خبرگزاری شبستان-استان فارس| طبق سنتی خرافی که در سال های اخیر به شکلی خاص در حال گسترش است، مردم در شب اول ماه ربیع الاول و شب پایانی ماه صفر با حضور در درب هفت مسجد، ضمن دق الباب(کوبیدن درب) مساجد با روشن کردن شمع و پخش شیرینی پایان دو ماه محرم و صفر به عنوان ماه عزای اهل بیت(ع) را به یکدیگر و پیامبر مکرم اسلام تبریک می‌گویند.
عملی که به گواه دین مبین اسلام، چیزی جز خرافات نیست و علما و کارشناسان دین نیز بر بدعت بودن آن صحه گذاشته و از آن نهی کرده اند. به اعتقاد یک کارشناس حوزه دین، عبادت در اسلام باید دارای حجت شرعی و مستند به قرآن، روایات و دستور العمل معصومین(ع) باشد و هر عبادتی که از این چهار چوب خارج باشد نه تنها ثواب ندارد بلکه به نوعی بدعت در دین است.
دق الباب مساجد در شب اول ماه ربیع و پخش شیرینی و روشن کردن شمع، هیچ گونه مستند شرعی ندارد و انجام آنها نیز هیچ ثوابی را نخواهد داشت و به نوعی بدعت در دین است.
«دق الباب»؛ عملی که مستند شرعی ندارد
حجت الاسلام احسان اسدی می گوید: دق الباب مساجد در شب اول ماه ربیع و پخش شیرینی و روشن کردن شمع، هیچ گونه مستند شرعی ندارد و انجام آنها نیز هیچ ثوابی را نخواهد داشت و به نوعی بدعت در دین است.
او دق الباب مساجد را یک خرافه و بدعت می داند و عنوان می کند: بهتر است پیروان اهل بیت(ع) از چنین اعمالی که موجب وهن اسلام و مکتب اهل بیت(ع) است دوری کنند.
اسدی همچنین توصیه می کند اگر کسی در شب اول ماه ربیع الاول به نیت شب لیلة المبیت و خوابیدن حضرت علی(ع) در جای پیامبر(ص) و شب هجرت نبی مکرم اسلام به مدینه، با استقرار در مسجد با نماز، قرآن و راز و نیاز با خدا احیا بگیرد بسیار خوب است چرا که مسجد محل عبادت، احیاء و شب‌زنده داری یک امر مستحبی و دعا و مناجات وارده از طرف ائمه(ع) دارای ثواب است.
بشارت خروج از ماه صفر!
آنگونه که مسئول مرکز آموزشی کاربردی حوزه علمیه فارس می گوید با نزدیک شدن پایان ماه صفر، یکی از موضوعاتی که می توان گفت به وفور در بین مردم و اخیرا نیز از طریق پیام رسان ها و فضای مجازی گسترده تر مطرح می شود، بشارت خروج از ماه صفر است؛ کمتر کسی است که تا به حال چنین جمله ای را با مضامین و اشکال مختلف از افراد عامه نشنیده و یا در فضای مجازی، پیامی با این مضمون را دریافت نکرده باشد.
او ادامه می دهد: دسته ای از مردم، چنین مسئله ای را نادیده گرفته و در واقع به آن اعتنا نمی کنند، در مقابل کم نیستند افرادی که اعتقاد راسخی به چنین موضوعی داشته و سال های سال است که این امر را حتی وظیفه خود می دانند که به طریقی پایان ماه صفر و ابتدای ماه ربیع الاول را به یکدیگر بشارت دهند.
پافشاری بر خرافات
به گفته اسدی، نکته مهم تر اینکه گاهی تا حدی به این شبهه دامن زده می شود که آداب و رسوم جدیدی نیز به آن آمیخته می شود، شبیه این مسئله که افرادی به گمان اینکه آخر ماه صفر را باید به پیامبر(ص) بشارت دهند تا در ازای آن مژده بهشت را از آن حضرت دریافت کنند، در شب آخر ماه صفر، درب هفت مسجد را دق الباب می کنند و به عبارت ساده تر بر درب مساجد می کوبند تا پایان ماه شوم و نحس صفر را به حضرت محمد(ص) بشارت دهند.
هر عقیده و رفتاری نشات گرفته از یک موضوعی است که درست و یا به غلط در میان مردم رواج یافته است.
در سال های اخیر پخش شیرینی و شکلات بر درب مساجد و روشن کردن شمع نیز به این عمل اضافه شده است و اینکه چنین چیزی تا کجا و تا چه حد می خواهد پیش رود معلوم نیست.
آنطور که این کارشناس حوزه دین گفته هر عقیده و رفتاری نشات گرفته از یک موضوعی است که درست و یا به غلط در میان مردم رواج یافته است، موضوع بشارت خروج از ماه صفر قریب به یقین، از یک نقل نادرست و برداشت غلط از یکی از احادیث پیامبر اکرم(ص) نشات گرفته است که شاید عده اندکی تا به امروز به دنبال صحت و سقم آن رفته باشند.
به گفته او، یکی از دلایل گرایش برخی از مردم به اینکه در آخر ماه صفر به درب مساجد می روند و به گمان خود آخر ماه صفر و ابتدای ربیع الاول را به پیامبر(ص) بشارت می دهند، طلب حاجت و نیاز های آن هاست؛ در واقع مردم معمولا در پی یافتن راهکاری برای پاسخ به حاجات و درخواست خود هستند.
حجت الاسلام اسدی می گوید: با توجه به اینکه انسان، حاجات و نیازمندی هایی دارد که دائما به دنبال راه حلی جهت برآورده کردن آن هاست، گاهی برخی افراد درپی هرگونه راهکاری جهت پاسخگویی به حاجات خود می روند و درواقع بدون ملاک و بی ضابطه عمل می کنند؛ از آنجا که جامعه ما نیز یک جامعه دینی است، معمولا اشخاص به دنبال این امر هستند که این نیازها و حاجات را مستقیما از خود خدا طلب کنند و یا به واسطه اولیاء الهی، حاجات خود را بطلبند.
گاهی برخی افراد درپی هرگونه راهکاری جهت پاسخگویی به حاجات خود می روند و درواقع بدون ملاک و بی ضابطه عمل می کنند.
به اعتقاد حجت الاسلام اسدی، زمانی که تصور شوم و یا نحس بودن ماه صفر، بدون هیچ سند و مدرک معتبر در برخی اذهان عمومی جای گرفته است، طبیعتا همین افراد نیز با این تصور که خارج شدن از یک ماه شوم و نحس، می تواند با سرور و شادی همراه باشد، در پی چنین مسائلی می روند و گمان می کنند که خروج از این ماه را باید بشارت دهند.
علما چه می گویند؟
علما و مراجع دین نیز با رد این عمل خرافی، از انجام آن نهی کرده و خواستار عدم ترویج آن در جامعه شده اند.
نظر آیت الله خامنه ای در پاسخ به سوالی در باب دق الباب مسجد در روز پایانی ماه صفر اینگونه گفته اند: عمل فوق الاشاره مستند روایی ندارد و شیوه قابل تأیید نیست. اگر چه اصل اذکار و ادعیه و طلب حاجات از خداوند متعال عمل پسندیده است، لیکن اشکال در شیوه عمل به نحو یاد شده است. آقایان علماء اعلام - دامت افاضاتهم - و مومنین - ایدهم الله تعالی - با پند و اندرز و موعظه و نصیحت از رواج چنین رفتارهایی که چه بسا ممکن است منتهی به وهن مذهب گردد، جلوگیری نمایند.
آیت الله مکارم شیراز هم گفته: با توجه به اینکه این عمل در روایات معصومین(ع) وارد نشده است انجام آن به عنوان یک عمل مستحب شرعی جایز نیست و سزاوار است ائمه محترم جماعات مردم را به سوی مراسم و توسلاتی دعوت کنند که در روایات معصومین(ع) وارد شده است وگرنه ممکن است افراد منحرف برای وهن مذهب هر روز امر تازه ای اختراع کنند و ناآگاهان را به سوی آن دعوت کنند. همیشه موفق باشید.
آیت الله صافی گلپایگانی نیز با اشاره به اینکه مستند روایی بر عمل مذکور به نظر نرسیده عنوان کرده با عدم مستند شرعی تأیید آن معنی ندارد و علمای اعلام باید مردم را آگاه کنند.
مرحوم آیت الله فاضل لنکرانی نیز گفته مستند شرعی برای عمل فوق ملاحظه نشده است و لازم است مومنین از این گونه اعمال اجتناب نموده و برای قضای حوایج و برآورده شدن حاجات از طرقی که در کتب ادعیه آمده استفاده کنند.
مرحوم آیت الله تبریزی هم گفته زدن درب مسجد و حاجات خواستن از مسجد مسند شرعی ندارد و در روایات وارد نشده است. لکن نماز جماعت خواندن در مساجد و حاجت خواستن از خداوند با توسل به ائمه (علیهم السلام) شرعاً ثابت است.
نظر شما