به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: در روزگاری که فعالیتِ علمی و فلسفی می‌تواند بی‌تفاوت به وضعِ انسان درجریان باشد، دورخیز برای ایستادن در چشم‌اندازی که سده‌های متمادی از عمر انسان را دربربگیرد، شاید بیهوده جلوه کند. بی‌تفاوتی انسان را ضعیف می‌کند و به‌ناچار از پای می‌نشاند و امتدادِ نگاهش را از او می‌ستاند، چنانکه انسان دیگر نه دانشمند می‌تواند باشند و نه فیلسوف. بی‌رمقیِ انسان همانا کوچک شدن جهانی است که بدان تن می‌دهد؛ بی‌سبب نیست که انسان‌های بزرگ را انسان‌های «جهان‌تاریخی» نامیده‌اند؛ البته پرواضح است که مقصود ما مطالعاتِ تاریخی نیست، چراکه در زمانه ما تاریخ نیز به‌تبع انسان از رمق افتاده است و در پیشگاه آن حساب پس‌دادنی در کار نیست.
توجه به نیکُلاس کوزانوس، این شخصیتِ انتقالی در گذار از سده‌های میانه به عصر جدید، می‌تواند گشودنِ امکان تازه‌ای برای اندیشه‌ی ما باشد. تجربه‌ی کوزانوس علاوه بر اینکه بیانگر سهم تاثیر به‌سزای او در شکل‌گیری عصرجدید است، اما سویه‌ی مهم‌تر دیگری نیز دارد. کوزانوس، همان‌طورکه خودش نیز از مکاشفه‌اش سخن به‌میان می‌آورد، متاثر از جان تازه‌ای است که در اواخر قرون‌وسطی شروع به بالیدن کرده و با سقوط قسطنطیه به اوج خود رسیده است. نزد کوزانوس، انسانِ جدیدی سربرمی‌آورد که جهانِ نامتناهی را وطن خویش می‌پندارد، حتی اگر استقبال از نامتناهی به‌قیمتِ پاپس‌کشیدن حقیقت و سرکشیدنِ جهل برای او باشد.
بر پایه این گزارش: شماره سوم و چهارم نقدنامه علوم انسانی با دبیری علمی علیرضا شفاه و امیرحسین صنایعی و به همت گروه مطالعاتِ علم و فناوری شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی تولید شده است. در این شماره علاوه بر برگردانِ دو قطعه از آثار کوزانوس به زبان فارسی، درباره نقش این فیلسوف در تاریخ اندیشه با «سیدمحمدرضا بهشتی» استاد فلسفه دانشگاه تهران و نیز «یوهانس هُف» استاد فلسفه دانشگاه اینسبروک گفت‌وگویی در این شماره انجام شده است؛ همچنین برای نیل به آنچه که پیش‌تر گفته شد، در دو فصل ِعلم و الهیات تلاش شده که عکس‌العمل و مشارکت کوزانوس در آغاز تکوین عصر جدید را در عرصه‌های گوناگون بیان شود.
در فصل نخست به موضوعاتی همچون مثلثِ انسان، جهان و خدا در اندیشۀ کوزانوس، اندازه‌گیری و ریاضیات نزد کوزانوس و نیز نسبت او و لایب‌نتیس پرداخته شده است؛ سپس در فصل بعد، مقاله‌ای از گادامر تحت عنوان «کوزانوس و امر حاضر» بررسی شده است؛ همچنین برای درک تحول اندیشه ریاضیاتیِ کوزانوس در بسترِ الهیاتِ مسیحی دو مقاله وجود دارد.
در پایان این نشریه، قطعه‌ای از «مانیفستِ اومانیسم» پیکو دلامراندولا و قطعه‌ای از رساله «گفت‌وگویی عامیانه برای شناخت روح شاعری» اثر جیوردانو برونو به‌عنوان متون همنوا انتخاب شده تا مسیرِ پرسش پس از کوزانوس نیز پیگیری شود.
علاقه مندان برای تهیه این شماره، می‌توانند با پرکردن این فرم، سفارش خود را ثبت و با پست رایگان دریافت کنند؛ همچنین شماره های اول و دوم نیز از اینجا قابل خریداری است.
نظر شما