خبرگزاری شبستان: مولفه های دین زنده عبارتند از: 1. داشتن پیامبر آسمانی، 2. وجود معجزه در فرآیند رسالت، 3. برخورداری از کتاب آسمانی، 4.همراهی رسالت با بشارت پیامبر پیشین و تصدیق پیامبر پسین، 5. برخورداری از شریعت و نظامنامه زندگی، 6.برخورداری از تاریخ روشن و قابل دفاع، 7.برخورداری از مکان های مقدس و عبادی، 8. وجود پیروان با شمار قابل توجه.
در این بین، جایگاه اسلام به عنوان دین برتر، جامع و خاتم ادیان مشخص است و این دین را از منظر مولفه های پیشگفته حداقل از سه جهت ذیل نمی توان با یهود و مسیحیت مقایسه کرد چراکه:
اولا اگر برخی در وجود و ظهور مسیح در تاریخ تردید روا داشته و او را تا سر حد یک پدیده موهوم تایخی تنزل داده اند، هیچ کس در ظهور پیامبری آسمانی با نام محمد (ص)که در تمام منابع تاریخی موجود از او نام برده شده، تردیدی روا نداشته است.
ثانیا در برابر معجزات دو پیامبر آسمانی یعنی موسی (ع) و عیسی (ع) همچون تبدیل عصا به اژدها و زنده کردن مردگان که از آنها با عنوان معجزات حسی یاد می شود که هیچ اثری از آنها بر جای نمانده و تنها گزارشی از آنها در تاریخ آمده است، معجزه اسلام یعنی قرآنی معجزه ای است عقلانی، زنده و پویا که همگان را با ارائه یک سوره نظیر سوره های کوتاه خود همچون سوره عصر و اخلاص به هماوردی فراخوانده است.
ثالثا همانگونه که در این نوشتار بررسی می شود، درباره اصالت کتب مقدس یهود و نصارا که از آنها با عنوان عهد عتیق و جدید یاد می شود، تردیدهای جدی وجود دارد و رهیافت تحریف در آنها از جمله واقعیت های عهدین است که شواهد زیادی برای آنها وجود دارد؛ در حالی که در اصالت و تحریف ناپذیری قرآن با استناد به عدله عقلی، نقلی و تاریخی شبهه ای وجود ندارد.
کتاب مقدس همان کلام الهی
بر اساس این نظریه لفظ و محتوای کتاب مقدس هردو از آن خداوند است؛ یعنی افزون بر محتوا، الفاظ کتاب مقدس نیز از سوی خداوند بر گرداورندگان آن املا شده است. اصلاح گرایان همچون "لوتو"، "کالون"، و "ملان اشتون" به این نظریه یعنی انتساب لفظ و محتوای کتاب مقدس به خداوند گرایش نشان دادند که از آن به "دیدگاه های بنیادگرایی" تعبیر می شود.
بنابرانی از تمام الفاظ و حتی نوع چینش کلمات و جملات کتاب مقدس می توان برای استخراج آموزه های دینی بهره جست. بر اساس این دیدگاه، کتاب مقدس از قداست و اعتبار کاملی برخوردار خواهد بود.
کتاب مقدس در برگیرنده کلام خدا
بر اساس این دیدگاه که رایج ترین دیدگاه درباره ماهیت کتاب مقدس است، تنها محتوای کتاب مقدس از آن خداوند است نه لفظ آن. چنانکه گذشت، براساس نظریه قالب متکلمان مسیحی که مبنای حجیت کتاب مقدس را الهام الهی می دانند، تنها محتوای آن از سوی خداوند بر گردآورندگان الهام شده است، اکثر متکلمان کاتولیک، ارتودکس، پروتستان، کتاب مقدس را از نظر محتوا و نه لفظ منسوب به خداوند می دانند به این معنا که معتقدند خداوند محتوای کتاب مقدس را در طی 1500 سال بر مولفان بشری الهام و نه املا کرده است.
عهد عتیق و جدید از نگاه قرآن
در نگریستن از آیات قرآن درباره کتب مقدس، سه نکته اساسی به دست می آید که عبارت اند از : 1: نزول دو کتاب آسمانی تورات و انجیل؛ 2: رهیافت گونه های مختلف تحریف در تورات و انجیل.
قرآن بارها بر این نکته تاکید کرده است که خداوند تورات را بر موسی (ع) و انجیل را بر عیسی (ع) نازل کرد. بنابراین در این امر نباید تردید روا داشت که دو کتاب تورات و انجیل جزو کتب آسمانی بوده که خداوند آنها را برای هدایت مردم فرو فرستاده است؛ نظیر آیه «و انزل التوراة و الانجیل من قبل هدی للناس»سوره آل عمران.
نتایج بررسی جایگاه کتاب مقدس از منظر قرآن
قرآن در کنار اذعان به نزول دو کتاب آسمانی: تورات و انجیل بر موسی و عیسی (ع)، بر رهیافت تحریف در این کتاب ها در دو مرحله تاکید کرده است؛ نخست در متن اصلی که در عصر رسالت در اختیار یهود و نصارا بوده است؛ دوم: در متنی که توسط عالمان عالمان یهود و نصارا در اختیار مردم قرار می گرفت.
از نگاه قرآن به رغم راهیافت تحریف در کتاب مقدس، همچنان آموزه های الهی در آنها انعکاس یافته و از همین تورات و انجیل کنونی می توان برای راهیابی به بخشی از اسرار دین شناسی و از جمله باور به حقانیت اسلام و درستی رسالت رسول اکرم (ص) بهره جست.
تورات و انجیل از نگاه امام رضا (ع)
اینک نوبت آن است که با بررسی مناظره امام رضا (ع) با عالمان یهود و نصارا جایگاه این دوکتاب از منظر امام هشتم (ع) را مورد بررسی قرار دهیم و مدعای ما آن است که امام رضا (ع) با الهام از قرآن و همصدا با تصویری که این کتاب آسمانی از تورات و انجیل ارائه کرده در ضمن مناظره خود عملا بر دو نکته تاکیید کرده است؛ 1: کتاب مقدس موجود در دست یهود و نصارا دچار تحریف شده است، 2: به رغم راهیافت تحریف در این دو کتاب، می توان آنها را حاوی بخش هایی از گفتار خداوند دانست و از این جهت می توان با استناد به برخی آموزه ها و عبارت های آن حتی بر حقانیت اسلام، برهان اقامه کرد.
لازم است بدانیم مناظره امام هشتم با عالمان یهود و نصارا که در آن درباره جایگاه کتب مقدس سخن به میان آمده در کتاب های "التوحید"،"عیون اخبار الرضا(ع)"،"بحارالانوار"،"الاحتجاج"،"نورالبراهین" انعکاس یافته است.
راهبرد تخطئه باورهای مسیحیان
در بخشی از مناظره امام رضا (ع) با "جاثلیق" بر این نکته تاکید شده است که در انجیل موجود عباراتی آمده که بر انسانی و مخلوق بودن عیسی (ع) دلالت دارد و از این جهت باور مسیحیان به الوهیت عیسی (ع) حتی مخالف با نصوص خود انجیل است.
امام رضا(ع) در مناظره با "راس الجالوت" بنا به درخواست وی، به متن تورات استناد فرمود. نخستین استناد امام (ع) به عباراتی در تورات است که در آن به آمدن عیسی (ع) و پس از آن به ظهور رسول اکرم (ص) بشارت داده شده است.
پی نوشت:
برگرفته از مقاله کتاب مقدس از منظر امام رضا (ع) نوشته حجت الاسلام والمسلمین علی نصیری، دانشیار دانشگاه علم و صنعت ایران
پایان پیام/
نظر شما