خبرگزاری شبستان-استان فارس؛ مهدی رحمانیان| در دنیای امروز، خانواده به عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان اجتماعی و فرهنگی، با چالش‌های متعددی روبه‌روست که بر ثبات و آرامش آن تأثیرگذار است. این چالش‌ها که شامل فشارهای اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی هستند، گاهی به مشکلات و بحران‌های بزرگ در روابط خانوادگی منجر می‌شوند. در این میان، نهادهای اجتماعی و مذهبی فرهنگی، نقش مهمی در پیشگیری از بروز مشکلات و کمک به استحکام روابط خانوادگی دارند. یکی از ابتکارات مثبت در این راستا، طرح «هم نفس» است که توسط کانون مشاوره و خانواده حوزه معاونت اجتماعی کانون‌های خدمت رضوی استان فارس به اجرا درآمده است.
«هم نفس»، طرحی پیشگیرانه و حمایتی است که به زوجین و خانواده‌ها کمک می‌کند تا از راه مشاوره و آموزش‌های تخصصی، روابط خود را بهبود بخشیده و از بروز بحران‌ها جلوگیری کنند. این طرح در شرایطی راه‌اندازی شده است که به‌ویژه پس از بحران‌های جهانی مانند شیوع کرونا، فشارهای روانی و اجتماعی به خانواده‌ها وارد شده و تاب‌آوری آنها در برابر مشکلات کاهش یافته است. بسیاری از مشکلاتی که در خانواده‌ها مشاهده می‌شود، به علت نبود آگاهی و ناتوانی در مدیریت بحران‌ها و درگیری‌های درون‌خانوادگی است. طرح «هم نفس» با بهره‌گیری از آموزه‌های دینی، مشاوره روان‌شناسی و شیوه‌های آموزشی جدید، تلاش دارد تا مشکلات خانوادگی را قبل از اینکه به نقطه بحرانی برسند، شناسایی و حل کند.
در این طرح که با همکاری دادگستری، معاونت اجتماعی کانون‌های خدمت رضوی و دیگر نهادهای مرتبط اجرا می‌شود، مشاوره‌های تخصصی به زوجین ارائه می‌شود تا توانایی‌های آنها در مدیریت مشکلات و تنش‌های درون‌خانوادگی افزایش یابد. هدف نهایی این طرح، جلوگیری از طلاق و بحران‌های خانوادگی و در نهایت تقویت بنیان خانواده‌ها و ایجاد جامعه‌ای سالم و پویا است که در آن روابط خانوادگی محور تحکیم ارزش‌ها و اخلاق اسلامی باشد.
این طرح به طور خاص بر پیشگیری از مشکلات پیش از آنکه به دادگاه‌ها و نهادهای قضائی برسند، متمرکز است.
طرح «هم نفس» از یک رویکرد جامع بهره می‌برد که شامل سه بخش اصلی است: پیگیری مشاوره‌ها توسط کانون‌های مشاوره، ایجاد مراکز تخصصی مشاوره در محله‌ها و مساجد و تربیت مددکاران و مشاوران متخصص که این تیم‌ها بتوانند در راستای آموزش و کمک به حل مشکلات زوجین در هر منطقه از استان فارس فعال باشند. این طرح به طور خاص بر پیشگیری از مشکلات پیش از آنکه به دادگاه‌ها و نهادهای قضائی برسند، متمرکز است و می‌خواهد به خانواده‌ها آموزش دهد که چگونه با استفاده از مشاوره و هدایت درست، مشکلات خود را به شیوه‌ای مسالمت‌آمیز حل کنند.
پیشگیری به جای درمان
مدیر کانون‌های خدمت رضوی استان فارس، در نخستین جلسه هماهنگی این طرح، با قدردانی از حضور خادمیاران رضوی و حمایت‌های آنان در طرح‌های مختلف، به نقش بنیادین خانواده در انتقال ارزش‌های اخلاقی و دینی از نسلی به نسل دیگر اشاره می کند و می گوید: با تجربه و تحقیقات فراوان، به این نتیجه رسیده اند که خانه، فضایی است که در زیر سقف آن، ارزش های اخلاقی و اجتماعی از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود. آیات قرآنی، احادیث و آموزه های دینی و همچنین شیوه و رفتارهای اخلاقی و اسلامی ما را متوجه به این کرده است که ادیان الهی به ویژه دین مبین اسلام، از نهاد خانواده حمایت کرده و برای حفظ و بهبود کارکردهای آن اهمیت بسیار قائل است.
به گفته جابر مهدی یار، در مرکز استان برای پیشبرد امور و فعالیت های امام رضایی، کمیسیون‌های متفاوتی راه‌اندازی شده که یکی از خروجی‌های آن همین کانون مشاوره و خانواده است و این امر از پیوند بین کانون های محله‌ای و تخصصی حاصل گردیده است.
امروزه اعضای خانواده به تمامی مباحث اقتصادی، اجتماعی و حتی اعتقادی توجه می‌کنند اما به عمق رفتار توجهی ندارند.
او با بیان اینکه کانون‌های محله‌ای وظیفه شناخت مشکل و کانون‌های تخصصی وظیفه رفع آن را در این طرح به عهده دارند، ادامه می دهد: امروزه اعضای خانواده به تمامی مباحث اقتصادی، اجتماعی و حتی اعتقادی توجه می‌کنند اما به عمق رفتار توجهی ندارند، لذا اینجاست که مشاوره و مددکاری به کمک می‌آید تا جامعه‌ای سالم داشته باشیم و در واقع مشاوره نحوه تعامل در بیرون و داخل خانواده را تبیین می‌کند.
چالش‌های خانوادگی و اهمیت حمایت نهادهای اجتماعی
«طرح «هم نفس» به‌ویژه در شرایطی که فشارهای روانی و اجتماعی از دوران کرونا به خانواده‌ها وارد شده، بسیار حائز اهمیت است» این را دبیر کانون تخصصی مشاوره و خانواده کانون‌های خدمت رضوی استان فارس، می گوید و با اشاره به چالش‌های روانی که پس از بحران‌های جهانی و فشارهای اجتماعی بر خانواده‌ها تحمیل شده، عنوان می کند: «با توجه به افزایش خشم و کم‌طاقتی در جامعه، لازم است که پیش از رسیدن به بحران‌های جدی، راه‌حل‌هایی برای تقویت روابط خانوادگی ارائه دهیم.» سهیل نادری همچنین بر این نکته تأکید می کند که این طرح با هدف پیشگیری از طلاق و مشکلات اجتماعی، به جای مداخله پس از بروز بحران، با آموزش و مشاوره از بروز بحران‌های بزرگ‌تر جلوگیری می‌کند.
به گفته وی، طرح «هم نفس» با استفاده از آموزه‌های دینی و مفاهیم روان‌شناسی، به زوجین کمک می‌کند تا مشکلات خود را از طریق گفتگو و مشاوره حل کنند و به سمت بهبود روابط خانوادگی حرکت کنند. این طرح با مشارکت خادمیاران در کانون‌های محله‌ای و تخصصی، در نظر دارد که پیش از آنکه مشکلات خانوادگی به دادگاه‌ها کشیده شود، آنها را با مشاوره و آموزش حل کند و به این ترتیب از وقوع طلاق و آسیب‌های اجتماعی ناشی از آن جلوگیری کند.
طرح «هم نفس» با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد خود که بر مبنای پیشگیری و آموزش است، به‌عنوان یک مدل موفق در ارتقای روابط خانوادگی و جلوگیری از مشکلات اجتماعی معرفی می‌شود.
مدل موفق پیشگیری از مشکلات اجتماعی
آنگونه که نادری می گوید طرح «هم نفس» شامل سه بخش اصلی است: پیگیری مشاوره‌ها توسط کانون‌های مشاوره، ایجاد مراکز تخصصی مشاوره در محله‌ها و مساجد، و تربیت مددکاران و مشاوران متخصص. این طرح در همکاری با دادگستری، معاونت اجتماعی کانون‌های خدمت رضوی، و معاونت پیشگیری از جرم، با هدف کاهش مشکلات خانوادگی و تقویت روابط زوجین در شیراز و سایر شهرستان‌های استان اجرا می‌شود. مسئولین کانون‌های محله‌ای و تخصصی در این نشست به پرسش‌ها و پیشنهادات مختلف در جهت بهبود اجرای طرح پاسخ داده و نقاط قوت و ضعف آن را بررسی کردند.
طرح «هم نفس» با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد خود که بر مبنای پیشگیری و آموزش است، به‌عنوان یک مدل موفق در ارتقای روابط خانوادگی و جلوگیری از مشکلات اجتماعی معرفی می‌شود. این طرح نه تنها به تقویت روابط زوجین پرداخته بلکه با مشارکت خادمیاران رضوی و نهادهای مختلف، به ایجاد جامعه‌ای سالم و پایدار کمک می‌کند. امیدواریم که این طرح با حمایت‌های بیشتر و اجرای گسترده‌تر در سایر مناطق، بتواند در راستای تقویت بنیان خانواده‌ها و کاهش مشکلات اجتماعی گام‌های مؤثری بردارد.
نظر شما