خبرگزاری شبستان، گروه بین الملل: دونالد ترامپ از زمان پایان دوره ریاست جمهوری‌اش در ایالات متحده آمریکا همچنان درباره مسایل خاورمیانه سخن می گوید و تاکید می کند که اگر در قدرت بود، جنگ‌های اخیر در غزه و لبنان آغاز نمی‌شد.
ترامپ که آرزوی بازگشت به کاخ سفید در نوامبر آینده را دارد، معتقد است که سیاست خارجی او مبتنی بر فشار اقتصادی بر ایران و گسترش روابط بین «اسرائیل» و کشورهای عربی است و می توانست از وقوع هرگونه جنگ در منطقه جلوگیری کند.
همچنین چشم انداز او برای صلح در منطقه نیز مبتنی بر دستاوردهای به دست آمده در دوران ریاست جمهوری‌اش به ویژه امضای «توافق ابراهیم» است که به عادی سازی روابط بین اسرائیل و تعدادی از کشورهای عربی انجامید.
سیاست ترامپ
ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود (۲۰۱۷-۲۰۲۱) سیاست خارجی مبتنی بر تقویت روابط بین ایالات متحده و کشورهای متحد در خاورمیانه به ویژه اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس را در پیش گرفت.
این امر منجر به امضای «توافق ابراهیم» در سال ۲۰۲۰ شد که بر اساس آن امارات و بحرین روابط خود را با اسرائیل عادی کردند.
ترامپ این اقدام را گامی تاریخی با هدف کاهش تنش و برقراری روابط اقتصادی و دیپلماتیک می‌داند.
ترامپ در بیانیه‌های پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری خود با تاکید بر اینکه این توافق‌ها آغاز مرحله جدیدی از ثبات در منطقه است، گفته بود که توافق‌نامه ابراهیم بزرگ‌ترین دستاورد برای دستیابی به صلح در خاورمیانه است ، اگر ادامه و گسترش می یافت، می شد از جنگ های کنونی جلوگیری کرد.
ترامپ در دوره ریاست جمهوری با ادعای جلوگیری از نفوذ سیاست ایران در منطقه، از توافق هسته ای ایران در سال ۲۰۱۸ خارجی شد که این اقدام یکی از اقدام اصلی ترامپ در سیاست خاورمیانه‌ایش بود که سیاست «فشار حداکثری» خود را با اعمال تحریم اقتصادی خفه کننده علیه ایران اجرا کرد.
گزینه‌های ترامپ
ترامپ معتقد است که اسرائیل متحد استراتژیک آمریکا در منطقه پرتلاطم مانند خاورمیانه است، به همین دلیل تقویت همکاری‌های نظامی و امنیتی بین دو طرف می‌تواند با تهدیدات مشترک مقابله کند.
ترامپ بارها تکرار کرده است که اسرائیل حق کامل دفاع از خود در برابر هرگونه تهدید را دارد چه در مواجهه با حملات موشکی غزه و چه تهدیدهای حزب الله لبنان.
موضع ترامپ در حمایت از هرگونه اقدام اسرائیل برای دفاع از امنیت خود ثابت بوده است.
بنابراین، حفظ امنیت اسرائیل در صورت پیروزی در دور دوم ریاست جمهوری، هسته اصلی اولویت‌های او به عنوان رئیس‌جمهور خواهد بود، به خصوص که شانس او در حال افزایش است، زیرا او در سه ایالت نسبت به رقیب دموکرات خود «کامالا هریس» کمی پیش افتاد.
ترامپ در دوران ریاست جمهوری‌اش، رابطه شخصی قوی با نتانیاهو داشت که در همکاری دو کشور و تقویت روابط نمود پیدا کرد. به طوری که این امر با به رسمیت شناختن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل و الحاق جولان سوریه به عنوان خاک اسرائیل نشان داده شد.
او در آگوست گذشته گفته بود که از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل خواسته است تا جنگ با غزه را در اسرع وقت پایان دهد، اما همچنین از درخواست ها برای آتش بس بدون دستیابی اسرائیل به اهداف نظامی خود و پیروزی کامل انتقاد کرد.
ترامپ اکتبر گذشته در بیانیه ای برای برنامه «هیو هویت شو» تاکید کرد که با اعمال فشار بر حماس و ایران از طریق افزایش حمایت نظامی از اسرائیل برای جلوگیری از هرگونه حمله از غزه و تشدید تحریم‌ها علیه ایران از جنگ غزه جلوگیری می‌کند.
ترامپ جادوگر نیست
«منیر سیف الدین» مشاور سازمان ملل با اشاره به ادعای ترامپ مبنی بر اینکه ریاست جمهوری‌اش مانع وقوع جنگ غزه و لبنان می‌شد، می‌گوید: حضور ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا مانع از وقوع جنگ کنونی در غزه و لبنان نمی شد. او یک جادوگر نیست. زیرا درگیری‌ها در منطقه عمیق‌تر از این است که بتوان با تغییر سیاست‌های هر دولت آمریکایی حل کرد.
سیف الدین می‌گوید: سیاست‌های ترامپ در دوران ریاست جمهوری‌اش(۲۰۱۷-۲۰۲۱) مبتنی بر حمایت قاطع از اسرائیل بود که این امر در تصمیمات وی مانند انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس و به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر جولان مشخص می‌شود. این تحلیلگر مسایل خاورمیانه می‌گوید: این اقدامات حمایت آمریکا از اسرائیل را تقویت کرد، اما نارضایتی شدید فلسطینی‌ها را برانگیخت که اوضاع منطقه را بیش از پیش پیچیده کرد.
سیف الدین توضیح می‌دهد که سیاست فشار حداکثری ترامپ در قبال ایران و از جمله خروج وی از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های شدید منجر به تشدید تنش‌ها با تهران شد و هیچ دستاوری برای منطقه خاورمیانه دربرنداشت.
این پژوهشگر اقتصاد سیاسی می‌گوید: اگر ترامپ رئیس جمهور می شد، سیاست‌های او فشار بیشتری را بر ایران تحمیل می کرد، اما این امر به جای آرام کردن اوضاع، احتمال تشدید تنش نظامی را افزایش می داد.
او خاطرنشان کرد: دولت کنونی آمریکا به ریاست جو بایدن رویکرد دیپلماتیک تری را در برخورد با ایران در پیش گرفته و سعی در مذاکره و فعال سازی مجدد توافق هسته ای دارد، اما در جلوگیری از وخامت اخیر اوضاع در غزه و لبنان موفق نبوده است.
سیف الدین می‌گوید: عدم اعتماد بین فلسطین و واشنگتن در دوره ترامپ دستیابی به هرگونه راه حل سیاسی را دشوار می‌کرد و حتی اگر ترامپ همچنان در قدرت بود، توانایی آمریکا برای فشار به منظور توقف تشدید تنش تحت تأثیر این عامل قرار می گرفت.
سیف الدین معتقد است: وضعیت در منطقه بسیار پیچیده است و صرف نظر از سیاست‌های آمریکا، درگیری‌های غزه و لبنان ریشه‌های عمیق‌تری دارد که نیازمند راه‌حلی فراگیر است و فراتر از نفوذ هر یک از دولت‌های آمریکایی است.
نظر شما