خبرگزاری شبستان-کرمان؛ طاهره بادامچی
نقش زنان در ارتباط با واقعه عاشورا و نهضت حسینی چه از حیث زنده نگهداشتن و حراست از آن و چه از منظر عزاداری و سوگواری و یا در جنبه الگوبرداری از این فرهنگ غنی شیعه، قابل توجه و هم بحث و بررسی کارشناسان است؛ چه آنکه از عاشورای سال ۶۱ هجری تاکنون به اقتضای برهههای مختلف تاریخ سخنواران، نویسندگان، هنرمندان، مداحان، شاعران و... بسی به آن پرداخته و با این وجود خلأهای فراوانی همچنان در این موضوع احساس میشود.
نقشآفرینی بانوان در ساحتهای مختلف عاشورایی مسبوق به سابقهای به قدمت بیش از ۱۴۰۰ سال است؛ نقشی که در در قالب یک رسالت به پرچمداری زینب کبری سلام الله علیها قبل از واقعه کربلا آغاز و تا قیام قیامت ادامه دارد.
عزاداری و سوگواری زنان عاشورایی نیز از همان دقایق نخست شهادت سیدالشهداء علیه السلام در گودی قتلگاه آغاز میشود و پس از آن تا امروز همچنان پرشور و حرارت ادامه مییابد.
زنان مسلمان به ویژه شیعه و گاه غیرمسلمان و آزادیخواه به ویژه بانوان اثرگذار در طول تاریخ و به انحاء مختلف و هر یک به تناسب جایگاه و مسئولیت خود و بعضاً فارغ از این همه، کوشیدهاند تا با عجین کردن عنصرعاطفه زنانه سهمی در ترویج فرهنگ عاشورا داشته باشند.
آنچه بهانه نوشتن این اندک از هزاران مطلب مرتبط است؛ سومین تجربه حضور رسمی بانوان در همایش بین المللی تجلیل از پیرغلامان و خادمان حسینی است که دوره بیست و یکم این اجلاسیه با شعار «کرمان؛ حسینآباد ایران» به همت سازمان بسیج صدا وسیما و با مشارکت استانداری کرمان از ۹ تا ۱۱ مرداد ماه در کرمان پایتخت مقاومت جهان اسلام برگزار خواهد شد.
در این اجلاسیه که با حضور جمعی از فعالان و نخبگان جامعه ستایشگری و مداحی سراسر کشور و ۱۲ کشور برگزار برگزار میشود؛ ۱۴۰ نفر از بانوان از استانهای مختلف نیز حضور خواهند داشت.
به همین مناسبت با فاطمه گنجی، مسئول بانوان اجلاسیه بین المللی تجلیل از پیرغلامان و خادمین حسینی گفتگویی ترتیب دادیم که از منظر و مرآی مخاطبان خبرگزاری شبستان میگذرد:
در اولین سئوال بفرمائید برنامههای پیشبینی شده در بخش بانوان اجلاسیه چیست؟
اجلاس در استان کرمان بر محور مقاومت و سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی برگزار می شود؛ در حاشیه اجلاسیه چند رویداد مهم اجرا میشود؛ از جمله سومین نشست بانوان سخنور؛ ستایشگر و شعرای آئینی با محوریت جهاد روایتگری بانوان جهان اسلام که در این رویداد به زن تراز انقلاب می پردازیم.
بانوان شرکت کننده در اجلاسیه در ۳۲ جلسه روضه خانگی و در برخی مساجد بزرگ وهیئت دار در کرمان شرکت میکنند.
چهرههای خاصی در میان بانوان شرکت کننده در اجلاسیه حضور دارند؟
از سراسر کشور ۱۴۰ سخنور و ستایشگر و شاعر آئینی دعوت شده اند که اکثراً به نوبه خود جریانساز و پیشکسوت هستند؛ از جمله خانمها دکتر عظیم زاده اردبیلی، حاجی عبدالباقی، سجادی، رفیعی طباطبایی و... همچنین شعرای آئینی از جمله سرکار خانم ها دکتر فاطمه نانی زاد، مهدیه نژادابراهیم، عالیه مهرابی، مریم کرباسی، زهرا سادات قاسمی، عاطفه جوشقانیان، راضیه رجایی، دکتر لیلا حسین نیا حضور دارند.
بانوان در دورههای گذشته اجلاسیه نیز حضور داشتند یا خیر؟
در سالهای گذشته دعوت از بانوان داشتیم اما امسال سومین سالی است که به صورت رسمی یکی از رویدادهای اجلاسیه نشست تخصصی بانوان است و اولین سالی که از بانوان شعر آئینی نیز دعوت شده است.
شاخصهایی که برای انتخاب ۱۴۰ بانو داشتید، چه بوده؟
در اجلاسیه برای شرکت کنندگان شرایط خاص در نظر گرفته میشود و از بین آنان، تعدادی پیشکسوت انتخاب و دعوت میشوند که شاخصهای فعالیت در مدیریت هیئت، سخنوری، ستایشگری، شعر و محتوای اجرایی و فعالیتهای فرهنگی در هیئتهای مذهبی استان و شهر از جمله آن است.
خدمت زنان به آستان مقدس حضرت اباعبدالله الحسین علیهالسلام با تأکید بر عزاداریهای محرم و صفر، ناظر به چه بخشهایی است؟
بانوان یکی از عناصر مهم و نقشآفرین در نهضت خونین عاشورا و کربلای اباعبدالله الحسین(علیهالسلام) هستند، یقیناً اگر قیام امام حسین(ع)، پایدار، ماندگار و جاودان است؛ سهم بزرگی از آن جاودانگی، مرهون حضور قوی و فداکاریهای زنانی است که در تاریخ، مانندی ندارند.
زنان عاشورایی با حضور هدفمند خود ثابت کردند، وظایف اجتماعی مخصوص مردان نیست، بلکه زنان نیز به حکم وظایف شرعی که بر عهده دارند، باید به وظایف اجتماعی توجه داشته باشند و هر گاه مسئله حمایت از دین و اقامه حق و عدالت به میان آید، در صحنه حضور یابند.واقعه عاشورا اگر چه تلخ، ناگوار و جانسوز است؛ اما این واقعه جلوههای زیبایی از آزادگی، شناخت انسانها و بزرگی مقام زن را نیز در خود دارد؛ جلوههای درخشانی که در آن عملکرد وظیفهمحور زنان و مردان به وضوح مشاهده میشود؛ بهگونهای که مردان در صحنه نبرد جنگیدند و به شهادت رسیدند و زنان حتی در اسارت نیز پیام آنها را شهر به شهر به همگان رساندند و ابلاغ کردند.
نقشآفرینی زنان در واقعه عاشورا، زیباترین الگو برای زنان مسلمان جهان است تا برای احقاق حق و مبارزه پیگیر با ظلم و استبداد در اجتماع حضور فعال و هدفمند داشته باشند.
عزاداری عاشورایی زنان در نقاط مختلف با آئینهای خاصی همراه است؟
آئین عزادرای ویژه بانوان از زمان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها تا کنون با موضوع جلسات خانگی نقش بسزایی در ماندگاری و اثربخشی فرهنگ و حماسه عاشورا از نسلی به نسل دیگر داشته است که در جلسات خانگی از جمعیت کم تا جمعیتهای بزرگ در همه استان ها و شهرستان ها وجود دارد و از جمله جلسات بانوان میتوان هیئت های مادر وکودک و... نام برد.
به طور مشخص میتوان از "علیاصغرخوانی" زنان بوشهری یاد کرد؛ هر چند موارد دیگری نیز وجود دارد.
آئینهای عزادرای در سوم امام حسین علیهالسلام در خیلی از شهرها با حرکت کاروان نمادین اسراء از کربلا به شام با محوریت زنان عاشورایی، رهروان زینبی چند سالی در حال اجرا است.
مسیری که از اجلاسیه بیست و یکم پیرغلامان حسینی به روی بانوان باز میشود، چیست و چه مقصدی را دنبال میکند؟
نقش فرهنگی و تربیتی زنان در افق تمدن اسلامی، نقش و مسئولیت زنان در اقتصاد مقاومتی با الگوگیری از حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها، جایگاه تاریخی زنان در جهاد علمی و دانشبنیان، الزامات نقشآفرینی سیاسی-اجتماعی زنان را دنبال میکنیم.
گفتنی است؛ فاطمه گنجی، مسول بانوان اجلاسیه بین المللی تجلیل از پیرغلامان و خادمین حسینی و سومین نشست سخنوران وستایشگران وشعرای آئینی و مشاور زن وخانواده ستاد کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور است.
نظر شما