به گزارش خبرگزاری شبستان؛ در دهه کرامت، توسل به اهل بیت (ع) در میان شیعیان جلوه دیگری پیدا می‌کند و به طور خاص مردم ایران در شهرهای مشهد و قم به زیارت امام رضا (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س) می‌روند. در رابطه با اهمیت دهه کرامت، دو کاروان سفیران کریمه و زیر سایه خورشید، نقش توجه به سیره حضرت معصومه (س) در ترویج الگوی زن مسلمان و همچنین توجه به سیره ائمه معصومین (ع) در اصلاح سبک زندگی، گفتگویی داشتیم با حجت‌الاسلام ابوالفضل احمدی، کارشناس مذهبی، که در ادامه میخوانید.
با سلام؛ لطفا در رابطه با کاروان سفیران کریمه و کاروان زیر سایه خورشید و اهداف آن‌ها توضیحی بفرمایید.
ضمن عرض سلام خدمت همه مخاطبین و تبریک ولادت حضرت فاطمه معصومه (س)، در رابطه با کاروان سفیران کریمه و همچنین کاروان زیر سایه خورشید که متعلق است به آستان قدس رضوی، نکته قابل تامل این است که توجه مردم به حضرات معصومین (ع)، علی‌الخصوص این خواهر و برادر مهربان و کریم معطوف شود تا مردم متوجه این امر باشند که در این کشور اسلامی ما، ولی‌نعمتمان این خواهر و برادر هستند. در بین حضرات معصومین (ع) دو نفر به نام کریم ملقب شده‌اند؛ در حالی که تمام اهل بیت (ع) کریم هستند. ما در زیارت روز جمعه حضرت امام زمان (ع) می‌گوییم: «انت کریم من اولاد الکرام»، یعنی تمام اهل بیت (ع) کریم هستند و امام زمان (ع) هم کریم. اما در خانواده بنی‌هاشم، دو نفر هستند که به نام کریم ملقب شده‌اند؛ یکی سفره‌دار مدینه حضرت امام حسن مجتبی (ع) بود که به کریم اهل بیت (ع) ملقب شد و یکی هم ولی‌نعمت ما حضرت فاطمه معصومه (س) است. در رابطه با کرامت، نکته‌ای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که چرا به اهل بیت (ع) کریم می‌گویند؟ از سیره زندگی این دو بزرگوار، یعنی حضرت امام حسن مجتبی (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س)، چنین برمی‌آید که هر کسی در خانه این بزرگواران دق‌الباب کند، دست خالی برنمی‌گردد؛ با این تفاوت که کریم در معنای لغوی به این معناست که قبل از این‌که ما بخواهیم کاسه گدایی خودمان در خانه اهل بیت (ع) دست بگیریم و قبل از این‌که خدمت ایشان عرض حاجت کنیم، این خانواده کاسه گدایی ما را پر می‌کنند. بنابراین، ما با گدایی در این خانه، نه تنها خفت و خواری پیدا نمی‌کنیم، بلکه حتی عزت می‌یابیم. لذا در زیارت جامعه کبیره می‌گوییم که هر چیزی که به شرافت و عظمت رسیده، به واسطه این خانواده است. برکت و شرافت و عظمت این شهر قم هم به واسطه ولی‌نعمتش حضرت معصومه (س) است. و اگر این مملکت در امان است و امنیت دارد، به برکت این خواهر و برادر اولاد موسی بن جعفر (ع) است. این کاروان به دنبال یادآوری این نکته به مردم است که بدانند سر سفره چه خانواده‌ای نشسته‌اند. اگر انسان می‌خواهد مشکلاتش برطرف شود، زندگی خود را سر و سامان بدهد و به سعادت دنیا و آخرت برسد، باید استقامت در مسیر این حضرات، یعنی حضرت فاطمه معصومه (س) و حضرت امام رضا (ع)، داشته باشد.
این کاروان، علاوه بر امور معنوی، چه فعالیت‌های دیگری را انجام می‌دهد؟
همان‌طور که عرض کردم، سیره اهل بیت (ع) چنین است که دوست نداشته‌اند کسی از در خانه ایشان دست خالی برگردد. شخصی برای امام رضا (ع) نامه نوشت و عرض کرد که آقا شما ما را در مدینه رها کرده‌اید و به طوس رفته‌اید. اگر گرفتار بودیم، چه کنیم؟ حضرت در پاسخ فرمودند: فقط لب‌هایت را تکان بده، ما جواب می‌دهیم. علاوه بر این، زمانی که حضرت امام رضا (ع) مطلع شدند که شیعیان، رفت و آمد حضرت امام جواد (ع) را از در پشتی هدایت می‌کنند، امام رضا (ع) دو نکته را به امام جواد فرمودند. یکی این بود که جیب‌ها و کیسه‌های خودت را از طلا پر کن تا هر کسی که خواست بتوانی به او بدهی؛ و دومین نکته این بود که از دری تردد کن که سائلین و کسانی که به کرم این خانواده چشم امید دارند، از این سفره متنعم شوند. از این‌جا معلوم می‌شود که خاصه سیره امام رضا (ع) کرامت بوده است و حضرت معصومه (س) هم ملقب شده‌اند به کریم. بر همین اساس، اگر کاروانی قرار است در مسیر اهل بیت (ع) حرکت کند، باید سیره ایشان را نیز روایت کند و لذا کارهای عام‌المنفعه، بالاخص در رابطه با اقشار ضعیفی که با سختی‌ها دست و پنجه نرم می‌کنند، انجام می‌شوند که البته متغیر هستند و به اقتضای زمان و مکان انجام می‌شوند.
ما امروز چگونه می‌توانیم از سیره حضرت معصومه (س) برای ترویج الگوی زن در جامعه اسلامی بهره بگیریم؟
نکته‌ای که من درباره حضرت معصومه (س)، در ایام ولادت و شهادت ایشان، بر روی منابر به عموم مردم عرض می‌کنم، این است که سیره حضرت فاطمه معصومه (س) استقامت و بیان معارف اهل بیت (ع) بود. زیرا دشمن حضرات اهل بیت (ع) را در مظلومیت قرار می‌داد. سه خانم در اهل بیت (ع) بودند که اهل بیت (ع) را از مهجوریت و غربت در آوردند و پای کار حضرات معصومین (ع) ایستادند و مردم را متوجه کردند که در مسیر امام معصوم (ع) باید استقامت پیدا کنند تا خود ما شیعیان دچار غربت نشویم. مقصر مظلومیت و غربی ائمه معصومین (ع) خود مردم هستند؛ مردمی که امیرالمومنین (ع) را در غربت قرار دادند، مردمی که امام مجتبی (ع) را رها کردند، مردمی که به امام حسین (ع) نامه نوشتند اما عهد شکستند، مردمی که شیعه امام رضا (ع) بودند اما زمانی که امام رضا (ع) بالاجبار ولایت عهدی مامون را پذیرفتند، در وجودشان تزلزل اعتقادی نسبت به ایشان پیدا شد. در مورد این سه امام معصومی که دشمن آن‌ها را در غربت قرار داد و این غربت علنی شد، سه خانم بودند که این خانواده را از مهجوریت درآوردند. یکی حضرت زهرا (س) است که خطبه سه‌ساعته ایشان در مسجد، به خطبه فدک موسوم شده و خطبه‌ای است که مسیر ولایت را مشخص می‌کند. دوم خانم حضرت زینب (س) است که پس از شهادت امام حسین (ع)، چهل منزل اسارت را به جان می‌خرند، اما یک خطبه در شام می‌خوانند که این خطبه تمام بساط دشمن را برچید و نقشه‌های یزید را نقش بر آب کرد. سومین خانم اما، حضرت فاطمه معصومه (س) است. مامون در ظاهر خودش را با امام رضا (ع) خوب نشان می‌داد و ایشان را پسرعمو خطاب می‌کرد، اما در باطن دشمنی می‌ورزید و قاتل امام (ع) شد. از سوی دیگر، با پذیرفتن ولایت‌عهدی مامون توسط حضرت امام هشتم (ع)، عده‌ای از شیعیان نسبت به ولایت ایشان بدبین شدند. در این زمان، حضرت معصومه (س) کاروانی را، به اسم دیدن برادر، به راه می‌اندازند و در هر منزلی که این کاروان توقف می‌کند، ایشان از جنایات بنی‌عباس و معارف اهل بیت (ع) می‌گویند؛ تا این‌که بنی‌عباس مجبور می‌شوند که دشمنی خود را علنی کنند. غرض کلام این است که زن، بر اساس جایگاهی که از سوی اهل بیت (ع) به او داده شده است، پای کار ولایت ایستاده و ما باید بفهمیم که باید پای کار ولایت اهل بیت (ع) باشیم. استقامت ما در آخرالزمان در مسیر اهل بیت (ع) به اطاعت از ایشان است. اگر زنان ما به سیره بانوان اهل بیت (ع) توجه کنند، بی‌شک می‌توانند نقش موثری داشته باشند و لذا همان‌طور که یک زن می‌تواند با معاصی خودش جامعه را از مسیر هدایت خارج کند، همان زن می‌تواند به جایی برسد که مردم را متوجه ولایت کند.
ما چطور می‌توانیم با نظر به سیره اهل بیت (ع) در دهه کرامت، سبک زندگی رایج در جامعه امروز ایران را اصلاح کنیم؟
متاسفانه بسیاری از ما مردم در آخرالزمان خودمان را از اهل بیت (ع) غنی دانسته‌ایم و یادمان رفته که گره‌گشای این عالم کیست. ما فراموش کرده‌ایم که خداوند تمام اراده خودش را به ید حضرات معصومین (ع) قرار داده است. همه مردم، زمانی که دست رد به سینه‌شان بخورد، در خانه امام رضا (ع) می‌روند و جواب می‌گیرند. مردم ما همان مردمی بودند که جلوی پنجره فولاد امام رضا (ع)، برای بیماران خود شفا می‌گرفتند؛ زیرا خداوند ولایت مطلقه خودش در این عالم را به حضرات معصومین (ع) سپرده است. ما نباید خودمان را از ائمه (ع) جدا کنیم و باید در خانه ایشان بمانیم. ما باید یک تغییر ذائقه را در خودمان ایجاد کنیم تا مشکلاتمان حل شود. خیلی از افراد دارند منکر امام زمان (عج) می‌شوند؛ اما سوال من این است که ما واقعا چقدر به دنبال امام زمان (عج) گشته‌ایم؟ تفاوتی که بین نبوت و امامت وجود دارد، همین است که پیامبر پیغام‌آور خداست؛ پیامش را می‌فرماید و می‌رود، فارغ از این‌که مردم گوش کنند یا نه. اما امامت این‌طور نیست. مردم باید به سراغ امام بروند. پیغمبر فرمود: مثل امام مثل خانه کعبه است؛ همه دور کعبه می‌چرخند، کعبه دور کسی نمی‌چرخد. امیرالمومنین (ع) در خانه نشستند، اما کسی که بدبخت شد، مردم بودند. ما به همه، جز امام رضا (ع)، امید بستیم و بعد گفتیم چرا این مشکلات در زندگیمان ایجاد شده است. دلیلش این است که یادمان رفته صاحب داریم. دهه کرامت به ما یاد می‌دهد که یک خواهر و برادر کریم هستند که هر کسی در خانه ایشان برود، دست رد به سینه‌اش نمی‌زنند. رافت امام رضا (ع) عام است و شامل همه می‌شود، حتی آهو. ما باید ذائقه خودمان را عوض کنیم. وقتی از امام صادق (ع) پرسیدند که چه زمانی فرج و گشایش برای مردم اتفاق می‌افتد، حضرت این آیه قرآن را برای مردم خواندند که «إِنَّ اللهَ لاَ یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّی یُغَیِّرُواْ مَا بِأَنْفُسِهِمْ». با توسل به اهل بیت (ع) است که ما می‌توانیم خودمان را تغییر دهیم. کسی که تشنه است، منتظر نمی‌ماند تا آب به سراغش بیاید. از امام باقر (ع) حدیث هست که می‌فرمایند کسی که خودش را وقف ما کند، خدا راه خروج از مشکلات را برایش قرار می‌دهد. دشمن به امام رضا (ع) متوسل شد و جواب گرفت. حالا به نظر شما شیعه نمی‌تواند جواب بگیرد؟ گر گدا کاهل بود تقصیر صاحبخانه چیست؟
نظر شما