به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: بازه زمانی سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۳۵ میلادی تحت‌عنوان (دهه بین‌المللی علوم برای توسعه پایدار) نامگذاری شده است؛ به گفته «حسین فرطوسی» دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو در ایران این دهه به دنبال ارتقای نقش علم در پیگیری اهداف توسعه پایدار و تلاش برای آینده‌ای امن‌تر و مرفه‌تر برای همه است.
در این راستا بر آن شدیم تا گفت‌وگویی با پروفسور «یوسف ثبوتی»، چهره ماندگار فیزیک داشته باشیم و نظرات‌اش را در مورد کم و کیف این نامگذاری و تاثیر آن بر تعاملات علمی و دانشگاهی جویا شویم.
پروفسور «یوسف ثبوتی» در گفت‌وگو با خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه دهه بین‌المللی علوم برای توسعه پایدار نامگذاری‌ای است که از سوی مقامات بین‌المللی از جمله سازمان ملل تبلیغ می‌شود تا جوامع بیش از پیش به علوم پایه توجه کنند، اظهار کرد: پایه اصلی آنچه که امروز از تمدن بشری مشاهده می‌کنیم برگرفته از علوم پایه است، تکنولوژی نیز چنین است بنابراین اگر بخواهیم پا به پای کشورهای دیگر پیش برویم باید علوم پایه ما پیشرفت کند؛ علومی نظیر فیزیک، شیمی، ریاضی، علوم زیست و به طور کلی علوم مبتنی بر تجربه که اعتبار خود را از مشاهدات آزمایشگاهی می‌گیرند.
این چهره ماندگار فیزیک ادامه داد: علوم پایه با علوم انسانی از جنبه‌های مختلفی متفاوت است، البته این بدان معنا نیست که علوم انسانی قاعده و قانون ندارند اما به اندازه‌ای که مثلا فیزیک و ریاضیات مدون و دقیق شدند، علوم دیگر چنین نبودند و در نتیجه باب جدل در مورد آنها باز است اما دو فیزیکدان ممکن است با یکدیگر دعوا کنند اما سر فیزیک دعوا نمی‌کنند؛ دو شیمیدان و فیزیکدان سر حرفه و آنچه که یاد گرفتند و قبول دارند دعوا نمی‌کنند و این مساله را همه جای دنیا با فرهنگ و زبان‌های مختلف درک می‌کنند و در همه جا مصداق دارد، اما مثلا در مورد مسائل مربوط به حقوق بشر این چنین نیست و بسته به اینکه در کدام نقطه از جهان باشید تعاریف متفاوتی از این مولفه ارائه می شود که بعضا حتی انسانی هم نیستند.
وی افزود: غرض من از بیان این مقدمه رسیدن به این نکته بود که اگر قرار است علوم پایه مبنای رسیدن به پیشرفت باشند باید امکانات لازم هم فراهم شود، یکی از این امکانات جهانی شدن است، یعنی دانشجویان باید ارتباطات بین‌المللی داشته باشند و به یکدیگر بیاموزند، این مساله در دهه‌های اخیر در کشور ما کمرنگ شده و علت هزینه‌های گزاف اعزام دانشجو به خارج و رفت‌وآمدهای بین‌المللی است؛ به طوری که حتی فرصت‌های مطالعاتی را هم شاهد نیستیم و بسیار کاهش پیدا کرده و این در حالی است که برای توسعه علم نیاز به تعامل داریم.
این پژوهشگر در بخش دیگری از مباحث خود در مورد اهمیت استفاده از هوش مصنوعی در مناسبات علمی، تصریح کرد: همین مساله هم نیازمند ابزار و امکانات خاصی است، متاسفانه برخی شبکه‌ها به واسطه اینکه فیلتر هستند از دسترس پژوهشگر خارج شده اند، در حالی که اصلا نیاز نیست برای پروراندن نخبگان تا این اندازه تمهیدات خاص وجود داشته باشند، ما متاسفانه در تفکر مدیریتی برعکس عمل می کنیم و نظارت به اندازه‌ای است که دست یک پژوهشگر بسته می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین لازم است که بسیاری از قوانین را کنار بگذاریم و بدنه کارمندی کوچک شود، لازم است که به کارمند آموزش داده شود که مقررات و آیین نامه را در راستای کارگشایی تعبیر و تفسیر کند نَه گره ایجاد کردن در کار و از سر باز کردن مراجعان؛ اینگونه است که روند توسعه علمی را با موفقیت پست سر خواهیم گذاشت. باید دانشجو و پژوهشگر کشور را از هر جهت حمایت کنیم.
نظر شما