خبرگزاری شبستان-استان فارس؛ مهدی رحمانیان| امام حسن مجتبی (ع) در نیمه ماه رمضان سال سوم هجری قمری در مدینه متولد شد. امام حسن مجتبی (ع) فرزند امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، نخستین نوه پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص) بود.
پس از شهادت پدرش، امام علی (ع)، امام حسن (ع) در سن ۲۷ سالگی امامت را به عهده گرفت. او در دوران حکومت خود با فساد و انحرافات زیادی از سوی مخالفان روبرو شد. در این مدت، امام حسن (ع) با تکیه بر عدالت و شجاعت بسیاری از بحران‌های دوران امامتش را حل کرد. مدت امامت آن حضرت (ع) ۱۰ سال به طول انجامید و نزدیک به ۶ ماه هم به اداره امور مسلمین پرداخت.
در این مدت معاویه که دشمن سرسخت امام علی (ع) و خاندان آن امام بود و سال‌ها به طمع خلافت جنگیده بود، به عراق مقر خلافت امام حسن (ع) لشکر کشید و جنگ را آغاز کرد. دلایل چندی سبب شد تا امام نتواند به مقصد اصلی که جنگ شرافتمندانه با معاویه بود دسترسی پیدا کند، لذا ضرورت دید تا برای حفظ اصل اسلام و نیز جلوگیری از خونریزی بی نتیجه، از جنگ خودداری کند.
امام حسن (ع) با اعتقاد به اینکه ادامه نزاع و جنگ تنها به ضرر مسلمانان خواهد بود، تصمیم به پذیرش صلح کرد.
اسوه صبر و استقامت
این امام همام در برابر تنش‌ها و مشکلات زیادی که در دوران حکومتش با آن روبرو شد، صبر و استقامت خود را نشان داد. او با مردم و پیروانش با مهربانی و محبت برخورد می‌کرد و همیشه به رفاقت
زندگی امام حسن (ع) نمونه‌ای برای اعتدال، عدالت، پایبندی به اصول دینی، انسانیت، وحدت و خدمت به مردم بود.
«زندگی ۴۷ ساله امام مجتبی علیه السلام سرشار از حوادث مختلفی است که هر کدام از آنها در تاریخ صدر اسلام یک جریان تاریخی است که قابل تحلیل دقیق و همه جانبه است»؛ این مطلب را یک استاد حوزه می گوید و ادامه می دهد: شخصیت والای آن حضرت به عنوان کسی که دارای مناقب و محاسن برجسته ای است پیوسته در تاریخ مورد توجه مسلمانان بوده است.
محبوب پیامبر
حجت الاسلام محمد استوار با تقسیم کردن زندگی مبارک امام حسن علیه السلام را به سه مرحله کودکی، مرحله نوجوانی و جوانی و مرحله امامت، عنوان می کند: امام حسن مجتبی علیه السلام در سال دوم هجرت یعنی در سال غزوه بدر پا به عرصه گیتی گذاشت و به عنوان اولین نواده رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سبط اکبر ایشان محبوب قلب آن پیامبر مهربان بود در طول این سال ها همه مسلمانان دیدند که پیامبر چگونه به او عشق می ورزید و ساعت ها او را روی زانوی خود می نشاند و بر روی دوش خود سوار می کرد.
زندگی ۴۷ ساله امام مجتبی علیه السلام سرشار از حوادث مختلفی است که هر کدام از آنها در تاریخ صدر اسلام یک جریان تاریخی است که قابل تحلیل دقیق و همه جانبه است.
به گفته وی، امام حسن مجتبی علیه السلام در این سال ها به همراه برادر کوچکتر خود امام حسین علیه السلام روزهای خاطره انگیزی را سپری می کرد و صحنه های زیبایی را به ذهن می سپرد. زندگی در دوران پس از هجرت پیامبر و یارانش از مکه به مدینه یعنی دوران حاکمیت اسلام و احترام ویژه مسلمانان به رسول خدا و اهل بیت(ع) ایشان این دو نونهال بوستان رسول خدا را از محبوبیتی خاص در بین همه مردم برخوردار کرده بود.
مصائب پس از رحلت پیامبر
این کارشناس حوزه دین با اشاره به دومین مرحله از زندگی امام حسن علیه السلام، می گوید: همه چیز به خوبی پیش می رفت تا اینکه اراده خدا بر این تعلق گرفت که رسول خدا را ازمیان امت بردارد و روح او را به ملکوت اعلی ببرد، شاید کمتر کسی تصور می کرد که جایگاه خاندان وحی به محض رحلت نبی اکرم اینگونه نادیده گرفته شود و هنوز بدن شریف پیامبر به خاک سپرده نشده وصیت او مبنی بر جانشینی امیر المومنین علیه السلام زیر پا گذاشته شود، فدک را غصب کنند و هیزم بر در خانه وحی بیاورند و درب آن را آتش بزنند، دختر رسول خدا را بین در و دیوار قرار دهند و محسن او را سقط کنند.
فرمانده سپاه پدر
وی ادامه می دهد: امام حسن علیه السلام همه این نامهربانی ها را به چشم می دید و در عنفوان نوجوانی هیچ چاره ای جز غم فروبردن و دم فروبستن نمی دید، مصائب این دوران غم بار با شهادت مادرش حضرت زهرا سلام الله علیها به اوج خود رسید و پس از آن نیز ۲۵ سال همراه با پدر در خلوت تنهایی های خود به رفع و فتق امور نیازمندان می پرداخت. تا اینکه دوران حکومت حضرت علی علیه السلام فرا رسید و امام مجتبی علیه السلام همه جا در خدمت پدر به عنوان وزیر و فرمانده سپاه ایشان به ایفای نقش پرداخت تا جایی که حماسه و سلحشوری او در جنگ صفین زبانزد عام و خاص شد. در این مرحله شخصیت حسن بن علی علیهما السلام شخصیتی شجاع، عالم، کریم و خاضع در مقابل امیرالمومنین علیه السلام است.
نرمش قهرمانانه
عبادت، زهد، حلم و کرامت امام حسن مجتبی علیه السلام اسوه ای از عبودیت، عشق و انسانیت به جهان بشریت عرضه کرد که ترنم لحظه های این دوران را بر تارک تاریخ نشاند و سپهر گیتی را از از نور مهر درخشنده آن روشن نمود.
این استاد حوزه به سومین مرحله زندگی امام دوم شیعیان اشاره کرده و اذعان می کند: دوران ۹ ساله امامت ایشان است که با شهادت مولای متقیان علی علیه السلام آغاز می شود دورانی که اوج غربت و مظلومیت امام حسن علیه السلام است چرا که معاویه با سیاست نیرنگ و تزویر در کنار سست عنصری و ساده لوحی جمعی از اصحاب امیرالمؤمنین توانسته بود شکست صفین را برای خود تبدیل به پیروزی حکمیت کند و حضرت علی علیه السلام را درگیر مبارزه با خوارج نماید و موقعیت حکمرانی خود در بیشتر مناطق جهان اسلام را تثبیت کند پس از آن نیز با آغاز امامت امام حسن مجتبی علیه السلام آن حضرت که جنایت ها و سوء استفاده های معاویه از منصب خلافت رسول الله را می دید تصمیم به جنگ با معاویه گرفت و سپاهی از کوفیان آماده کرد اما با خیانت برخی از سرداران آن حضرت و سست عنصری لشکریان ایشان از یک سو و خدعه و نیرنگ معاویه از سوی دیگر، امام به منظور حفظ جان مسلمانان و محافظت از کیان اسلام ناچار به صلح با معاویه شد که البته مفاد این صلح، کاملا هوشمندانه بود و در نهایت به نفع جریان حق تمام شد تا جایی که مقام معظم رهبری ترجمه کتاب «صلح الحسن» شیخ راضی آل یاسین را «پرشکوه ترین نرمش قهرمانانه تاریخ» نامیدند.
به اذعان وی، پس از ماجرای صلح نیز دوران امامت آن حضرت سرشار از درس و عبرت و آموزندگی بود عبادت، زهد، حلم و کرامت امام حسن مجتبی علیه السلام در این سال ها اسوه ای از عبودیت، عشق و انسانیت به جهان بشریت عرضه کرد که ترنم لحظه های این دوران را بر تارک تاریخ نشاند و سپهر گیتی را از از نور مهر درخشنده آن روشن نمود.
نقش امام حسن و امام حسین علیه السلام در حفظ دین خدا و عشق به عبودیت پروردگار یکی است و تنها فرق آن در شیوه مبارزه با دشمنان خداست.
نظر شما