در جایگاهی نشسته که می‌تواند با یک قلم و با یک همت، مشکل یک جمع را رفع کند و چقدر نامه اعمال چنین شخصی از اعمال نیک می‌تواند پر بار شود.

این کارشناس مذهبی البته نقطه مقابلی هم برای این کار خوب ذکر کرده و گفته نقطه مقابل این امر، آن زمان است که که خدای ناکرده غفلتی صورت بگیرد و جبرانش بسیار سخت و دشوار شود. به مسئول محترمی عرض شد که اگر پلی خراب شده باشند و شما بخواهید مردم را از رودخانه عبور دهید آیا بهتر است یکی یکی آنها را کول کنید و آن طرف برسانید و یا آن که خیلی سریع یک پل هرچند موقت، احداث کنید تا مردم گروه گروه عبور کنند آیا کدام یک عاقلانه‌تر و با تدبیر سازگارتر است؟ و این یک واقعیت است که مسئولان باید دقیقا مورد توجه قرار دهند چون در قبال مردم مسئول هستند و در آخرت همان گونه که از اموال سوال می‌شود از مسئولیت‌ها هم سوال می‌شود.

به هرحال یکی از چیزهایی که بسیار ارزشمند است و نزد خدای متعال در روز قیامت خریدار دارد این است که ما سعی کنیم از کار مردم گره گشایی کنیم. اولویت هم با اطرافیان خودمان است.