به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کرمانشاه، حضرت امام هادی(ع) در سال ۲۱۲ هجری قمری در شهر صریا (نزدیک مدینه) دیده به جهان گشود، پدر ایشان حضرت امام محمدتقی جوادالائمه (ع) و مادرشان بانویی فاضله و عفیفه به نام سمانه بود.
براساس این گزلارش، نام مبارک ایشان علی از القابشان نقی، هادی و نجیب؛ و کنیه‌شان ابوالحسن است همچنین امام علی النقی الهادی (ع) در سال ۲۲۰ هجری قمری در مدینه به امامت رسیدند.
در عصر امام باقر وامام صادق علیهماالسلام به طور عمیق و گسترده به تقویت حوزه های تحصیل و دانش پرداخته شد و سپس امامان دیگر حتّی در شرائط بسیار سخت به نحوی آن را دنبال کردند.
امام هادی علیه السلام نیز در این راستا، قدم های بزرگی برداشت و شاگردان برجسته ای چون، عبدالعظیم حسنی، خیران الخادم، ابن سکّیت اهوازی، ابوهاشم جعفری، حسین بن محمد مدائنی، جعفر بن سهیل، اسماعیل بن مهران تربیت کرد.
مدت امامت آن حضرت حدود ۳۴ سال بود و در سال ۲۵۴ هجری قمری به دست معتمد عباسی به شهادت رسیدند.
بمناسبت شهادت امام هادی (ع) خبرنگار خبرگزاری شبستان از استان کرمانشاه با حجت الاسلام رضا عباسی امام جماعت مسجد امام سجاد (ع) شهرک چمن در کرمانشاه گفتگویی ترتیب داده که با هم می خوانیم.
اوضاع سیاسی زمان امام هادی(ع)چگونه بود؟
امام علی النقی الهادی (ع) در سال ۲۲۰ هجری قمری در مدینه به امامت رسیدند. آن حضرت ۱۳ سال اول امامت خود را در آن شهر سپری و ضمن بهره‌رسانی معنوی و علمی به شیعیان، به امور آّنان رسیدگی می‌کردند تا این که متوکل (خلیفه ی وقت) که در دشمنی با ائمه اطهار مشهور بود؛ به خاطر هراسی که از نفوذ و محبوبیت امام در جامعه داشت ایشان را از مدینه به سامرا فراخواند زیرا احساس می‌کرد که باید امام را از نزدیک تحت نظر بگیرد.
پس از آمدن امام به سامرا، اگرچه ایشان ظاهرا آزاد بود اما «متوکل» منزلشان را طوری انتخاب کرده بود که همواره تحت نظر باشند. او به طور مرتب دستور تفتیش منزل ایشان را صادر می‌کرد و تمام دیدارها و رفت و آمدها توسط نیروهای حکومتی کنترل می شد .
او جو بسیار خفقان آمیزی را بر جامعه حکمفرما کرده بود و سختگیری و فشار زیادی را بر شیعیان اعمال می‌کرد: او علویان را در محاصره اقتصادی قرار داده بودلذا اوضاع معیشتی مردم و به خصوص علویان در زمان خلفای عباسی به خصوص متوکل و بقیه ی خلفای هم عصر امام هادی (ع) بسیار دشوار بود زیرا آنان بیت المال مسلمین را صرف خوشگذرانی‌هایی می‌کردند
امام هادی(ع)، به ویژه در زمان متوکل، فعالیت های خود را به صورت سرّی انجام می داد و در بر قراری ارتباط با شیعیانی که در شهرها و مناطق مختلف بودند، ناگزیر همین روش را رعایت می کرد و وجوه و هدایا و نذور ارسالی از طرف آنان را با نهایت پنهانکاری دریافت می کرد.
عصر امام هادی(ع) از دوره‌های مهم گسترش و تثبیت تشیع بود وبا وجود تنگناهای سیاسی که با آن مواجه بود، توانست مرزهای اندیشه ای تشیع را برای شیعیانی که پس از شهادت امام جواد(ع) همگی به امامت امام هادی(ع) اتفاق نظر داشتند، حفظ کند.
جایگاه زیارت غدیریه و جامعه کبیره در معارف تشیع چگونه است؟
۲ اثر نورانی زیارتی از امام هادی (ع) برای ما به یادگار مانده است، یکی زیارت غدیریه و دیگری زیارت جامع کبیره است. زیارت غدیریه را حضرت (ع) زمانی انشاء کردند که معتصم خلیفه عباسی ایشان را از مدینه به سامرا احضار کرد. امام هادی (ع) در روز غدیر به نجف رسید و امیرالمؤمنین را زیارت کرد. زیارت غدیریه در واقع متن زیارتی امام هادی (ع) در روز غدیر در نجف است.
محور اصلی زیارت غدیریه، اصل تولی و تبری است که در فرهنگ شیعه جایگاه ویژه‌ای دارد. در زیارت غدیریه فضیلت‌های قرآنی امام علی(ع) بیش از ۳۰ آیه مورد اشاره قرار گرفته است. بیش از ۱۰۰ قسمت از زیارت غدیریه درباره فضایل امام علی (ع) است، در نتیجه اینکه این زیارت می‌تواند در کنار زیارت جامعه کبیره تکمیل‌کننده هندسه معرفتی امامت باشد.
«زیارت جامعه کبیره» که هندسه امام‌شناسی شیعی به شمار می‌رود یکی از بهترین منابع شناخت و معرفت ائمه معصومین از دیدگاه شیعه است؛ یعنی هر کس می‌خواهد عقاید شیعه را در باب امامت کسب و درک کند، باید بتواند به مضامین جامعه کبیره دست پیدا کند و به عمق این مبانی و معارف برسد.
در واقع در این زیارت اهل بیت پیغمبر(ص) بر اساس آموزه‌های شیعی به زبان فصیح تبیین و توصیف شدند، ارتباط اهل بیت با پیغمبر، مقاماتِ علمی، اخلاقی و سیاسی ائمه، اسوه بودن آن‌ها، ارتباط امامت با توحید با خاتمیت، مباحث جدی‌ای که وجود عالم به خاطر وجود ائمه معصومین است و محور تولی و تبری، رجعت و تسلیم، مباحث دیگری هستند که در زیارت جامعه کبیره آمده که می‌شود گفت یک دوره امام‌شناسی جامع برای شیعیان و بلکه کل مسلمین است.
درباره شمه ای از سیره اخلاقی امام هادی(ع) توضیح دهید؟
امام هادی (ع) در خاندانی پا به عرصه جهان هستی گشود که اخلاق و انسانی مجّسم بودند، ادب و محبت بر سراسر این خانواده سایه گستر بود؛ کودک به بزرگ احترام می گذاشت و بزرگ در محبت و مهر به کودک پیش قدم بود.
مورّخان نمونه های شگفت انگیزی از ویژگی های اخلاقی این خاندان را نقل کرده اند، مثلاً منقول است که: «امام حسین (ع) در برابر برادر خویش حضرت امام حسن (ع) هرگز سخن نمی گفت و این کار را برای تجلیل و بزرگداشت برادر انجام می داد.» یا این که: امام سجّاد (ع) هرگز در حضور مادر یا دایه خویش غذایی نخورد، بخاطر این که مبادا نظر مادر یا دایه قبلاً به سمت آن غذا جلب شده باشد و بدین وسیله حقوق آنان را ضایع کند و دل ایشان را بشکند رعایت این گونه موارد اخلاقی، مانند رفتار انبیا است.
امام هادی در دامان پدر با یکایک فضائل و مکارم اخلاقی پدر مأنوس می گشت و از زلال دانش ایشان سیراب می شد، هر روز پدر جلوه هایی از خود را بر فرزند عیان می ساخت و او را برای مسئولیت بزرگ آینده، آماده می نمود. پدر آنچنان شیفته فرزند بود که از ابراز آن نمی توانست خودداری کند و بارها اعجاب و شگفتی خویش را از این انسان نمونه و ممتاز نشان می داد.
نظر شما