دکتر «فاطمه منتظری» کارشناس خانواده، محقق و پژوهشگر دینی در گفتگو با خبرنگار زنان و خانواده خبرگزاری شبستان با اشاره به مولفه های ازدواج موفق اظهار کرد: اگر نگاه صرفا جنسیتی خود را از روی زن و مرد برداریم و به انسان به عنوان یک مجموعه کاملی از جنسیت و شخصیت نگاه کنیم آن وقت است که می توانیم با یک تفحص و بررسی در تفاوت جنسیتی، به علت کار خداوند در این تفاوت و تنوع در جنسیت پی ببریم و بعد از بررسی و تفحص متوجه تنوع استعدادها در وجود زن و مرد می شویم.
وی ادامه داد: یکی از نکات ظریف و قشنگ در ادبیات الهی این است که می گوییم: خداوند اسماء جمالیه اش را در رفتار ذاتی و ناخودآگاه زن و اسماء جلالیه اش (استعداد ذاتی) را در وجود مردها قرار داده است. اما منظور این نیست که خانم ها از جلال و آقایان از جمال بی بهره اند بلکه منظور وجود یک سری استعدادهای نهفته و پنهان، خام و پرورش نیافته در انسان است که ما در طول زندگی سعی می کنیم آنها را شکوفا کنیم و به بروز برسانیم.
ازدواج بهترین راه شناخت استعدادهای نهفته در انسان
وی با بیان اینکه بهترین راه شناخت استعدادهای نهفته در وجود انسان ازدواج است، تصریح کرد: در واقع محرمیتی که ازدواج بین دو نفر ایجاد می کند، بهترین فرصت برای پیدا کردن خودِ پنهانمان در وجود همسرانمان است تا از این طریق به رشد و تعالی بیشتری دست یابیم، بنابراین، ازدواج موفق ازدواجی است که موجب رشد و تعالی انسان در همه زمینه های فردی و اجتماعی شود.
دکتر منتظری در ادامه افزود: بعضاً شاهدیم که جوانان به ویژه پسرها اصرار دارند با دخترهایی که از لحاظ مبانی عقیدتی متفاوت و یا حتی کمرنگ تر از آنها هستند ازدواج کنند و فکر می کنند که با ازدواج می توانند نسبت به مسایل عقیدتی تاثیر تام و تمامی بر یکدیکر بگذارند در حالی که نمی توان در این باره اظهار نظر قطعی داشت اما متوجه نیستند که در اینجا خود آنهاست (پسرها) که متضرر می شوند یا حتی ممکن است، جذابیت های ظاهری طرف مقابل باعث عقب‌گرد آنها شود طبیعتا این ازدواج هم ازدواج موفقی نخواهد بود. ناگفته نماند؛ افرادی هم بودند که از لحاظ اعتقادی به قدری راسخ بودند که توانستند همسر خود را هم به آن حد از اعتقادات خود برسانند در واقع ازدواج موفق ازدواجی است که ما بتوانیم استعدادهای پنهان و نیمه پنهان وجودمان را در وجود همسر خود بروز یافته و رشد یافته ببینیم تا در کنار او و با بهره گیری از تجارب او ما هم به کمال برسیم.
این پژوهشگر دینی با بیان اینکه در هنگام انتخاب همسر توجه به ویژگی های شخصیتی و استعدادی فرد باید پررنگتر باشد، تأکید کرد: به عبارت دیگر حقیقت وجودی فرد باید پررنگتر از واقعیت وجودی او باشد به‌عنوان مثال مرد باید همت و غیرت کسب مال حلال و استعداد و خلاقیت کافی برای فعالیت های اقتصادی را داشته باشد.
وابستگی شخصیتی و مالی آفت جدی ازدواج موفق
دکتر منتظری وابستگی شخصیتی و مالی پسر به خانواده اش را یکی از آفت های جدی ازدواج موفق عنوان کرد و افزود: بنابراین باید به دنبال ویژگی های شخصیتی باشیم که بتواند فعلیت ها را در مسیر درستی قرار دهد اینکه فرد از نظر اعتقادی، زبانی و گفتاری چگونه است کافی نیست مثلا بگوید نماز اول وقت خوب است. بلکه باید با دوره نامزدی آن هم حتی الامکان بدون محرمیت رفتار فرد را مورد رصد و ارزیابی قرار دهید.
وی ادامه داد: صبور بودن جزو لطایف وجودی خانم ها است یا در ادعا همه معتقدند که در سختی ها می توانند با مشکلات دست و پنجه نرم کنند اینجا تنها راهی که می توان آنها را رصد کرد این است که همدیگر را به چالش بکشند، چرا که در دل این چالش‌هاست که جوانان می توانند یکدیگر را پیدا کنند.
بین حقیقت و واقعیت زندگی تمیز قائل شویم
این محقق حوزه زنان و خانواده با بیان اینکه یکی دیگر از ویژگی های ازدواج موفق این است که بتوانیم بین حقیقت و واقعیت زندگی تمیز قائل شویم، اظهار کرد: اصولا حقایق، استانداردها و ایده آل ها سقف رشد زندگی هستند که ما باید به آنها دست پیدا کنیم. اما واقعیت آن مرزی است که ما در حال حاضر داریم با آن زندگی می کنیم در واقع فعلیت فعلی ما، واقعیت ماست. اصولا دخترها و پسرها از حقایق صحبت می کنند نه از وقایع که این هم بسیار خطرناک است، چرا که ما نه خودمان را می توانیم در این شکل پیدا کنیم و نه واقعیت وجودی همدیگر را.
منتظری ادامه داد: در نهایت نتیجه‌اش این می شود که وقتی ازدواج کردیم و زیر یک سقف قرار گرفتیم تازه واقعیت ها خود را نشان می دهند و خبری از آن در باغ سبزی که به هم وعده داده بودند نیست در حالی هیچ کدام به هم دروغ هم نگفته بودند بلکه اینجا مساله، عدم شناخت حقیقت و واقعیت است لذا تفکیک حقیقت از واقعیت در انتخاب همسر بسیار مهم و ضروری است. بنابراین ما باید از همان ابتدا واقعیت وجودی خود را به طرف مقابل معرفی کنیم مثلا بگوییم من همچین آدمی هستم نه اینکه دوست دارم چنین آدمی باشم.
این کارشناس خانواده در ادامه یادآور شد: نکته دیگری که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که هر ترمیم و اصلاحی که قرار است در رفتار طرفین صورت بگیرد باید قبل از خواستگاری اصلاح شده باشد و در زمان خواستگاری بگوید: من این مشکل را داشتم آن را رفع کردم یا در حال رفعش هستم.
دکتر منتظری با بیان اینکه باید توجه زیادی به وابستگی شخصیتی به ویژه پسر داشته باشید، تصریح کرد: باید ببینیم آیا این پسر قدرت تصمیم گیری مستقل در مسائل زندگی را دارد، ضمن اینکه فرق نمی کند (دختر یا پسر) ولی آقا به دلیل متکفل بودن خانواده باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
لزوم توجه به درونگرایی و برونگرایی جوانان هنگام ازدواج
وی بر لزوم توجه به مساله درونگرایی و برونگرایی جوانان در هنگام انتخاب همسر تاکید کرد و افزود: این امر امروزه به یک مساله بسیار مهم تبدیل شده به گونه ای که منجر به طلاق بسیاری از خانواده ها شده است.ممکن است آقا بسیار اجتماع طلب و خانم بسیار اجتماع گریز باشد که این مساله در مهمانی ها و دورهمی های دوستانه برای خانواده ها مشکل ساز می شود و با توجه به اینکه فرد درونگرا تحلیل گر بسیار توبی است تا فضای موجود در حد استانداردهای خودش نباشد حاضر به شراکت با آنها نیست لذا توجه به این مهم هم ضروری است.
نقش مهم مشاوره در ازدواج موفق
این پژوهشگر بر مشاوره قبل از ازدواج تاکید کرد و افزود: ما پیشنهاد مراجعه به مشاوره را به جوانان می دهیم. میزان واکنشی که افراد نسبت به این مساله نشان می دهند، درصد زیادی از تحقیق در مورد فرد از دوششان برداشته می شود در حالی که بسیاری از زوج ها نسبت به این امر واکنش جدی نشان می دهند و از تعابیری همانند اینکه مگر"ما دیوانه ا یم" "مگر ما عقل و شعور" نداریم یا "مگر ما نمی فهمیم" بکار می برند که این مساله چالش بسیار مهمی است. متاسفانه ما در دنیایی زندگی می کنیم که راه پنهان کردن خودمان را خوب یاد گرفتیم لذا نیاز به تکنیک ها، متدها و روش هایی است که به صورت تخصصی این پنهان وجود ما را نشان دهد تا ببینیم این پنهان وجود من با پنهان وجود طرف مقابلم نزدیک هست یا نیست.
وی ادامه داد: آقایان مقاومت بیشتری نسبت به خانم ها به مشاوره نشان می دهند لذا وقتی در برابر مشاوره واکنش نشان می‌دهد باید ببینیم این فرد، آدم نصیحت پذیر و مشورت پذیری است یا از شخصیت انعطاف پذیری برخوردار می باشد بنابراین این چالشی که در مشاوره ایجاد می کنیم، شخصیت طرفین به خوبی نمایان می شود.
دختر و پسرها بین احترام و وابستگی تشخیصی قائل نیستند
این روانشناس با اشاره به اینکه دخترها و پسرها بین احترام و وابستگی تشخیصی قائل نیستند بیان کرد: آنها گاهی مواقع نمی دانند که این تمکین به دلیل احترام و ادب به والدین است که صورت می گیرد یا به دلیل وابستگی به آنهاست که باید این دو را از هم تشخیص دهند.
دکتر منتظری با بیان اینکه ما باید «مهارت نه گفتن» را یاد بگیریم، ابراز کرد: ما وقتی در دوره آشنایی به بعضی از زوایای پنهان شخصیتی و اخلاقی طرف مقابل پی بردیم به راحتی می توانیم با «نه گفتن» راه خود را از او جدا کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که سلامت و رشد فرهنگ عمومی چقدر به ازدواج های موفق بستگی دارد، گفت: این مساله هم به سیاست گذاری های کلان و هم سیاست گذاری های خُرد در خانواده را می طلبد لذا طرز تلقی ما از جریانات اجتماعی از روند تغییر افکار در طول سالیان و شناختن نسل جوان، موجب می شود که نسبت به ازدواج نگاهی به فراخور زمان داشته باشیم و تعصبات و آداب و رسوم هایمان در پشت پرده های اجرایی یا حتی در درجه سوم اهمیت قرار بگیرند بنابراین والدین باید افکار خود نسبت به ازدواج را به‌روز کنند.
این کارشناس خانواده در ادامه با بیان اینکه والدین باید نسل جوان را بشناسند، افزود: مشکل اینجاست که پدر و مادرها، جوانی خود را در فرزندانشان می بینند به همین دلیل هم توقعشان از بچه ها، خودشان هستند که این اشتباه بزرگی محسوب می شود. از سال ۲۰۰۰ انقلاب عظیمی در افکار مردم جهان ایجاد شد در حالی که ما هنوز انسان های قبل از سال ۲۰۰۰ هستیم، حتی برخی از خانواده ها ۳۰۰ سال قبل زندگی می کنند لذا این مساله باعث شکل گیری خانواده های "نومکان" در جامعه شده است.
خانواده های نو مکان در حال افزایش
وی ادامه داد: خانواده های نومکان برای فرار از تار عنکبوت های آداب و رسوم و تعصبات دست و پا گیر به وجود آمده اند به گونه ای که جوانان برای فرار از این مساله به شهرهای ناشناس و حتی مهاجرت بین المللی تن می دهند که بسیار هم خطرناک است چون بسیاری از جوانان هم موفق نمی شوند.
وی، رسانه ها را راهکاری مهم در حل این معضل دانست و خاطرنشان کرد: رسانه ها به ویژ رسانه ملی می تواند با پخش سریال های مردم‌پسند حتی در قالب طنز به آگاه سازی خانواده ها بپردازند. بنابراین نیاز است در مسیر صحیح و چارچوب های درست ازدواج هم در فضای مجازی و هم در رسانه ها فعال باشیم.
نظر شما