خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی، زهرا مهرور؛ همه ساله مسلمانان دلباخته اهل بیت عصمت و طهارت با آمدن ماه محرم دل به قافله حسین بن علی(ع) میسپارند و با برافراشتن عَلَمهای سیاه و حضور در مساجد، حسینیهها و دیگر اماکن متبرکه در سوگ سرور و سالار شهیدان مینشینند.
عشق به امام حسین (ع)؛ سن، جنس، نژاد و رنگ نمیشناسد، هر کسی که گوشهای از حادثه غمبار کربلا را شنیده باشد به ناگه اشک در چشمانش حلق میزند چرا که عشق به حسین مرز، اندیشه و تعقلها را درنوردیده است. عشق حسین در سینهها، اندیشه و قلبها همچنان مانند خون در رگها جریان دارد.
شهر در حال آماده شدن برای محرم
و این مکتب حسینی است که همیشه پابرجا بوده و شاگردانی در دل خود تربیت کرده تا در راستای ارزشها و آرمانها گام بردارند حال ایام محرم و شور حسینی بهترین فرصت برای بهرهمندی از این مکتب است. این روزها کمکم بیرقها و کتیبههای سیاه و گاه سبزرنگ بر در و بام تکایا، مساجد، خانهها، مؤسسهها، ادارات و معابر برافراشته میشود و مردم در جای جای استان در حال آمادهسازی منزل و محله خود و نقاط مختلف شهر برای ایام محرم هستند.
مساجد و هیئتهای عزاداری هم برنامههای دهه اول محرم را اطلاعرسانی کرده و بعضی نیز حضور سخنرانان مطرح در دهه محرم را یادآورد شدهاند و در تکاپو برای دعوت گسترده از مردم و برپایی خیمههای عزا و ایستگاههای صلواتی برای پذیرایی از عزاداران حسینی هستند.
استقبال از محرم با آیین سنتی علمبندان
روایت محرم و سیاهپوشی مردمان این سرزمین حکایت عرض ارادتی از شهرهای مختلف تا دورترین آبادیها و روستاهاست و آیینهای عاشورایی تجلیگاه این ارادت است که در هرجایی رنگ و بوی خاص خود را دارد.
روز گذشته در واپسین ساعات آخرین روز ماه ذیالحجه و در آستانه ماه محرم به مانند سالهای قبل برای حفظ سنتی دیرینه مراسم «علمبندان» با حضور مردم بیرجند به ویژه جمعی از سادات برگزار شد. البته در برخی روستاها این مراسم در روزهای پنجم، ششم و هفتم محرم آغاز میشود و علت آن را ورود اهل بیت به کربلا ذکر میکنند.
اما در مرکز استان خراسان جنوبی رسم است طبق روال هر سال علمداران عصر آخرین روز ذیالحجه در محل هیات حسینی در محله پایین ده شهر بیرجند علمها را میبندند و در گذر از کوچه پس کوچه های چهاردرخت و محله سرده به طرف هیات رضوی حرکت میکنند و سپس مراسم اصلی در محل هیات محبان الزهرا (س) این شهر برگزار میشود. هیات حسینی به عنوان اولین هیات مذهبی بیرجند با بیش از ۹۰ سال قدمت یاد میشود که میزبان عزاداران از سراسر کشور است.
در مراسم علمبندان با بیش از یک قرن قدمت، پس از جمع شدن مردم، بزرگان و سادات محل لباسها، دستمال، پارچهها و توغ علم را میبندند و حین کار اسپند دود میکنند، یک نفر چاووشی میخواند و دیگران صلوات میفرستند. بر فراز علمها قبهای گنبدی شکل یا سرپنجهای از جنس برنج میگذارند که نقش این پنج انگشت، نشانه انگشتان بریده حضرت ابوالفضل العباس (ع) است، سپس سیبهایی بر سر علم قرار میدهند که تا ۱۰ محرم باقی میماند و بعد به نیت شفا به بیماران میدهند، با علم بستن آنان نمادی میسازند از علم کربلا و کسانی که قدرت مناسب و اندام ورزیدهای دارند علم را در دست گرفته و به عزاداری و نوحهخوانی میپردازند.
مردم برای علم احترام زیادی قائل هستند به طوری که وقتی علمها را میبندند انگار که دوباره با آن جان میگیرند و هرگز به علم پشت نمیکنند. در این مراسم معنوی پس از اتمام مداحی، چاوشانخوانان شروع به خواندن اشعار مخصوص علمبندان کردند که انتهای هر مصرع صلوات است.
رسم حسنیه هم از بخشهای آیین علمبندان است که عزاداران حلقه سینهزنی تشکیل داده طوری که دست چپ هر فرد به کمر فرد کنار دست حلقه میشود، پای راست افراد سینه زن ثابت، پای چپ به سمت جلو و عقب حرکت میکند و همزمان سینهزنی کرده و ذکر حسن و حسین را با هم میخوانند. این عزاداری تا هنگام اذان مغرب به طول انجامید.
شکوه و عظمت رسم و آیین دیرین «علمبندان» در آستانه دهه اول محرم، نمادی از ارادت و شور دلدادگی و گردهم آمدن خیل عظیم عزاداران و عاشقان حسینی و از اولین آیینهای سوگواری خراسان جنوبی در عزای شهدای کربلا است.
عشق به عزاداری در محرم هیچ وقت کمرنگ نمیشود. نسل در نسل آدمهایی را میبینم که روزگاری دست پدر و مادرشان را میگرفتند و برای استقبال از ماه محرم به این آیین معنوی میآمدند و الان برای خودشان مرد و زنی شدهاند و دست بچههایشان را میگیرند و اینجا میآیند و این شعر را زیرلب میخوانند: «داده یاد از کودکی تا من بگویم یا حسین/ عاشقم کرده که من تنها بمانم با حسین».
نظر شما