خبرگزاری شبستان؛ آران و بیدگل/روح اله باقری؛ روستای علوی با جمعیتی بالغ بر ۸۰۰ نفر، در غرب شهرستان کاشان در استان اصفهان واقع شده و به عنوان یکی از پرتراکم‌ترین مناطق زندگی سادات از فرزندان حضرت زهرا(س) به «دارالسیاده» معروف است. این روستا علاوه بر آن که در بحث اقتصادی و کشاورزی و تولید محصولاتی چون زعفران و گل محمدی و توسعه کارگاه های تولید عرقیات گیاهی سرآمد است، همواره در زمینه های فرهنگی، علمی، مذهبی و کتابخوانی هم پیشتاز بوده و به دلیل داشتن کتابخانه فعال و اعضای فرهنگی و اهل علم تاکنون چندین مرتبه رتبه های استانی و کشوری را از آن خود کرده است.
کتابخانه عمومی روستای علوی در دهمین جشنواره ملّی روستاها و عشایر دوستدار کتاب، توانسته است در میان ۲۵۱ روستا از ۱۴۷ شهرستان کشور، رتبه برتر بخش استمرار را از آن خود کند و بار دیگر عنوان روستای «دوستدار کتاب» را برای این روستا به ارمغان آورد.
کتابخانه عمومی روستای علوی در دهمین جشنواره ملّی روستاهاو عشایر دوستدار کتاب توانسته است در میان ۲۵۱ روستا از ۱۴۷ شهرستان کشور، رتبه برتر بخش استمرار را از آن خود کند و بار دیگر عنوان روستای دوستدار کتاب را برای این روستا به ارمغان آورد.
به همین بهانه، با «فاطمه سادات هاشمی» کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی و مسئول کتابخانه عمومی روستای علوی به گفت و گو نشستیم؛
به عنوان نخستین سوال، در مورد جشنواره روستای دوستدار کتاب توضیح بفرمایید.
«جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب» برنامه‌ای است که هر سال با محوریت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با همکاری مجموعه‌ای از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی اجرا می‌شود.
هدف این جشنواره، حمایت از اقدامات انجام شده در روستاها و پشتیبانی از پیشنهادهای ابتکاری در حوزه کتاب و کتابخوانی در روستاها و معرفی فعالیت‌های فرهنگی و ترویجی مرتبط با کتابخوانی که با مشارکت مردم و دستگاه‌های فعال در روستا انجام شده یا اجرای آن برای سال آینده پیش‌بینی شده است، توجه دادن مردم و نهادهای روستایی به اهمیت کتاب و فرهنگی‌تر شدن فضای روستاها و نیز پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان روستایی با کتاب است.
در قالب این جشنواره، روستاها باید ضمن معرفی ویژگی‌های خاص فرهنگی و اجتماعی روستا، مجموعه فعالیت‌ها، طرح‌ها و برنامه‌های اجرایی خود را برای تقویت زیرساخت‌های کتابخوانی و ترویج عمومی کتاب در روستا معرفی کنند.
قطعا انتخاب روستای علوی به عنوان دوستدار کتاب بیانگر همت والای مردمان این روستا برای حضور در عرصه کتاب و کتابخوانی است.
سابقه فعالیت کتابخانه عمومی در این روستا به چه سالی بر می گردد؟
نخستین تلاش‌ها بعد از انقلاب جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی در روستای علوی با راه‌اندازی کتابخانه‌ای در مسجد جامع روستا توسط شهید «سید رحیم مسعودی» صورت گرفت.
با توجه به علاقه جوانان و نوجوانان روستا به کتاب و کتابخوانی، ۲۷ سال پیش در سال ۱۳۷۶ تعدادی از جوانان دغدغه‌مند روستای علوی تصمیم به تأسیس یک کتابخانه عمومی گرفتند. در این راه اگرچه سختی‌ها و موانع بزرگ به چشم می‌آمد امّا هدف آنها والاتر از آن بود که در مقابل مشکلات کوتاه بیایند. ثمره همّت، پیگیری و تلاش جوانان فرهنگی آن روستا، کتابخانه ای شد که اکنون به یک قطب فرهنگی در منطقه اردهال تبدیل شده است.
نخستین تلاش‌ها بعد از انقلاب جهت ترویج فرهنگ کتابخوانی در روستای علوی با راه‌اندازی کتابخانه‌ای در مسجد جامع روستا توسط شهید «سید رحیم مسعودی» صورت گرفت.
پس از تأسیس این کتابخانه، مهم ترین دغدغه جوانان روستا، اداره آن بود که کاظم رمضانی این وظیفه مهم را به عهده گرفت و نزدیک به ۱۰سال به عنوان مدیر کتابخانه بدون هیچ چشم‌داشتی به روستا خدمت کرد و به منظور ترویج فرهنگ کتابخوانی گام برداشت. اما به دلیلی بروز مشکلاتی کتابخانه به تعطیلی کشیده شد تا اینکه در سال ۸۹ سرکار خانم سیدی مجدد کتابخانه را بازگشایی و تلاش ها و خدمات ارزنده ای را جهت غنی سازی مجموعه، عضو گیری و ثبت کتاب ارائه کرد.
پس از فراز و نشیب‌های فراوان و از اواسط سال۹۳ مسئولیت اداره کتابخانه عمومی روستای علوی به بنده محوّل شد. لذا سعی کردیم با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و همراهی فعالان فرهنگی روستا به خصوص بانوان، فعالیت های با کیفیت، اثر گذار و ارزنده ای را ارائه نماییم مطمئنا یک کتابخانه فقط با تلاش کتابدارش به موفقیت نخواهد رسید و آنچه مهم و مطلوب است حضور فعال اقشار فرهنگی از کودک و نوجوان و بانوان و بزرگسالان است.
شاخصه های این کتابخانه عمومی را می فرمایید؟
کتابخانه عمومی روستای علوی در حال حاضر با ۱۷ هزار نسخه کتاب یکی از غنی ترین کتابخانه های روستایی شهرستان کاشان است و ۴۰۰ نفر از اهالی، عضو فعال این کتابخانه هستند که نیمی از ساکنین این روستای ۸۰۰ نفری را شامل می شود.
این کتابخانه با بخش های متنوع کودک، نوجوان، دیداری شنیداری، نوسوادان، کمک درسی، مرجع، استان شناسی و مخزن اصلی تنها کتابخانه عمومی منطقه اردهال کاشان است که افتخار خدمت رسانی به چند روستا را در پرونده خود دارد.
کتابخانه عمومی روستای علوی در حال حاضر با ۱۷ هزار نسخه کتاب یکی از غنی ترین کتابخانه های روستایی شهرستان کاشان است و ۴۰۰ نفر از اهالی، عضو فعال این کتابخانه هستند که نیمی از ساکنین این روستای ۸۰۰ نفری را شامل می شود.
کتابخانه در کنار خدمات فنی و ثبت و امانت کتاب، برنامه های آموزشی و فرهنگی متنوعی را برای اعضا اجرایی کرده است که در انتخاب روستا موثر بوده است.
چه فعالیت هایی روستای علوی را به عنوان دوستدار کتاب معرفی کرده است؟
در حوزه کتاب و کتابخوانی، فعالیت های با کیفیت، اثر گذار و ارزنده ای به صورت مستمر با استفاده از ظرفیت‌های داخلی و همراهی فعالان فرهنگی این روستا به ویژه بانوان اجرا می شود.
برگزاری طرح «نذر کتاب» در این روستا که منتج به دریافت بیش از یک هزار نسخه کتاب در کمتر از یکسال شد، شاید دلیلی بر میزان عشق به مطالعه و کتاب در یک روستا باشد.
برگزاری طرح «خواندن به وقت تابستان»، «زنگ کتابخوانی مدارس»، اجرایی نمودن طرح «برایم بخوان» «همراه با مادران قصه گو» و تلاش نوجوانان در باشگاههای کتابخوانی با عنوان «سپیده ی دانایی» و «در کوچه باغ کتاب»، «نشست های کتابخوانی تخصصی» و «صمیمانه با نوجوانان» اجرای جلسات مشاوره «کودک من» برگزاری طرح «آموزه های زندگی» از جمله برنامه های اجرا شده در کتابخانه است.
برگزاری طرح «نذر کتاب» در این روستا که منتج به دریافت بیش از یک هزار نسخه کتاب در کمتر از یکسال شد، شاید دلیلی بر میزان عشق به مطالعه و کتاب در یک روستا باشد.
یکی دیگر از برنامه های فرهنگی روستا، برگزاری کارگاه های مشاوره است که با توجه به نیاز سنجی هایی که صورت گرفته با موضوعات مختلف مهارت های زندگی، عادت به مطالعه، آسیب شناسی فضای مجازی، کار آفرینی و کسب و کارهای کوچک، تربیت فرزند در طول سال اجرا می شود.
از دیگر فعالیت های روستا، کارگاه های نویسندگی و داستان نویسی، زنگ کتابخوانی مدارس، قصه گویی مادران و مادر بزرگ ها، نمایشگاه کتاب و نمایشگاه های کسب و کار های کوچک، تشکیل باشگاه های کتابخوانی، کلاس های نقاشی، کاردستی و اوریگامی، ورکشاپ نقاشی بوده است.
همچنین پویش ها، مسابقات و برنامه های متنوع در مناسبت های تقویم فرهنگی، شب شعر، سهراب خوانی، شاهنامه خوانی و گلستان خوانی، بلند خوانی و جمع خوانی، دوره های تند خوانی، دوره های خطاطی، گسترده نویسی برگزار می شود.
این نوع فعالیت ها چه دستاوردهایی برای روستا داشته است؟
به طور کلی برگزاری این دست فعالیت ها در سطح کتابخانه و فرا کتابخانه دستاوردهای فرهنگی و کتابخوانی خیلی خوب و امید بخشی را به ارمغان آورده است.
کسب عنوان «روستای دوستدار کتاب کشور» در سال ۹۵، کتابخانه برتر استانی در سال ۹۶، کتابخانه برتر استانی در سال ۱۴۰۰، کسب رتبه برتر کشوری در طرح جایزه ملی خدمات در حوزه کسب و کارهای کوچک در سال ۱۴۰۲ از جمله افتخاراتی است که روستای علوی در سال های اخیر کسب کرده است.
در سال جاری هم به لطف خدا نتایج تلاش ها در روستا بار دیگر به ثمر نشست و برای بار دوم در جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب خوش درخشید و عنوان روستای برتر در بخش استمرار جشنواره را به ارمغان آورد.
کسب عنوان «روستای دوستدار کتاب کشور» در سال ۹۵، کتابخانه برتر استانی در سال ۹۶، کتابخانه برتر استانی در سال ۱۴۰۰، کسب رتبه برتر کشوری در طرح جایزه ملی خدمات در حوزه کسب و کارهای کوچک در سال ۱۴۰۲ از جمله افتخاراتی است که روستای علوی در سال های اخیر کسب کرده است.
چه برنامه ای برای آینده روستا دارید؟
در صدد هستیم با ایجاد رابطین فرهنگی در روستاهای اطراف، طرح خدمات سیار به روستاهای منطقه را نیز به خدمات کتابخانه روستا بیافزاییم.
همچین اجرای طرح «رنگ خاطره ها» با هدف گردآوری نقاشی های کودکان و تبدیل آنها به کتاب نقاشی از دیگر برنامه های این کتابخانه است.
سخن پایانی؟
مطمئنا یک کتابخانه فقط با تلاش کتابدار به موفقیت نمی رسد و آنچه مهم و مطلوب است حضور فعال اقشار فرهنگی، کتاب دوست و اهل مطالعه است اعضایی که هر کدام شان در زمینه ای استعداد دارند و این استعداد را با مشارکت در برنامه های کتابخانه شکوفا می کنند و لازم می دانم از همه اعضا و فعالان کتابخانه تقدیر و تشکر کنم.
از این که وقت خود را در اختیار خبرگزاری شبستان قرار دادید؛ سپاسگزارم.
نظر شما