به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از اصفهان، خانواده یکی از مهمترین ارکان جامعه محسوب میشود که مسیر اعتلای اجتماعی از جاده خانواده میگذرد و اگر این بنیان ارزشمند مورد تقویت و حمایت در حوزه های مختلف قرار گیرد، آنگاه مملکت به سرمنشا تعالی و پیشرفت خواهد رسید.
خانواده ای که فرصت های تربیتی و مهارتی را با دیگر نهادهای اجتماعی برای فرزندان فراهم می کند، خود سرمایه ای بزرگ محسوب شده و نباید از چنین ظرفیتی غفلت کرد.
بررسی جوامع دنیا شاهد همین ماجرا است که کشورهای توسعه یافته خانواده و قوانین مرتبط با آن را تقویت کرده و مسیر پیشرفت را از همین نهاد بنا نهاده اند و در اسلام نیز نقش و ماموریت، تعریف حقوق و تاکید بر تشکیل زندگی را مورد توجه قرار داده و همین مولفه ها جایگاه آن ترسیم می کند.
وقتی در روز مباهله، پیامبر اسلام اهل عیال خود را شاهد ماجرا گرفته و نسبت به آنان قسم یاد می کند علاوه بر اینکه جایگاه اهل البیت(ع) را به نمایش گفتار و اعمال گذاشته، بر نقش همراهی خانواده در مهمترین مسائل نیز تاکید دارد.
جریان قیام عاشورا نیز تبلوری روشن از جایگاه خانواده در همه امور است تا جایی که در مسیر ولایت و سختی های مبارزه با دشمن نیز همراه می شوند.
فضای مجازی و تولیدات ضد فرهنگی غرب و گسترش آن در شبکه های اجتماعی چالشی که از بیرون بنیان خانواده را تهدید می کند.
فراز و نشیبهای مدیریت خانواده در ایران
کیان خانواده در ایران هم مثل دیگر کشورها مهم بوده و این سال ها با تصویب قوانین و آیین نامه های اجرای بر ضرورت تقویت آن تاکید شده اما تهدیدهایی نیز برای این بنیان ارزشمند وجود داشته که بخشی در مدیریت داخلی کشور و بخشی هم متاثر از جنگ نرم دشمن بوده و فراز و نشیب هایی را به وجود آورده است.
سایه نابسمانی های معیشتی و نیازهای مهارتی و تربیتی از جمله مسائلی که است که بنیان خانواده را در ایران دچار چالش کرده و این مقوله مهم مستلزم مدیریت کلان کشوری بوده تا سایه گرانی را بر جامعه برداشته و با فعالیت های فرهنگی سطح توانمند پدر و مادر در ارتباط با همدیگر و فرزندان افزایش یابد.
نابسمانی های اقتصادی و چالش های این حوزه باعث شده که بخش زیادی از دغدغه ها و زمان پدر و مادر در تامین معیشت سپری شود و زن و مردم کمتر فرصت مغتم برای ارتباط با همدیگر و تامین نیازهای دیگر زندگی از جمله فراگیری مهارت ها داشته باشند.
همین زن و مردی که حداقل هشت ساعت از زمان خود را مصروف در کار برای تامین معیشت می کنند و قطعا هشت ساعت را برای استراحت می گذارند، شاید در زمان باقیمانده قادر به تامین بخش دیگر از نیازهای زندگی مثل گفتگو، تربیت فرزند و فعالیت های نشاط آور باشند.
گرانی که آرامش خانوادهها را از بین برده بر بسیاری از هزینه ها تاثیر گذاشته و هشت سال کار در بعضی از خانواده ها به بیش از 10 ساعت افزایش یافته که به دنبال آن خستگی شاغلین در هنگام حضور در جمع خانواده را به همراه دارد.
کارشناس مسائل اجتماعی و خانواده افزایش زمان فعالیت و اضافهکاری در مراکز توسط پدر و مادر را آسیب جدی دانست و گفت: همین موضوع یکی از عوامل افزایش آسیبهای اجتماعی به حساب می آید.
حسین خاکشور در این خصوص می گوید: اعضای خانواده نیازمند گفت و شنود، بیان دغدغهها، مسائل فرهنگی و نشاط آور و رسیدگی به مسیر پیشرفت خود هستند اما اینکه درگیریهای شغلی فرصتهای کاری را از آنان گرفته، معضلی جدی محسوب میشود.
وی ادامه داد: اعضای خانواده در کنار همدیگر نیازمند بحث و گفتگوهای سازنده برای پیشرفت خود هستند که اگر این زمان ایجاد نشود، آنگاه این نهاد ارزشمند چطور به تعالی خود کمک خواهد کرد تا اینکه منفعت آن به جامعه برسد و در پازل موفقیت مملکت قرار گیرد.
این روانشناس خانواده با بیان اینکه امروز دغدغه های معیشتی سایه سنگینی بر بسیاری از نیازهای خانواده قرار داده، خاطرنشان کرد: ترس از از ازدواج و فرزندآوری هم در این جریان شکل گرفته و باید متولیان کلان کشور به این موضوع توجه کنند
وی یادآورشد: مدیریت اقتصادی جامعه از یک سو ولی آموزش و مهارت آموزی برای تقویت این نهاد از جنبه دیگر مورد توجه است.
خاکشور ادامه داد: فضای گفت و شنود در بین اعضای خانواده بسیار کاهش یافته و همین موضوع جای محبت، عاطفه، کمک به همدیگر و همگرایی برای جامعه را کاهش داده و انزوا در خانواده چالشی جدی است که با آموزش می توان این بحران را مدیریت کرد.
کاهش تاب آوری و درک متقابل در خانواده
دغدغه های معیشتی به قدری پیش رفته که پدر و مادر هر کدام متمرکز بر کار و تلاش برای تامین نیازهای معیشتی شده اند و ظاهرنمایی در جامعه پرده واقعیت را کنار زده و کمتر فرزندان مشکلات خانواده در تامین نیازهای اولیه را درک می کنند.
تاب آوری نیز متاثر از آموزش هست که کمترین آموزش و مهارت را ایرانیان در برابر مشکلات فراگرفته اند و هر چقدر از آموزه های دینی دور تر بشویم این مولفه های ارزشمند کمتر مورد توجه قرار می گیرد و حال که تامین معیشت چراغ بسیاری از نیازها را خاموش کرده و جریان انرژی در حل مشکل خوراک، پوشاک و مسکن متمرکز شده و چه امیدی به دیگر نیازها است.
رئیس انجمن روانشناسان مثبت گرای ایران از چنین چالش هایی به عنوان یک بحران یاد کرد و گفت: وقتی پدر و مادر فرصت برای شنیدن دغدغه های فرزندان خود و یا حتی درک مقابل همسر خود ندارند، مسیر از واقعیت منحرف شده و ناامیدی، افسردگی، طلاق، انحرافات و دوستی های ناباب جای خود را در این آب گل آلود پیدا می کنند.
علیرضا معماریان ادامه داد: گفت و شنود در بین اعضای خانواده برای درک متقابل جز ضرورتهای زندگی به حساب میآید اما چقدر اعضای خانواده در این فراز و نشیب های معیشتی و اعتیاد به فضای مجازی زمان می گذارند.
وی با بیان اینکه عدم فرصت برای گفت و شنود بسیاری از حرف ها را به بیرون از خانواده هدایت می کند، تصریح کرد: بیرون از منزل همه مورد اعتماد نیستند و چه بسا افرادی که از این فرصت برای سودجویی استفاده کنند.
معماریان یادآورشد: بسیاری از خانواده ها مهارت گفت و شنود را نمیدانند و بزرگترها غالبا حرف خود را به فرزندان تحمیل می کنند و یا در این جریان به مشاجره می افتند.
مدیریت هزینههای خانواده و مدیریت اقتصادی مسئولان
دو رکن مدیریتی که یکی متوجه خانوادهها است که آنان به نیازهای خود اولویت بدهند و از ظاهر نمایی دور شوند و اقتصاد اسلامی که متاثر از قناعت، بخشش، حمایت و مدیریت هزینه ها است در زندگی جاری سازیم.
مسئولان کشور رکن دوم مدیریت را بر عهده دارند که تورم را مدیریت کنند و افسار این اسب مشکی پر سرعت را در دست قرار داده و نگذارند چنان بتازد که دیگر عرصه ها را از بین ببرد.
گرفتاری های ظاهری اقتصادی و حسادت هایی که نسبت به زندگی دیگران ایجاد می شود آنگاه بسیاری از فرصت ها را از بین برده و بخشی از درآمدها را بی دلیل از جریان واقعی دور می کند.
اسراف و زیاده روی در مدیریت منابع چالش دیگری است که با اصلاح آن امکان بکارگیری صحیح اقتصاد را فراهم خواهد شد.
مسئولان که این روزها دغدغه معیشت مردم را بر زبان جاری کرده اند و در جریان انتخابات یک فرصت تبلیغاتی برای هر یک از نامزدها بوده، باید به این مقوله فارغ از قول قرار، جدی توجه کنند.
امام جمعه موقت تیران به همین موضوع اشاره کرد و گفت: فرد در دوران بازنشستگی به جای اینکه وقت خود را صرف عبادت کند و در آرامش باشد، به دلیل حقوق اندک و عدم کفاف مخارج زندگی اول کار و زندگی او شده است.
حجت الاسلام امیر کاظمی ادامه داد: مسئولان کشور اقتصاد کشور را درمان کنند و بار عظیم مشکلات را از دوش خانواده ها بردارند.
وی با انتقاد از مشکلات اقتصادی اذعان داشت: این حوزه بر دیگر بخش ها تاثیر گذاشته و باید به آن توجه جدی داشته باشیم وگرنه در بسیاری از بخش های زندگی هم دچار بحران خواهیم شد.
نظر شما