به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از ایلاف، مناسک حج تمتع، عبادت مخصوصی است که به منظور اطاعت و تقرب به خدا در شهر مکه مکرمه در ماه ذی الحجه انجام می شود. این مناسک عبارت از احرام، طواف، نماز طواف، سعی صفا و مروه، حلق یا تقصیر، وقوف در عرفات، مشعر الحرام، رمی جمرات، قربانی در منا، نماز طواف زیارت، طواف نساء، نماز طواف نساء و بیتوته در منا است.
براساس روایت، این مناسک بازمانده و تغییر یافته آیین حضرت ابراهیم است، زیرا مشرکان مکه نیز پیش از اسلام مناسکی شبیه به آن داشتند که دین اسلام این آیین را تکمیل کرده است.
در اینجا نگاه کوتاهی به مکه مکرمه در صدر اسلام تا امروز می کنیم که چگونه حجاج از قرن‌ها پیش به مکه مکرمه و کعبه بودند؟ امروز این تصویر چگونه است؟
براساس روایت، اولین حج در اسلام شاهد حضور ۱۰۰ هزار نفر برای ادای فریضه بود و در عصر کنونی این تعداد به سه میلیون نفر رسید است که نشانه تحولات بزرگ است.
حجاج در ابتدا برای رسیدن به مکه مکرمه از کوه‌ها و بیابان‌ها که اطراف کعبه به وضوح مشخص می شود، با چارپایان و وسایل حمل و نقل عبور می کردند. اما امروز به عصر هواپیماها، هتل‌های مجلل و آسمان خراش‌های سرفلک کشیده رسیده ایم.
مهم‌ترین مسئله تعداد حجاج است که براساس آمار، تعداد حجاج در سال ۲۰۱۲ با ثبت سه میلیون و ۲۰۰ هزار حاجی رکورد را ثبت کرد.
مناسک حج در طول تاریخ شاهد تغییر آشکاری از نظر آمار و تعداد حجاجی است که به مکه مکرمه برای ادای فریضه حج رسیدند.
۱۰۰ هزار حاجی
باوجود آمار و ارقام ضعیف از تعداد زائران هر سال، اما تاریخ‌های مشخصی در حافظه تاریخ حج حک شده است. براساس روایت تاریخ نگاران، تعداد حجاج در سال دهم با پیامبر اسلام (ص) ۱۰۰ هزار نفر بوده است.
اگرچه این تعداد از نظر جمعیت در آن دوره بسیار زیاد است، اما در حدود ۱۴۳۵ سال قبل از زمان کنونی، مورخان این تعداد را به دلیل حضور حضرت محمد (ص) عادی می دانند و اولین حج در اسلام از جمله آموزش مناسک و بازگرداندن ماهیت حج ابراهیمی بود.
این آمار در دوه ملک عبدالعزیز، پس از تامین امنیت مکه مکرمه و مسیرهای حج به ۲۵۰ هزار حاجی در آخرین مراسم حج تخت نظارت ملک عبدالعزیز در طائف رسید که سه ماه بعد از آن درگذشت.
یک میلیون
جهش تعداد حجاج به یک میلیون نفر برای اولین بار در تاریخ حج با آغاز سرشماری حج در سال ۱۳۹۰ یعنی حدود ۵۵ سال پیش خیره کننده بود به طوری که در این دوره زمانی برای اولین بار تعداد حجاج به یک میلیون نفر رسید.
بر اساس گزارش سازمان آمار، در سال ۱۳۹۹ یعنی ۹ سال پس از ثبت آمار یک میلیون حاج، تعداد حجاج به دو میلیون نفر رسید، بنابراین این آمار بین دو میلیون تا یک و نیم میلیون در نوسان بود.
حج همواره تحت‌تاثیر رویدادهای سیاسی و اجتماعی پیرامون آن قرار داشته است، به طوری علت تعداد کم حجاج به سختی در رسیدن به حج و امنیت حجاج در مکه مکرمه از زمان دوره پادشاهی سعودی برمی گردد.
.jpg)
به هرحال، این تعداد پیوسته به دلیل فعالیت‌های عمرانی با آماده سازی مشاعر مقدس و کعبه برای انجام مناسک حجاج در حال افزایش است.
در سال گذشته (۲۰۲۳) برای اولین بار پس از پایان محدودیت‌های کرونایی از ۱۵۰ کشور، یک میلیون و ۸۰۰ هزار مسلمان برای ادای مناسک حج تمتع وارد عربستان شدند. انتظار می‌رود امسال این تعداد با برداشتن محدودیت‌ها و افزایش سهمیه برخی از کشورها بیشتر شود.
نظر شما