حجت الاسلام «محمد صبوحی»، کارشناس مباحث مهدوی و از اساتید حوزه و دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان در تشریح ارتباط میان صبر و انتظار فرج، اظهار کرد: در اهمیت و جایگاه صبر همین بس که بدانیم این واژه ۱۰۳ مرتبه و در ۹۳ آیه از آیات قرآن تکرار شده است و اکنون که این بحث با ایام ولادت حضرت زینب سلام الله علیها همزمان شده ذکر این مطلب خالی از لطف نیست که بدانیم تاریخ کسی به صبوری این زن ندیده و هر جا نام حضرت زینب(س) آورده می شود ناخودآگاه واژه صبر و صبوری هم به ذهن متبادر می گردد.
وی با بیان اینکه ابتدا باید معنی درست صبر را بدانیم و سپس به این موضوع بپردازیم که جمله حضرت زینب سلام سلام الله علیها که فرمودند: «ما رایت الا جمیلا» از کجا ناشی می‌شود؟، تصریح کرد: در جامعه امروز بسیار اتفاق می‌افتد که افراد در مقابله با مشکلات و یا دشمنان، خیلی زود روحیه خود را از دست می‌دهند و به جای اینکه با سختی ها و مشقات مبارزه کنند و از خود مقاومت نشان دهند دچار مشکلات فراوان شده و فشارهای روحی روانی مختلفی برای آنها پیش می‌آید.
حجت‌الاسلام صبوحی در ادامه گفت: از جمع بندی آیات مختلف قرآن که مرتبط با صبر است متوجه می‌شویم که اولاً در این آیات راه‌هایی برای دست یافتن به صبر بیان می شود. یکی از این راه‌های عملی این است که انسان باید هدف خود را مشخص و نسبت به آن آگاهی و شناخت پیدا کند. دومین نکته آیات این است که راهکارهای عملی برای صبوری را بیان می کند که در این باره به مواردی مانند نماز ، توسل، ذکر، مطالعه سرگذشت افراد صبور و ... اشاره شده است.
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به برخی از نتایج صبر که در قرآن به آنها اشاره شده است، تاکید کرد: قرآن می فرماید در نتیجه صبر، نصرت و یاری خداوند از راه می‌رسد و پیروزی و سعادت و رستگاری از آن صابران است.
این کارشناس دینی با تشریح مفهوم صبر خاطرنشان کرد: صبر به معنای شکیبایی، پایداری، خودداری نفس و استقامت است. صبر به معنای تسلیم شدن نیست. در روانشناسی بخشی هست مرتبط با آستانه تحمل و صبر. گاهی انسان چیزی را فقط تحمل می کند. اما تحمل همیشه امر مثبتی نیست. چون میزان تحمل آدم ها حدی دارد. اما صبر متفاوت از تحمل است. صبر یعنی شما هدفی دارید و وقتی توجه شما به آن هدف است هیچ وقت خود را نمی بازید.
حجت الاسلام صبوحی ابراز کرد: قرآن در ماجرای گفت وگوی حضرت خضر و حضرت موسی می فرماید: «چگونه می توانی تحمل کنی آنچه را که نسبت به آن آگاهی نداری؟»، یعنی عاملی که باعث می شود انسان در مصائب، گرفتاری ها و دودلی ها صبر داشته باشد «بینش درست» است. بنابراین ابتدا باید بینش ما تصحیح شود.
وی یادآور شد: اگر حضرت زینب سلام الله علیها بعد از واقعه عاشورا آن جملات ناب را می فرمایند این صبر جمیل، نتیجه بینش جمیل است. اینکه انسان بلا را بلا نبیند و بداند که سختی ها در مسیر هدفی که او دنبال می کند، طبیعی است. مگر می شود فردی تا این حد صبر کند اما نداند این صبر برای چیست؟ یا هدفی از آن صبر نداشته باشد یا به آن هدف باور نداشته باشد؟ اگر این شناخت در وجود انسان شکل نگیرد قطعا نمی تواند صبور باشد. بدون صبر هم هیچکس در این عالم به جایی نمی رسد چون هر هدفی سختی های خود را دارد.
کارشناس و صاحب نظر مباحث مهدوی در ادامه به موضوع صبر و انتظار پرداخت و گفت: در رابطه با زمان غیبت که ما در آن به سر می بریم روایتی از امام هشتم امام رئوف علیه السلام داریم که می فرمایند: «چه زیباست که انسان صبر داشته باشد در حالی که منتظر است»؛ یعنی انسان منتظر باید صبور باشد. اما این صبر به معنای وادادگی نیست،به معنای تسلیم نیست. فرد منتظر باید بداند بینش یک انسان مادی با یک انسان الهی متفاوت است. انسان الهی جهان را مخلوق خداوندی می داند که حکیم است و تمام افعال او از روی حکمت سر می زند. به همین دلیل عمق عالم را می بیند و وقتی به این عمق فکری رسید در می یابد که امروز وظیفه ای دارد و باید برای رسیدن به جامعه مهدوی باری بر دوش بکشد. منتظر در عین اینکه ناامید نیست می داند که اگر امروز مشقات و سختی های بی شماری را متحمل می شود اما آینده ای هم وجود دارد آینده ای زیبا و مهم.
حجت‌الاسلام صبوحی گفت: در دنیایی که ما در آن زیست می کنیم مسلمانان سختی های فراوانی تحمل کردند از قتلگاه عاشورا گرفته تا قتلگاه ضاحیه و غزه و ...اما چیزی که باعث شده مردان خدا اینگونه در برابر مصایب صبور باشند و دنیا را به تعجب وادارند باور به آینده ای روشن و زیبا است. قرن هاست شیعیان با مشقات و بلاهای عظیم دست و پنجه نرم می کنند.
وی ادامه داد: تعبیر قرآن در این رابطه این است که کسانی که صبوری می کنند به درجات بالایی می رسند. جامعه منتظر باید بیاموزد که صبور باشد و بداند که برای پیروزی صبوری لازم است. هیچ چیزی از فضایل بدون صبر و بدون بالاهای عظیم به دست نمی آید. این سنت دنیاست.
کارشناس دینی خاطرنشان کرد: امروز شما در باب انتظار منتظر گشایش هستید. در درون انتظار چیزی به یاس و ناامیدی وجود ندارد. جامعه چه زمانی سست می شود و اراده اش از بین می رود؟ وقتی دچار یاس یا ترس می شود. اما در انتظار، آینده ای روشن و مورد یقین را به ما نشان می دهند. این آینده وعده الهی است و حتما محقق می شود.
وی تاکید کرد: وقتی شما اعتقاد دارید که وعده خدا تخلف ناپذیر است ناامید نمی شوید. وقتی چنین دیدگاهی دارید مایوس نمی شوید.
وی ادامه داد: وقتی ما دیدگاه و باورمان را نسبت به آمدن امام تقویت کرده باشیم دچار ترس و یاس نمی شویم. چون می دانید ما امامی داریم که حاضر و ناظر است، پشتیبان ماست. بنابراین هرچه از توان و ظرفیت و امکانات در اختیار دارید بکار می گیرید و هر گز دچار یاس و ترس نمی شویم.
حجت‌الاسلام صبوحی در پایان خاطرنشان کرد: جامعه منتظر، جامعه ای صبور است. جامعه ای با که کوچک ترین سختی خودش را نمی بازد. آمادگی دارد بار مسئولیت حکومت مهدوی را بر دوش بکشد. چون می داند به بیان قرآن تمام این ظواهر دنیا، فقط ظاهر است فقط شکوفه است. وگرنه دنیا برای هیچکس میوه و ثمری نمی دهد. لذا دنیا در چشم فرد منتظر و همچنین در برابر یاران امام ، کوچک و ناچیز است. پس صبوری کردن برای آنها سخت نیست.
نظر شما