خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم- عرفه که می رسد دل ها به سمت مکه المکرمه و صحرای عرفات پر می کشد، جایی که انسان به تعالی می رسد و خود و اصل خویش را باز می شناسد.
عرفه روزی بزرگ و فرصت طلایی برای بازگشت به درگاه الهی و مسیر حق است. در این روز خداوند متعال بر انسان منت می گذارد و به او فرصتی دوباره می دهد تا به اصل خویش بر گردد و از گناهان خود توبه کند.
چه خوب است که انسان قدر این روز بزرگ و بافضیلت را بداند و با انجام اعمال مخصوص این روز همراه حاجیان به درگاه الهی توبه کند و به مسیر حق باز گردد.
*اعمال و فضیلت روز عرفه
روز عرفه به نام روز دعا و نیایش شناخته می شود و شیخ عباس قمی در رابطه با روز عرفه نیز می گوید: «روز عرفه از اعیاد عظیمه [و بزرگ] است، هر چند به اسم عید نامیده نشده و روزی است که حق تعالی بندگانش را به عبادت و طاعت فراخوانده و سفره های جود و احسان خود را برای آنها گسترده و شیطان در این روز تحقیر و رانده شده و خشمناک است.»
اگر کسی در ماه رمضان بخشیده نشد و نتوانست از برکات آن ماه برای بازگشت به درگاه حق استفاده کند، روز عرفه فرصتی برای جبران است و این موضوع نشان دهنده بزرگی این روز با فضیلت است.
در این خصوص امام صادق علیه السلام فرمودند که «مَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضانَ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ اِلی قابِلٍ اِلاَّ اَنْ یَشْهَدَ عَرَفَةَ؛ کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود، تا سال آینده بخشیده نمی شود، مگر اینکه [روز] عرفه را درک کند.»
برای روز عرفه اعمالی ذکر شده و برخی از اعمال به شرح زیر است؛
۱- غسل
۲- زیارت امام حسین (ع) که نقل شده ثواب آن کمتر از کسی نیست که در عرفات به سرمی برد.
۳- بعد از نماز عصر پیش از آن که مشغول به خواندن دعاهای عرفه شود در زیر آسمان دو رکعت نماز بجا آورد و نزد حق تعالی به گناهان خود اعتراف و اقرار کند تا به ثواب عرفات رستگار شود و گناهانش آمرزیده گردد. پس چون وقت زوال شد زیر آسمان رَوَد و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نیکو به عمل آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز اقامه کند. در رکعت اوّل بعد از حمد، توحید و در دوم بعد از حمد، قُل یا اَیُّهَا الْکافِروُنَ خوانده شود. و بعد از آن چهار رکعت نماز گزارد که در هر رکعت بعد از حمد، توحید پنجاه مرتبه بخواند. که این نماز، همان نماز حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام است.
۴- شیخ کفعمی در مصباح فرموده مستحب است روزه روز عرفه برای کسی که ضعف پیدا نکند و مانع دعا خواندن او نشود.
*عرفه؛ روز خودشناسی و خداشناسی
به مناسبت فرارسیدن روز عرفه، حجت الاسلام مهدی افراسیابی-کارشناس حوزه دین و مهدویت- در گفتگوی اختصاصی با خبرگزاری شبستان اظهار داشت: روز عرفه یک روز پرفضیلت و فرصت مناسبی حرکت در مسیر تقرب و بندگی خداوند متعال است.
وی با بیان اینکه عرفه به معنای شناختن و فهمیدن و خودشناسی و خداشناسی است، افزود: طبق روایات در سرزمین عرفات بود که به حضرت ابراهیم (ع) دستور داده شد که خود و وظایفش را بشناسد.
حجت الاسلام افراسیابی در ادامه بیان کرد: عرفه بر مبنای شناخت شکل گرفته است و از این رمز اساسی در مسیر بندگی خداوند متعال می توانیم استفاده کنیم که مهمترین شرط بندگی، کسب معرفت و شناخت نسبت به خداوند متعال است.
کارشناس حوزه دین و مهدویت ادامه داد: طبق روایات روز عرفه همچون ماه رمضان، روز ضیافت الهی است و در این روز خداوند متعال، بندگان خود را دعوت کرده و سفره رحمت و فضیلت خودش را پهن کرده است تا بندگان از این برکات بهره مند شوند.
وی با اشاره به اینکه روز عرفه، روز اجابت و بخشش است، افزود: توصیه شده است در این روز نسبت به درخواست خداوند متعال قدردانی کنیم و هر چه می خواهیم را از خداوند درخواست کنیم و روز عرفه روزی است که خداوند متعال، بندگان خودش را بدون حاجت رها نمی کند.
*تاکید بر زیارت امام حسین(ع) در روز عرفه
حجت الاسلام افراسیابی عنوان داشت: در اعمال روز عرفه توصیه به روزه داری شده است مشروط به اینکه روزه مانع دعا نباشد و بیشترین سود را در روز عرفه کسی می برد که در مسیر عبادت و کسب معرفت و تقویت ارتباط با خداوند تلاش کند.
کارشناس حوزه دین با بیان اینکه بر بحث زیارت امام حسین(ع) در روز عرفه بسیار تاکید شده است، ادامه داد: اگر کسی نتوانست در این روز به کربلا برود از راه دور هم می تواند زیارت امام حسین(ع) را انجام دهد تا از برکات این توسل بهره مند شود.
وی در ادامه گفت: در روایات داریم که خداوند متعال در روز عرفه قبل از اینکه به حجاج بیت الاحرام نگاه کند اول حاجات زوارالحسین را می دهد و سپس به سراغ حاجات حجاج می رود.
حجت الاسلام افراسیابی تاکید داشت: ما که توفیق پیدا نکردیم در عرفات حاضر شویم و در کربلا حضور پیدا کنیم باید از اهمیت روز عرفه غافل نشویم و از راه دور با خواندن دعا و نمازهای توصیه شده خود را به حجاج و زوار امام حسین(ع) نزدیک کنیم.
*تقسیم فرازهای دعای عرفه به پنج دسته
کارشناس حوزه دین در مورد فرازهای دعای عرفه گفت: فرازهای دعای عرفه را می توان به پنج دسته کلی تقسیم کرد و اولین دسته فرازهایی است که مربوط به ذک نعمت های خداوند متعال می شود و در این فرازها، نعمت های بی پایان خداوند اعم از نعمت های ظاهری و باطنی را یادآوری می کنیم.
وی با بیان اینکه دومین دسته، شکرگذاری در مقابل نعمت های بی کران الهی است، افزود: بنده مومن که می خواهد در مسیر بندگی خداوند متعال حرکت کند با این فرازها، نعمت های خدا را شکر می کند و این شُکر زمینه ای برای درک بیشتر نعمت ها است.
حجت الاسلام افراسیابی در ادامه عنوان داشت: موضوع سومی که بسیار در این دعای شریف آمده بحث اعتراف به یگانگی و توحید خداوند متعال است و در واقع یک نوع خداشناسی را لا به لای این دعای شریف می توانیم مشاهده کنیم.
کارشناس حوزه دین و مهدویت با اشاره به چهارمین دسته دعای عرفه گفت: چهارمین موضوع بحث طلب عفو و بخشش است و امید عفو و بخشش در این روز داریم تا خداوند متعال به دل ما نگاه کند هر چند قلب ما گرفتار زنگار گناه بوده است.
وی ادامه داد: پنجمین موضوعی که در فرازهای دعای عرفه آمده بحث صلوات بر پیامبر رحمت(ص) و آل پاکش است.
*ذکر و بیان نعمت های خداوند؛ دریچه ای برای خداشناسی
حجت الاسلام افراسیابی با بیان اینکه امام حسین(ع) در دعای عرفه، ذکر و بیان نعمت های خداوند را راه و دریچه ای برای خداشناسی قرار داده است، افزود: از نعمت ها و رحمانیت خداوند متعال که تجلی آن در نعمت های بی کرانش است می توانیم به خداشناسی و کسب معرفت برسیم.
کارشناس دین و مهدویت ادامه داد: این کسب معرفت می تواند زمینه ای برای دو نکته نسبت به نعمت ها باشد و این است که احساس شرم و حیا نیز بعد از ذکر نعمت ها داشته باشیم که نتوانستیم حق این نعمت ها را ادا کنیم و بعد از این به سمت طلب بخشش می رویم و خود را ضعیف می دانیم و در این راستا به خضوع و خشوع می رسیم.
وی در ادامه گفت: خداوند در قلبی که شکست حاضر است و خواسته بنده اش را اجابت می کند و امام حسین(ع) در این دعا ما رابه معرفت و توحید و شناخت می رساند.
* غافل نشدن از دعا برای آزادی فلسطین در روز عرفه
کارشناس حوزه دین و مهدویت با بیان اینکه منشا و اولین قدم با مبارزه با شیطان بیرونی، بحث مبارزه با شیطان درونی است، افزود: در نمازهای مستحبی که در روز و شب عرفه توصیه شده نمازی است که در آن توجه به بت بیرونی داشته باشیم و از نفی استکبار و بت پرستی غفلت نکنیم.
وی ادامه داد: یکی از مصادیق مهم مبارزه با استکبار و ظلم، توجه به مردم غزه و مقابله با ظلم های این رژیم کودک کش است و امیدواریم همه بندگان خدا از مسئله غزه غافل نشوند و برای آزادی فلسطین و نابودی ظلم و استکبار دعا کنند.
*دو فراز دعای عرفه در خصوص امام زمان(عج)
حجت الاسلام افراسیابی در مورد ارتباط بین عرفه و شناخت امام زمان(عج) گفت: یکی از مهم ترین نکات دعای عرفه بحث توجه به خدا به واسطه اهل بیت علیهم السلام است و شناخت امام و اینکه امام را واجب الطاعه بدانیم عین معرفت و شناخت خدا است.
کارشناس حوزه دین و مهدویت با بیان اینکه دعای عرفه مضامین بالای دارد، افزود: در دو فراز این دعای شریفه انسان به یاد امام زمان(عج) می افتد و در یک فراز آمده است؛«أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ اللهَ جَلَّ ذِکْرُهُ مَا خَلَقَ الْعِبَادَ إِلَّا لِیَعْرِفُوهُ فَإِذَا عَرَفُوهُ عَبَدُوهُ فَإِذَا عَبَدُوهُ اسْتَغْنَوْا بِعِبَادَتِهِ عَنْ عِبَادَةِ مَنْ سِوَاهُ. فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ یَا ابْنَ رَسُولِ اللهِ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی، فَمَا مَعْرِفَةُ اللهِ؟ قَالَ مَعْرِفَةُ أَهْلِ کُلِّ زَمَانٍ إِمَامَهُمُ الَّذِی یَجِبُ عَلَیْهِمْ طَاعَتُه».
وی در ادامه عنوان کرد: وقتی انسان ها این فرازها را می خواند یاد این حاجتش می افتد که ای کاش باقی مانده غیبت امام زمان(عج) را خداوند به برکت روز عرفه ببخشاید و هر چه زودتر زمینه ظهور ایشان را فراهم کند.
حجت الاسلام افراسیابی ادامه داد: منتظر و عاشق امام زمان(عج) با خواندن و یادآوری نعمت ها، دلش برای ظهور ایشان پر می کشد و ملاک و معیار منتظر بودن بحث تسلیم بودن و معرفت داشتن نسبت به امام زمان(عج) است.
کارشناس دین و مهدویت در پایان گفت: اگر ظهور اتفاق افتاد امیدوارم باشیم و آن زمان را درک کنیم و اگر نبودیم نیز مطیع امر امام زمان(عج) و مقدرات خداوند متعال باشیم و گرفتار انحرافات و برداشت های غلط نشویم.
نظر شما