به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از گیلان، گیلان دارای آئین‌های عاشورای بسیاری است، در ایام دهه اول محرم این مراسم هابنا بر آداب و رسوم هر منطقه در گیلان به عشق سید شهدا ابا عبدالله الحسین برپا می‌شود.
یکی از این آئین ها، آئین علم بندی ماسوله است، این آئین بنا به روایتی درشب هفتم محرم در منطقه توریستی ماسوله برپا می‌شود.
با این موضوع گفتگوی ویژه‌ای با سپیده آشفته پور لیلاکوهی، مسئول پژوهش و کمیته ثبت ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان انجام شده است که باهم می خوانیم:
سپیده آشفته پور لیلاکوهی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از گیلان ضمن تسلیت فرا رسیدن ایام محرم اظهار کرد: علم بندی ماسوله یکی از مراسم‌های نظام مدیریت سنتی مراسم عزاداری دهه اول محرم در شهرک تاریخی ماسوله است.
مسئول پژوهش و مسئول کمیته ثبت ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان با بیان اینکه این آئین در شب هفتم محرم در این شهرک تاریخی برپا می‌شود،گفت: حدود هشت قرن از قدمت این آئین مذهبی می‌گذرد، اما تا الان بیش از گذشته هر ساله این آئین سنتی با حال و هوای سنتی و شور حسینی همراه است و بسیاری از گردشگران به عشق این مراسم سنتی به این شهرک تاریخی سفر می کنند.
وی تصریح کرد: مردم ماسوله با قربانی کردن گوسفند و پخت غذاهای نذری، کلوچه و نان محلی، شیر داغ و چای دارچینی از عزاداران پذیرایی می‌کنند.
آشفته پور به برگزاری این مراسم ویژه پرداخت و ادامه داد: مجریان علم بندی ابتدا در روی بام‌ها و حیاط مساجد محله‌های ماسوله با نواختن شیپور و سنج اهالی را دور هم جمع کرده و آغاز مراسم علم بندی را ندا می‌دهند.
وی اضافه کرد: تعداد مردم لحظه به لحظه در مکان علم بندی جمع می‌شوند و دسته‌های عزاداری یکی پس از دیگری در کوچه و پس کوچه‌های ماسوله سینه‌زنی می‌کنند.
مسئول پژوهش و کمیته ثبت ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان خاطر نشان کرد: «ای اهل علم میرعلمدارنیامد/ میر علمدار کو/ حضرت عباس کو/ میل علمدار کو»از جمله نوحه‌هایی که یک صدا می‌خوانند و دسته جات یکی پس از دیگری وارد صحن امامزاده عون‌بن علی می‌شوند و علم‌های مخصوص مساجدشان را از قدیمی‌ترین علمدار و بزرگ ماسوله تحویل می‌گیرند.
وی خاطر نشان ساخت: ترتیب سپردن علم‌ها به دسته جات هر محل با اصول خاصی انجام می‌پذیرد،دسته «مسجد بر» به احترام وجود بقعه، نخستین علم را دریافت می‌کند و سپس باقی هیئت‌ها و محله‌ها علم خود را تحویل می‌گیرند.
وی یکی از وجه تمایزات این مراسم با سایر مناطق گیلان شکل عمودی میل علم در ماسوله است، گفت: روایت‌های متعددی در این خصوص وجود دارد،برخی معتقدند که علم از ابتدای صدر اسلام به این شکل بوده است، و عده دیگر بر این باورند که این شکل از علم به دلیل نوع معماری پلکانی و طبقاتی بودن بام خانه‌ها در ماسوله جهت تسهیل حرکت علم می‌باشد.
آشفته پور اظهار کرد: علمدارها غالبا از خانواده‌های قدیمی و سر شناس ماسوله هستند که سالانه بر اساس رسوم خاصی به صورت چرخشی و نسل به نسل علمدار را تعیین می‌کنند.
مسئول پژوهش وکمیته ثبت ناملموس اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان گیلان با بیان اینکه علم‌ها تا روز تاسوعا با پارچه‌های سبز و در روز عاشورا سیاه پوش می‌شوند خاطر نشان کرد: علم‌ها تا پایان ماه صفر در مساجد «مسجد بر»، «کشه سر»، «خانه بر» و «اسد محله» باقی مانده و سپس در روز علم واچینی پارچه‌های سیاه کنده می‌شود.
وی اظهار داشت: در پایان ماه محرم علم‌های چهار محله ماسوله به امامزاده برگردانده می‌شود، این میراث ناملموس عاشورایی گیلان در تاریخ ۱۳۹۱/۰۹/۲۲ با شماره ، ۶۸۸در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس به ثبت رسیده است.
نظر شما