خبرگزاری شبستان-استان فارس؛ مهدی رحمانیان| نظافت و آراستگی مساجد، به‌عنوان یکی از ارکان مهم در حفظ روحانیت و احترام به خانه‌های خدا، همواره در آموزه‌های دینی مورد تأکید قرار گرفته است. پیامبر اکرم (ص) در احادیث مختلفی، به پاکیزگی و نظافت مساجد اشاره کرده و آن را به‌عنوان یکی از عوامل مهم در آمرزش گناهان و جلب رضایت خداوند برشمرده‌اند. از جمله در حدیثی آمده است: «هر کس روز پنج‌شنبه، مسجد را جارو کند و به اندازه سرمه چشم خاک از مسجد بیرون برد، گناهانش آمرزیده خواهد شد». این حدیث شریف نشان‌دهنده اهمیت فزاینده‌ای است که اسلام به نظافت و پاکیزگی در خانه‌های خدا داده است.
گاهی بی‌توجهی به مسائل بهداشتی و آراستگی مساجد، تأثیر منفی بر حضور و مشارکت مردم در این مکان‌های مقدس می‌گذارد. مسجد، که مکانی برای عبادت، نیایش و گردهمایی مسلمانان است، باید فضایی پاک و دلپذیر برای مراجعین فراهم کند. اما در مواردی مشاهده می‌شود که نبود توجه به نظافت و زیبایی ظاهری مساجد، موجب می‌شود تا افراد احساس ناخوشایندی در مراجعه به این مکان‌ها داشته باشند.
اهمیت نظافت و آراستگی مساجد در جذب مردم
به گفته رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد فارس، نظافت و زیبایی مساجد، به‌ویژه در فضاهایی که برای عبادت و تجمع مسلمانان طراحی شده‌اند، تأثیر بسزایی در جذب مردم دارد. محیط پاکیزه و منظم، به‌ویژه در مساجد که مکان‌های مقدسی برای عبادت و نیایش هستند، فضایی آرام و روحانی ایجاد می‌کند که به نیت عبادت و تقرب به خداوند کمک می‌کند. از سوی دیگر، مسجدی که فاقد نظافت و آراستگی باشد، ممکن است احساس ناخوشایندی در افرادی که به آن مراجعه می‌کنند ایجاد کند و حتی آنها را از حضور در آن فضا منصرف کند.
تأثیر روانی نظافت بر حضور مردم
به اذعان حجت الاسلام حسین امیدی، یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تأثیر نظافت مسجد، جنبه روانی آن است. محیط پاکیزه و آراسته، احساس احترام به مکان‌های مذهبی را در فرد ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا افراد با ذهنی آرام‌تر به عبادت بپردازند. برعکس، در فضایی که از لحاظ بهداشتی و ظاهری مناسب نیست، افراد ممکن است احساس بی‌توجهی و بی‌احترامی کنند، که این امر می‌تواند بر روحیه معنوی آنها تأثیر منفی بگذارد و در نتیجه، از حضور آنها در مسجد کاسته شود.
محیط پاکیزه و آراسته، احساس احترام به مکان‌های مذهبی را در فرد ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تا افراد با ذهنی آرام‌تر به عبادت بپردازند.
سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا صرف واگذاری مسئولیت نظافت و آراستگی به خادمان مساجد کافی است؟ قطعاً خیر. اگرچه خادمان مساجد نقش مهمی در حفظ نظافت و پاکیزگی دارند، اما نظافت و عمران مساجد باید به عنوان یک وظیفه اجتماعی و دینی از سوی نهادهای مختلف در جامعه مورد توجه قرار گیرد.
مسئولیت نهادها
آنگونه که حجت الاسلام امیدی می گوید نهادهای خدماتی، به‌ویژه شهرداری‌ها، باید در نگهداری و نظافت معابر منتهی به مساجد و همچنین فضای خارجی آنها مشارکت داشته باشند. ایجاد فضای مناسب برای عبور و مرور، نصب سطل‌های زباله، و ایجاد تسهیلات برای دسترسی بهتر به مساجد از جمله مسئولیت‌هایی است که این نهادها باید به آن توجه کنند.
بنا به گفته وی، سازمان‌های مذهبی و فرهنگی نیز باید از طریق طرح‌های فرهنگی و آموزشی، به اهمیت نظافت مساجد در بین مردم و اعضای مساجد تأکید کنند. این نهادها می‌توانند با برگزاری برنامه‌های آموزشی، فضایی از همکاری و مشارکت عمومی در نگهداری مساجد ایجاد کنند.
به اعتقاد امیدی، خادمان باید به‌عنوان نقش‌آفرینان اصلی در حفظ نظافت و آراستگی مساجد، به‌طور منظم و دقیق وظایف خود را انجام دهند. اگرچه این مسئولیت بر عهده آنهاست، اما باید در قالب یک سیستم منظم و تحت نظارت مستمر، کار خود را انجام دهند.
مردم هم وظیفه دارند
وی به نقش مردم و اهالی مسجد نیز اشاره می کند و می گوید: در نهایت، مسئولیت اصلی در حفظ نظافت و آراستگی مسجد بر عهده تمامی اعضای جامعه است. مردم باید با حساسیت بیشتری به مساجد توجه کنند و در حفظ تمیزی و زیبایی آن مشارکت کنند.
مردم باید با حساسیت بیشتری به مساجد توجه کنند و در حفظ تمیزی و زیبایی آن مشارکت کنند.
نظافت و آراستگی مساجد نه تنها از منظر دینی بلکه از جنبه‌های روانی و اجتماعی نیز اهمیت زیادی دارد. این موضوع بر جذب مردم به مساجد تأثیر مستقیم می‌گذارد و باید مورد توجه مسئولان مختلف قرار گیرد.
واگذاری این مسئولیت به خادمان مساجد کافی نیست؛ نهادهای دولتی، سازمان‌های مذهبی و فرهنگی، و حتی خود مردم باید در کنار هم برای حفظ و ارتقای شرایط مساجد همکاری کنند. با این رویکرد، می‌توان فضایی پاکیزه و جذاب برای عبادت و تجمع مسلمانان فراهم کرد که تأثیرات مثبتی بر زندگی معنوی افراد و حضور آنها در مساجد خواهد داشت.
نظر شما