خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: اسلام هراسی و تعصب نسبت به مسلمانان در سراسر اروپا رو به افزایش است و سخنان نفرت انگیز و جنایات ناشی از نفرت از زمان ظهور گروه‌های راست افراطی بسیار رایج شده است.
در این میان زنان مسلمان محجبه همیشه در کانون توجه بیشتری قرار دارند و هدف محدودیت‌های قانونی مختلف اعمال شده توسط برخی از کشورهای اروپایی و همچنین خصومت اجتماعی عمومی نسبت به حجاب خود هستند.
این محدودیت‌ها نه تنها حق زنان مسلمان برای ابراز ایمان و هویت خود را مختل می‌کند، بلکه دسترسی آنها را به سایر حقوق بشر مانند حق کار، تحصیل و مشارکت کامل در جامعه محدود می‌کند.
این امر به ویژه در برخی از کشورهای اروپایی مانند فرانسه که در آن دولت قوانینی را اجرا کرده است که استفاده از نمادهای مذهبی از جمله حجاب را در مکان‌های عمومی ممنوع می‌کند، مشهود است.
این مسئله به ویژه در سال جاری میلادی به دلیل ممنوعیت حجاب برای ورزشکاران مسلمان فرانسوی که می‌خواهند در مسابقات المپیک شرکت کنند سروصدای زیادی به پا کرده است.
روندها به ما نشان می دهد که مسلمانان در بسیاری از کشورهای اروپایی احساس امنیت کمتری می کنند و سال به سال امنیت به ویژه برای زنان مسلمان در حال کاهش است.
حتی اگر هنوز در اروپا بحث‌هایی در مورد مجاز یا ممنوع کردن پوشاندن سر وجود داشته باشد، حضور و پیشرفت زنان مسلمان در فرهنگی که آشکارا علیه آنها تبعیض قائل می‌شود، سخت‌تر است.
بنابراین، حجاب که به تدریج در حال تبدیل شدن به موضوع دغدغه رسانه ها و نخبگان مختلف سیاسی در قدرت است از صرفا یک لباس مذهبی به مسئله اصلی مرتبط با هویت زنان مسلمان و در مواردی حتی یک مقاومت تبدیل می شود.
نقض آزادی‌های مذهبی و حقوق زنان مسلمان
حامیان ممنوعیت حجاب استدلال می کنند که نهادهای دولتی و خدمات عمومی باید ظاهری خنثیداشته باشند تا از تایید یا ترویج هر مذهب یا ایدئولوژی خاصی اجتناب کنند.
آنها ادعا می کنند که اجازه دادن به کارمندان برای نشان دادن اعتقادات مذهبی خود از طریق لباس، اصل بی طرفی را به خطر می اندازد و حتی ممکن است یک محیط خصمانه برای کسانی که عقاید مشابهی ندارند، ایجاد کند.
حکم ۲۰۲۱ دادگاه دادگستری اروپا که به کارفرمایان اجازه می دهد نمایش «نمادهای مذهبی» از جمله حجاب اسلامی را هرچند تحت شرایط خاص، محدود کنند، زنانی را که حجاب دارند در بازار کار اتحادیه اروپا در وضعیت نامساعدی قرار می دهد.
آنها بر اساس تصورات کارفرمایان مبنی بر اینکه لباس آنها می تواند چالش برانگیز باشد، خطر محروم شدن از فرصت های شغلی را دارند.
در سال ۲۰۲۱، قانون مورد اختلاف شماره ۲۰۲۱-۱۱۰۹ که به طور گسترده به عنوان قانون «ضد جدایی‌طلبی» شناخته می شود در میان محکومیت شدید قانونگذاران چپ و راست توسط مجلس ملی فرانسه تصویب شد.
این قانون نمایانگر گسترش موضع ضد اسلامی تقریبا دو دهه‌ای فرانسه است که با اولین قانون این کشور مبنی بر ممنوعیت حجاب در مدارس دولتی در سال ۲۰۰۴ آغاز شد.
منتقدان می‌گویند که قانون شماره ۲۰۲۱-۱۱۰۹ با وجود ادعای دولت مبنی بر اینکه حمایت از سیستم سکولار فرانسه ضروری است، آزادی های مذهبی را نقض می کند. مجلس سنای فرانسه نیز ماده‌ای را تصویب کرد که استفاده از روسری در مکان‌های عمومی را برای افراد زیر سن قانونی ممنوع می‌کند و خواستار ممنوعیت هرگونه علامت مذهبی آشکار توسط افراد زیر سن قانونی و هرگونه لباسی است که نشان دهنده تفاوت زنان نسبت به مردان باشد.
این قانون همچنین کسانی که در شوراهای شهرداری خدمت می کنند و کسانی که برای مشاغل خصوصی خدمات عمومی ارائه می دهند مانند رانندگان اتوبوس را هدف قرار می دهد.
وضعیت کنونی فرانسه حاوی بی عدالتی های جدی است که نژادپرستی، همگون سازی و استعمار را در رابطه با مسلمانان به ویژه زنان مسلمان با حجاب به شدت اعمال می‌کند.
متاسفانه شرایط سایر کشورهای اروپایی با فرانسه تفاوتی ندارد. در حالی که اقدامات خوبی هم مانند انطباق لباس پلیس برای زنان با حجاب در بریتانیا و معرفی حجاب ورزشی به عنوان بخشی از کد لباس توسط انجمن فوتبال زنان در فنلاند وجود دارد اما همچنین خصومت‌های بسیار زیادی علیه زنان مسمان مشاهده می‌شود.
به عنوان مثال پارلمان فدرال آلمان در سال ۲۰۲۱ قانونی را تصویب کرد که با ظاهر کارمندان دولت سروکار دارد. برای اطمینان از اینکه بی طرفی در مدیریت عمومی تحت تاثیر قرار نمی گیرد، این اقدام بر ممنوعیت استفاده از نمادهای مذهبی ماند حجاب برای کارمندان دولت تاکید می کند.
صرف‌نظر از صلاحیت آنها، چنین مقرراتی به طور قابل توجهی بر زنان مسلمان با حجاب تاثیر می گذارد.
از سوی دیگر، کشورهای اروپایی هستند که هیچ قانون صریحی برای منع هر نوع نماد مذهبی در آنها وجود ندارد، اما روایات غالب احساسات ضد مسلمانان و اسلام هراسی را به حدی افزایش می دهند که زنان مسلمان روزانه با تبعیض مواجه می شوند.
مجارستان یکی از این کشورهاست. در مطالعه‌ای که در مورد زنان مسلمان در مجارستان انجام شد، مشخص شد که آزار لفظی علیه زنان مسلمان ادامه دارد و به دلیل نفرت شدید مردم از افرادی که آنها را بیگانه می‌دانند این شرایط در حال بدترشدن است.
یک موضوع حقوق بشری
پیامدهای ممنوعیت حجاب برای زنانی که پوشش سر و بدن خود را رعایت می کنند، قابل توجه است. منع حجاب را باید به عنوان موضوع آزادی و استقلال فردی تلقی کرد. هر کس حق دارد بدون ترس از تبعیض یا آزار و اذیت به شیوه‌ای که انتخاب می کند از جمله از طریق انتخاب لباس زندگی کند.محرومیت زنان از داشتن حجاب را می توان تلاشی برای محدود کردن آزادی آنها و سلب حق ابراز عقاید مذهبی و هویت فرهنگی آنها دانست.
همانطور که ماده ۹ کنوانسیون اروپایی حقوق بشر تصریح می کند، هر کس حق آزادی اندیشه، وجدان و مذهب دارد و این حق شامل آزادی بیان مذهب یا عقاید خود در عبادت، تدریس، عمل یا مناسک مذهبی است.
اما این حق مطلق نیست و در شرایط خاصی قابل محدود شدن است و چنین محدودیت‌هایی ممکن است زمانی توجیه شوند که در یک جامعه دموکراتیک ضروری باشند و هدف مشروعی مانند «امنیت عمومی»، «نظم عمومی»، «سلامت» یا «اخلاق» یا «حمایت از حقوق» وجود داشته باشد.
این بدان معناست که وقتی حکومتی می خواهد حجاب را ممنوع کند، موظف است نشان دهد که چنین ممنوعیتی برای رسیدن به هدفی مشروع ضروری است و حق افراد برای انتخاب خود در مورد نحوه لباس پوشیدن و بیان خود از جمله اعتقادات مذهبی و هویت فرهنگی آنها باید در طول مسیر محترم شمرده شود.
حق آزادی مذهب حقی به تنهایی نیست، بلکه به سایر حقوق بشر مانند حق کار، حق تحصیل و حق عضویت فعال در جامعه گره خورده است. هنگامی که زنان مسلمان به پوشش بر اساس اعتقادات خود محدود می شوند، فورا از استفاده از حق خود برای کار و تحصیل و مشارکت در سایر جنبه های زندگی عمومی منع می شوند، زیرا ممکن است با اعمال تبعیض آمیز مواجه شوند یا به همین دلیل از فرصت‌های شغلی یا تحصیلی محروم شوند.
هویت مذهبی آنها ناتوانی در برآورده ساختن انتظارات اجتماعی، برخی از زنان مسلمان را مجبور به حذف حجاب برای دستیابی به فرصت های مختلف می کند، در حالی که برخی دیگر ترجیح می دهند خود را به حوزه خصوصی محدود کنند و پتانسیل خود را برای مشارکت فعال در توسعه جامعه‌ای بهتر و فراگیرتر سرکوب کنند.
حجاب تنها یک نماد مذهبی نیست، بلکه حق هر فرد برای ابراز عقاید دینی به صورت علنی و جزء اساسی هویت زنان مسلمان است.
اعمال منع حجاب علاوه بر این که محصول احساسات ضد مسلمانان در اروپا است، هرگز نباید به عنوان گامی در جهت آزادی زنان تلقی شود، بلکه باید به عنوان ادامه سنت‌های دیرینه مردسالارانه تلقی شود که نحوه لباس پوشیدن را به زنان دیکته می کند.
نظر شما