حجت الاسلام «محمد نخعی‌مقدم» در گفت وگو با خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه مسجد در تاریخ اسلام از جایگاه بسزایی برخوردار بوده و است؛ اظهار کرد: از زمان پیامبر اکرم (ص) گرفته تا انقلاب اسلامی ایران همواره شاهد نقش آفرینی مساجد در عرصه های مختلف بوده ایم؛ مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی) در این مورد بیان کردند: «یکی از علل پیروزی این انقلاب مبارک در ایران اسلامی ــ و یا لااقل سهولت این پیروزی ــ این بود که مردم به مساجد اقبال پیدا کردند؛ جوانان مساجد را پر کردند و علمای اعلام، مساجد را به‌عنوان مرکزی برای تعلیم، تربیت، روشنگری افکار و اذهان، مورد استفاده قرار دادند و مسجد، مرکزی برای حرکت، آگاهی، نهضت و افشای اسرار زمامداران فاسد و خودفروخته رژیم طاغوت شد. در دوره مشروطیت هم همین‌طور بوده است؛ در دوره ملی شدن صنعت نفت هم تا حدودی همین‌طور بود؛ در زمان انقلاب هم که این مسأله، به حدّاعلی رسید».
مدرس طرح ولایت موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: اگر بخواهیم به صورت مصداقی موضوع را بررسی کنیم به مسجد «قبا» اشاره می کنم که شهید مفتح پیش نماز این مسجد بود و به یک معنا رهبر این مسجد تاثیرگذار بوده و منشا بسیاری از فعالیت ها شد. نمونه دیگر مسجد جامع خرمشهر بود که تاثیر بسزایی در یکپارچه سازی و اجتماع مردم در دفاع از میهن اسلامی داشت.
نقش مسجد کرامت در پیروزی انقلاب
وی در ادامه گفت: اما مهمتر از این موارد مسجد «کرامت» و مسجد امام حسن مجتبی (ع) است که مقام معظم رهبری در این دو مسجد هدایت و روشنگری مردم در مشهد مقدس را بر عهده داشتند؛ البته اشاره به این موارد از آن جهت است تا به این نکته برسیم که اساسا از ویژگی های مسجد این است که بینش صحیح به مردم و نمازگزاران ارائه کرده و مبتنی بر آن بینش، هدایت گری کند؛ بر همین اساس، مقام معظم رهبری طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن را در مسجد تبیین کردند و در آن دوران طی ۳۰ جلسه افراد مختلف از سراسر مشهد پای منبر ایشان حاضر می‌شدند.
مدرس طرح ولایت موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) ادامه داد: از این مقدمه به مسائل جامعه امروز پل می‌زنم؛ نکته ای که در مورد مسجد، رهبر یا امام جماعت مسجد مطرح می شود آن است که او صرفا پیش‌نماز نیست بلکه باید نقشی کلان را برای خود تعریف کند و زمانی که با آن نقش بین مردم بیاید اتفاقات خوبی در سطح محله، شهر و جامعه شکل می گیرد که نظیر آن در جریان حضور مقام معظم رهبری در مسجد کرامت را شاهد بودیم.
وی تأکید کرد: واقعیت آن است که انقلاب اسلامی عامل پیونددهنده مسجد با جوانان شد، اکنون در ایام اعتکاف مساجد مملو از جوانان است در حالی که تا قبل از انقلاب چنین رویکردی نبود یا اگر هم بود به شکلی کمرنگ نمود داشت؛ بنابراین نباید نقش یگانه‌ای را برای مسجد متصور شد؛ مسجد فقط محل اقامه نماز نیست و باید در عرصه‌های مختلف از جمله مسائل سیاسی و اجتماعی ورود یابد و تحقق این امر در گرو نقش‌آفرینی فعال و پویای امام جماعت است؛ اساسا وقتی مردم متوجه این مساله باشند که اسلام چه ابعاد مختلفی برای مساجد و نقش امام جماعت قائل شده است، هرگز نگاهی تک‌بعدی به این دو نخواهند داشت.
این پژوهشگر در مورد جایگاه مساجد در عرصه سیاست، اظهار کرد: اگر مساجد جایگاه واقعی خود را بازیابند در این صورت شاهد روشنگری بسزایی در عرصه مسائل سیاسی خواهیم بود، اگر جز این باشد مسجد تبدیل به مسجد ضرار خواهد شد، یعنی همان مسجد که پیامبر اکرم (ص) دستور به تخریب آن دادند.
مسجد و انتخاب اصلح
حجت الاسلام نخعی مقدم در بخش دیگری از مباحث خود در مورد نقش مساجد در انتخاب اصلح، گفت: قطعا تاثیرگذاری مساجد در این عرصه غیرقابل انکار است؛ اما پیش از آن باید به این نکته توجه داشته باشیم که شورای نگهبان عهده‌دار اصلی این حوزه بوده و حقیقتا رسالت سنگینی دارد و البته که تا به این لحظه به خوبی از عهده آن برآمده است؛ شورای نگهبان کف صلاحیت نامزدها را تایید و اعلام می کند.
وی ادامه داد: باید بعد از رسالت شورای نگهبان، ائمه جماعات با همان رویکرد حرکت کرده و معیارهای فرد اصلح را معرفی و از سوی دیگر باید شرایط فرد اصلح را به مردم اعلام کنند و از آنجایی که افرادی که به مسجد می آیند عموما از قشر متدین و مذهبی هستند به این نکته مهم توجه داشته باشند که از مولفه های نامزد اصلح آن است که به مسجد رفت و آمد داشته باشد، نامزد انتخاباتی که سر آشتی و سازگاری با مسجد ندارد نمی تواند دلسوز دین باشد.
مساجد میزبان مناظرات انتخابات شوند
حجت الاسلام نخعی مقدم افزود: از سوی دیگر مسجد را باید محل تضارب آرا دانست، به هر صورت مسجد محل حضور اقشار مختلف جامعه است، بنابراین می توان این مناظره ها را با حضور یک کارشناس و عالم دینی ناظر در مسجد برگزار کرد، شخصی که دیدگاه او در این مناظرات به مثابه دیدگاه اصلح بوده و نظری که مبتنی بر نظر اسلام است مشخص کند، البته منظور ما این نیست که این فرد یا امام جماعت در مناظرات داوری کند، بلکه می تواند قبل از آغاز مناظره ها معیارها را بیان کند.
این محقق با اشاره به اینکه باید از جناحی‌کاری و سیاسی‌بازی در مسجد پرهیز شود، خاطر نشان کرد: اگر فردی به صورت شخصی نزد امام جماعت رفت و از او در مورد اصلح بودن یک نامزد سوال کرد و راهنمایی خواست، به شخصه ایرادی نمی بینم که امام جماعت نظرش را اعلام کند، اما اینکه یک مسجد و امام جماعت با تمام هویت خود، به حمایت از یک نامزد بپردازند، قطعا با رسالت مسجد مغایرت دارد.
مدرس طرح ولایت موسسه امام خمینی (ره) ادامه داد: موضوع دیگری که در مورد شناخت اصلح وجود دارد آن است که می توان با استفاده از ظرفیت های موجود در مسجد نظیر پایگاه بسیج، گزارشی از وعده های نامزدها تهیه و چاپ شود یا در فضای مجازی در اختیار مومنین و نمازگزاران قرار گیرد، از سوی دیگر معیارهای اصلح نیز در این گزارش قید شود؛ این باعث ایجاد شور و پویایی مسجد و مردم در امر سیاسی چون انتخابات آن هم از مسیر مساجد می شود.
وی در بخش دیگری از مباحث خود در مورد اهمیت تبیین جایگاه مسجد در عرصه مسائل سیاسی، گفت: روشنگری در مورد ابعاد اسلام سیاسی بین نمازگزاران از جمله وظایفی است که به عهده امام جماعت است، فراتر از آن باید جلساتی در مسجد برگزار شده و به صورت کاملا فراجناحی نقش مردم در مسایلی نظیر انتخابات تبیین شود، باید اهمیت مشارکت مردم در پیشبرد اهداف با زبان همه فهم و عامه پسند بیان شود.
حجت الاسلام نخعی مقدم، در مورد نقش مساجد پس از برگزاری انتخابات تصریح کرد: مسجد باید به عنوان مطالبه‌گر در جامعه حضور داشته باشد، این مساله در شرایط مختلف به ویژه در برهه کنونی و مساله انتخابات صدق می کند، می توان تریبون آزاد را در مساجد قرار داد، نامزدها را دعوت کرد و در مورد تحقق وعده ها از آنها سوال کرد.
وی همچنین در مورد نقش مسجد در جذب نوجوانان رای‌اولی به مباحث سیاسی و تبیین نقش مشارکت آنان در انتخابات گفت: می توان با برگزاری جشن سیاسی و یک جشن تکلیف برای رای اولی ها بسیاری از مسایل را برای آنها توضیح داد و در مورد اهمیت حضورشان در انتخابات سخن گفت.
نظر شما