به گزارش خبرگزاری شبستان؛ یکی از توصیه‌های موکد ائمه معصومین (ع) در شب‌های قدر که درهای رحمت الهی به روی بندگان باز است، توجه به امام عصر (عج) و دعا برای سلامتی و فرج ایشان است. در رابطه با این موضوع گفتگویی داشتیم با حجت‌الاسلام و المسلمین سید حسین مومنی که در ادامه می‌خوانید.
در شب‌های قدر، چطور می‌توانیم با حضرت ولیعصر (عج) تجدید بیعت کنیم؟
بر اساس متون دینی ما، شب نوزدهم ماه مبارک رمضان شب تقدیر و تقاضا است؛ شب بیست‌ویکم شب ابرام، تاکید و تثبیت است؛ و شب بیست‌وسوم ماه مبارک شب امضاء است. امضاء توسط چه کسی؟ بر اساس روایتی که در جلد اول کتاب «ماه خدا» قابل رجوع است، می‌فرماید که در شب قدر ملائک بر امام زمان (عج) نازل می‌شوند و تقدیر یک سال ما رقم می‌خورد و به امضاء حضرت می‌رسد. از طرف دیگر، ما می‌گوییم که شب قدر شب رجوع، بازگشت و توبه است؛ و تا وجود مقدس حضرت حجت (عج) از ما راضی نشود، خدا از ما راضی نخواهد شد؛ مستند به زیارت نورانی جامعه کبیره: «یا وَلِیَّ اللّهِ إنّ بَیْنی وَ بَیْنَ اللّهِ عز و جل ذُنُوبا لا یَأْتی عَلَیْها إلّا رِضاکُمْ». رضای حجت ابن الحسن (عج) رضای خدا را برای ما به ارمغان می‌آورد. لذا در لیالی قدر باید در صدد جلب رضایت حضرت حجت (عج) بود و این‌چنین با حضرت ایجاد ارتباط کرد.
دعای موکد شب بیست‌وسوم ماه مبارک رمضان که دعا برای سلامتی امام زمان (عج) است، در همین راستای کسب رضایت ایشان توصیه شده است؟
بله؛ همان‌طور که عرض کردم، در شب بیست‌وسوم ماه مبارک رمضان که بیشتر به خواندن دعای فرج توصیه شده است، شب امضاء است و امضاء باید به دست مبارک ایشان باشد. بنابراین ما به هر نحو باید بتوانیم که نظر حضرت ولیعصر (عج) را جلب کنیم. یکی از راه‌های جلب نظر ایشان، همین خواندن دعای فرج و دعا برای سلامتی امام زمان (عج) است.
در شب‌های قدر، مردم به دنبال حوائج خود هستند و بعضا از دعا برای جلب رضایت حضرت ولیعصر (عج) غافل می‌شوند. اساسا اولویتی بین این دو امر وجود دارد یا هر کسی به هر زبانی با امام زمان (عج) ارتباط برقرار می‌کند؟
در دستورات دینی ما آمده که نمک سفره‌تان را هم از ما بخواهید. روایتی در کتاب گران‌سنگ نهج‌الدعاء هست که حتی اگر بند کفشتان پاره شد، از ما بخواهید. این یعنی ائمه (ع) واسطه در خانه خدا هستند. از همین روی است که عرض می‌کنیم «یا وجیها عندالله اشفع لنا عندالله». هیچ مانعی ندارد که در لیله‌القدر انسان حوائج خود را از خداوند بخواهد. به همین جهت، من پیش از لیالی قدر به دوستان، مخاطبین و مستمعین توصیه کردم که حتما حوائج خود را، قبل از این‌که در مراسم احیاء شرکت کنید، بر روی کاغذ مکتوب کنید. قطعا وقتی حوائجمان را روی کاغذ بیاوریم، یکی از حوائجمان هم فرج حضرت صاحب‌الزمان (عج) و سلامتی حضرت خواهد بود که امیدوارم در راس حوائج همه ما باشد. بدانیم که اگر برای ایشان دعا کنیم، یقینا مشمول دعای خاص حضرت خواهیم شد؛ زیرا حضرت حجت (عج)، به عنایت عام، برای همه ما دعا می‌کنند، اما اگر این‌چنین مخصوص به یاد ایشان باشیم، ایشان هم به طور ویژه به ما عنایت خواهند داشت.
درباره بهترین اعمال در شب قدر، دعای فرج و کسب علم ذکر شده است. در این باره توضیحی می‌فرمایید؟
در این مورد هم منافاتی وجود ندارد. کسب علم صرفا به این معنا نیست که شما کل شب قدر را به علم‌آموزی اختصاص بدهید. کسب علم یعنی این‌که در محضر واعظی که قال الصادق (ع) و قال الباقر (ع) می‌گوید، زانوی ادب بر زمین بزنید. کسب علم یعنی این‌که انسان به نکات کلیدی ادعیه‌ای که در شب قدر می‌خواند، توجه کند. البته ما یک شبی، بعد از افطار، محضر یکی از مراجع تقلید مشرف شده بودیم؛ ایشان یک فرع فقهی را مطرح کردند و دقایقی درباره آن موضوع صحبت‌هایی مطرح شد و سپس فرمودند: یکی از کارهایی که امشب انجام دادیم، کسب علم بود. لذا کسب علم به این معنا نیست که ما در شب قدر به مکتب برویم و کسی به ما درس بدهد؛ بلکه به این معناست که انسان، برای کسب فیض، زانو بزند و یکی از مصادیق کسب فیض هم بهره بردن از سخنان واعظ و سخنران شب‌های قدر است.
وظیفه ما نسبت به حضرت ولیعصر (عج) در ماه مبارک رمضان و شب‌های قدر چیست؟
من پیش از شروع ماه رمضان و در شب اول هم این نکته را به عزیزان گفتم که توجه قبلی به حضرت، بالاخص در لحظه افطار، بسیار موثر خواهد بود. زمانی که می‌خواهیم خرمایی بخوریم و روزه خودمان را با «اللهم لک صمت» باز کنیم، صلواتی به محضر حضرت حجت (عج) هدیه کنیم و سلامی به ایشان بدهیم. اگر چنین باشد، توجه قبلی به وجود مقدس ایشان داریم و کار عملی ما همین توجه مستمر و مدام به وجود مقدس حضرت صاحب‌الزمان (عج) است؛ توجه به این‌که او امام حی است و نظاره‌گر بر اعمال ما است و بر لحظه لحظه زندگی ما اشراف دارد.
در سال‌های اخیر برخی مردم، از طریق تکنولوژی و تلویزیون، اعمال شب قدر را به جای می‌آورند و برخی نیز به اماکن مقدس می‌روند. بعد مکان در کیفیت اعمال شب‌های قدر تاثیری دارد؟
به صورت عام، هر جایی که ذکر گفته شود، مورد نظر خواهد بود. ما دستور داریم که مکان ثابتی را در منزل برای عبادت اختصاص بدهیم و اگر کسی به حال احتضار بود، او را در همان مکان قرار دهیم تا راحت جان بدهد. اگر کسی امکانش را دارد، در مکان‌های مقدس که محل اجابت دعاست، حضور پیدا کند. اما از آن‌جایی که در معنای زیارت گفته‌اند که قرب و بعد معنا ندارد، ما زیارت از قریب و زیارت از بعید هم داریم، افرادی که به هر دلیلی توان بیرون آمدن از منزل ندارند، می‌توانند از منزل و از طریق تلویزیون با مراسم همراه شوند. پدر و مادر بنده نمی‌توانند به حرم‌ها مشرف بشوند. ایشان پای تلویزیون می‌نشینند و با بهره گیری از علم و تکنولوژی، از این فرصت به وجود آمده استفاده می‌کنند و واقعا هم بهره می‌برند. بعد منزل نبود در سفر روحانی.
در پایان گفتگو، از شما خواهش می‌کنم که کتابی را، برای افزایش و عمق بخشیدن به درک دینی نسل جوان، معرفی بفرمایید.
این سوال شما قبل از ماه مبارک رمضان باید پرسیده شود. متاسفانه اغلب موارد این‌چنینی به دقیقه نود موکول می‌شود. اساسا لیله‌القدر با شب‌های دیگر فرق می‌کند و افراد با تفکرهای مختلف می‌آیند؛ جدای از این‌که با من موافق، مخالف یا خنثی باشند. باید، در داخل پرانتز، مطلبی را به مسئولین عرض کنم: ما همان‌طور که حق‌الناس شرعی داریم، حق‌الناس فرهنگی هم داریم. اگر من توان انجام یک کار فرهنگی را ندارم و در آن سمت بمانم، حق‌الناس به گردنم است و این موضوع را مسئولین فرهنگی باید بدانند. شب‌های قدر شب‌هایی است که ما باید قلب‌های ضد و خاکستری‌ها را معطوف به باورهای عمیق دینی و ارزش‌ها بکنیم. ما نباید اذهان را به سمت مطالبی که خودمان فکر می‌کنیم صحیح است، سوق بدهیم. این رویکرد باعث می‌شود که فرد بگوید من پای منبر آقای مومنی رفتم و هیچ بهره‌ای نبردم؛ چون ایشان اصلا شب قدری حرف نزد. لیله‌القدر جای این نیست که من بخواهم همه مطالب را به خورد مستمع بدهم؛ باید قلب‌هایی که مبتلا به سقوط و سکون شده را، به نور حضرات معصومین (ع)، احیا کنیم. لذا توصیه کتاب مربوط به قبل از ماه مبارک رمضان است. در این شب‌ها، آقایانی که مجالس شب‌های قدر را برپا می‌کنند، باید بر اساس نیاز مخاطب که کسب معنویت است، برنامه‌ریزی کنند. برخی از مطالب را در روزهای دیگر هم می‌شود مطرح کرد. برخی از مردم، فقط در شب قدر به حرم حضرت امام رضا (ع) می‌روند، لذا برگزارکنندگان این مجالس باید رعایت حال آن فرد را هم بکنند تا او جذب شود و سپس روند کار ادامه پیدا کند. اما در پاسخ سوال شما، مطالعه کتاب بسیار ارزشمند «حکمت‌نامه جوان» از حضرت آیت‌الله ری‌شهری را به جوانان عزیز توصیه می‌کنم. این کتاب بی‌نظیر است؛ نه کم‌نظیر. کتاب حاوی آن‌چه که جوان باید در دوران جوانی رعایت بکند است و توصیه می‌کنم که جوانان عزیز، با صبر و حوصله، آن را مطالعه کنند؛ کتابی است که قلب را متوجه می‌کند. علاوه بر این، وصیت حضرت امیرالمومنین (ع) به نظم در امور است و ایشان در بستر شهادت هم توصیه به نظم می‌کنند. این یعنی نظم از اهمیت بالایی برخوردار است و اگر کسی نظم نداشته باشد، در اراده هم متزلزل خواهد بود و کسی که برنامه ندارد، نظم هم ندارد. لذا فرمول کار به این ترتیب است: داشتن برنامه، نظم در زندگی، اراده و دستیابی به اهداف. دو کتاب به نام‌های «نظم» و «اراده» داریم که هر دو توسط حضرت استاد حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر مرتضی آقاتهرانی نوشته شده است. ایشان اشراف کاملی به روانشناسی اسلامی و غربی دارند و مدت‌ها هم در غرب زندگی کرده‌اند. کتاب‌های ایشان برگرفته از تعالیم والای دینی است و به نظرم این دو کتاب کم‌حجم برای جوانان ما بسیار مفید و لازم هستند.
نظر شما