نقش انفاق و مواسات در دوری از آفت‌های آخرالزمان

حجت الاسلام سید علی کاظمی در گفت‌وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان در خصوص شباهت سیره امام حسن مجتبی(ع) و سیره حضرت مهدی(عج) اظهار داشت: در ارتباط بین شهادت امام حسن مجتبی(ع) و مهدویت(عج) نکاتی را می توان احصاء کرد، از جمله ارتباط سیره این امام با سیره ای که در حکومت امام زمان(عج) خواهیم دید.

این کارشناس مهدویت با بیان اینکه یکی از نکات تربیتی این است که امام حسن مجتبی(ع) را به کریم اهل بیت معرفی می‌کنند، اما سوال این است که چرا؟ ادامه داد: در ائمه دیگر هم ما این کرم و بخشش را داریم، مثلا در خصوص امام حسین(ع) نقل است که بنی اسد از امام سجاد(ع) سوال کردند: زخم‌های بدن ابی عبدالله زیاد است اما فلسفه این زخم کهنه بر شانه امام حسین(ع) چیست؟ که امام سجاد(ع) فرمودند: این زخم، جای  کیسه‌هایی است که پدرم مثل پدرش شبانه به دوش می‌کشیدند و بین فقرا غذا تقسیم می‌کردند.

حجت الاسلام کاظمی افزود: کرامت در وجود همه اهل بیت هست اما این کَرم در وجود امام حسن(ع) خاص دیده می‌شود؛ وقتی زندگی امام حسن مجتبی(ع) را می‌خوانیم، سبک خاصی از زندگی ایشان را می بینیم، نقل شده که حضرت دو بار تمام دارایی خود را بین فقرا و سه بار هم تمام دارایی خود را نصف و بین فقرا تقسیم کرده است.

وی با بیان اینکه از این نمونه‌ها در زندگی امام مجتبی (ع) زیاد داریم و لقب کریم اهل بیت در مورد ایشان شهرت یافت، گفت: هر کدام از القابی که به اهل بیت به عنوان یک لقب خاص داده شده، نشان دهنده شرایط خاص زمانه آن بزرگواران بوده است که آن ویژگی را بروز داده‌اند.

این کارشناس مهدویت با بیان اینکه اگر امام صادق و باقر(ع) را با علم می شناسیم، نه بخاطر این است که بقیه اهل بیت آن علم را نداشته اند بلکه به این دلیل است که در آن زمان این بزرگواران بخاطر فرصتی که ایجاد شد به نشر معارف و تربیت شاگردان پرداختند.

حجت الاسلام کاظمی با اشاره به ارتباط سیره امام حسن(ع) با مهدویت، گفت: وقتی امام حسن مجتبی(ع) کریم معرفی می‌شود باید بدانیم که زمانه ایشان چگونه بوده است که ایشان به این گونه معرفی می‌شوند، پاسخ این است که: در زمان امام حسن(ع) آنچه باعث شکست سپاه اسلام شد برخی اتفاقاتی است که نشانگر محبت مال دنیا در وجود عمده مسلمانان بود؛ به طور مثال در یک نمونه داریم که عبیدالله ابن عباس، فرمانده سپاه امام حسن(ع) در مقابل سپاه معاویه بود و یکی از دلایل شکست این مقابله با معاویه؛ این بود که افرادی به خاطر مال دنیا و پول به امام زمان خودشان پشت می‌کنند؛ عبیدالله ابن عباس را معاویه خرید و به خاطر رشوه؛ سپاه را رها کرد و امام چاره‌ای جزء صلح برایشان باقی نماند.

وی ادامه داد: عبیدالله عباس(پسر عموی پیغمبر و امیرالمومنین) والی امام علی(ع) در یمن بود؛ معاویه سپاهی را به سمت چند منطقه می فرستد که یکی از این مناطق یمن است، طبق نقلی عبیدالله ابن عباس از یمن فرار می‌کند در صورتی که بچه های خود را جا می‌گذارد و فرمانده سپاه معاویه سر این دو فرزند را از تن جدا می‌کند لذا در سپاه امام حسن(ع) زخم خورده تر از عبیدالله ابن عباس نیست و امام حسن(ع) ایشان را فرمانده سپاه منصوب می‌کند.

این کارشناس مذهبی گفت: معاویه چندین نفر از فرماندهان سپاه امام حسن مجتبی(ع) را با پول خرید؛ لذا مردم در آن زمان بخاطر عملکردی که خلفا داشتند به سمت مال دنیا رفته بودند؛ امام حسن (ع) باید کاری بکند که هم جنبه تربیتی داشته باشد و هم سبک زندگی اسلامی را معرفی می‌کرد لذا با (بخشش، جود و کرم) به نحوی مال دنیا را رها می‌کنند که همه از ایشان سرمشق بگیرند و محبت به مال دنیا نداشته و از اصول اعتقادی خودشان پایین نیایند، این یک ترفند عملی و آموزشی بود که توسط این امام انجام می گرفت.

حجت الاسلام کاظمی با بیان اینکه کریم بودن در زمان امام حسن مجتبی(ع) یک سبک تربیتی بوده است، گفت: در زمانه خودمان حتی بخشی از متدینان، مال دنیا را مرکز ثقل کلامی خود گرفته‌اند؛ «مال دنیا» در انتخاب رشته و شغل و یا موضوعات دیگر نباید حرف اول را بزند.

وی با بیان اینکه متاسفانه امروز هم تا حدودی اولویت جامعه کنونی ما همانند زمان امام حسن(ع) «مادیات» شده است، اضافه کرد: برای اینکه این جامعه بتواند خود را نجات دهد و پشت امام زمان(عج) خود را خالی نکند راهش الگوگیری از همان سبک تربیتی امام حسن مجتبی(ع) است. وقتی جریان مواسات در جامعه ما راه اندازی شد بیشتر به خاطر این بود که محبت به مال دنیا در دل ما ریشه نکند.

این کارشناس مهدویت محبت به مال دنیا را منشاء بیشتر آسیب‌ها و گناهان عنوان کرد و گفت: طبق روایات در زمان ظهور امام زمان(عج) سیره ایشان یک زندگی ساده خواهد بود و مردم هم به امام زمان خود اقتدا می‌کنند و زندگی ساده ای خواهند داشت. به عنوان نمونه در حکومت امام مهدی (عج) مردم برای پرداخت زکات افراد مستحق را به راحتی پیدا نمی کنند.

وی ادامه داد: این بی نیازی مردم در زمان حکومت امام مهدی(عج) این گونه است که افراد بخاطر آن رشد فکری و معنوی که در پرتوی آن حکومت الهی پیدا کرده‌اند خود را کمتر درگیر مال دنیا می‌کنند و اگر هم مالی دارند در راستای عبادت خدا دارند.

حجت الاسلام کاظمی تصریح کرد: از سیره امام حسن مجتبی(ع) می توانیم این را برداشت کنیم که در زمان امام حسن(ع) ضعف جدی مردم «حب به مال دنیا» بوده و امام این ویژگی (کریم بودن) را بروز می‌دهند تا مسلمانان را تربیت کنند؛ در زمان ظهور امام مهدی(عج) هم همینطور خواهد بود؛ ما هم اکنون ممکن است بخاطر شرایط موجود، همه دغدغه خود را مال دنیا قرار داده باشیم و حتی میزان سنجش ما برای شخصیت انسان‌ها همین مال دنیا شده باشد، لذا باید از امام حسن مجتبی(ع) الگو و سرمشق بگیریم.

وی ادامه داد: به عنوان نمونه یکی از دردهای آخرالزمانی جوامع بشری دردهای روحی است که حل آن باز در سایه انفاق و مواسات است همانگونه که خدای متعال در قرآن کریم بخل را به عنوان یکی از بدترین دردهای روحی انسان ها معرفی کرده است: «وَ لا یحْسَبَنَّ الَّذینَ یبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ منْ فضْلِهِ هوَ خَیراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَیطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لِلَّهِ میراثُ السماواتِ وَ الْأَرْض وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبیرٌ»؛ «کسانی که بخل می ورزند، و آنچه را خدا از فضل خویش به آنان داده، انفاق نمی کنند، گمان نکنند این کار به سود آنهاست؛ بلکه برای آنها شرّ است. به زودی در روز قیامت، آنچه را نسبت به آن بخل ورزیدند، همانند طوقی به گردن شان می‌افکنند، و میراث آسمان ها و زمین از آن خداست؛ و خداوند از آنچه انجام می دهید، آگاه است.»(آل‌عمران، ۱۸۰)

به گفته وی؛ اگر می‌خواهیم از آفت های آخرالزمان دور شویم تا می‌توانیم باید نسبت به مال دنیا اهل انفاق و مواسات باشیم تا محبت به مال دنیا در دل ما جا نگیرد و ریشه نکند و به خاطر مال دنیا در امتحانات سخت آخرالزمانی زمین نخوریم و امام زمان و دین خود را ترک نکنیم تا در آن غربال حتمی و بزرگ آخرالزمان ما سربلند میدان باشیم، ان شاء الله.