به گزارش خبرنگار گروه زنان و خانواده خبرگزاری شبستان: نشست خبری «فهیمه فرهمندپور» رئیس ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی صبح امروز (شنبه، ۱۰ آذرماه) با موضوع ارائه گزارش از اقدامات و فعالیت ها و عملکرد این ستاد در محل شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
فهیمه فرهمندپور، در ابتدای این نشست با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای سیاست‌گذاری علم، فرهنگ و اجتماع است، اظهار کرد: طبعا ستادهای چهارگانه این شورا در حوزه ماموریتی خود باید این رویکردها را لحاظ کنند لذا ما نیز در عرصه سیاست‌گذاری حوزه زنان و خانواده با همین رویکرد و به صورت تخصصی فعالیت می‌کنیم.
رئیس ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: در شورای عالی انقلاب فرهنگی چهار ستاد از جمله ستاد علم و فناوری، ستاد تعلیم و تربیت، ستاد فرهنگی و اجتماعی و ستاد زنان و خانواده، فعال هستند که هرکدام بخشی از ماموریت‌های حوزه کلان سیاست‌گذاری و قرارگاه فرهنگی و اجتماعی را پوشش می‌دهند.
وی گفت: مقصود از قرارگاه در اینجا به معنای چتر گسترده و ایجاد ساحت مساعد و مناسب به منظور هم‌افزایی، همکاری و همراهی دستگاه‌های مختلف برای هر موضوع مرتبط و عرصه فعالیتی شورا است؛ ما نیز همین نقش را در ستاد زنان و خانواده داریم که این ستاد متشکل از ۳۰ عضو است که ۱۰ عضو اعضای حقیقی و ۲۰ عضو شامل اعضای حقوقی هستند که نیمی از بدنه دولت و اعضای دیگر معرفی شده از ناحیه ساختارهای حاکمیتی هستند مثلا یک نماینده از قوه قضائیه، یک نماینده از قوه مجریه، یک نماینده بسیج و از سایر نهادها که در نهایت این فضای هم‌افزایی را ایجاد می‌کنند.
غفلت از نظرات کارشناسانه در حوزه زنان
فرهمندپور تصریح کرد: اما ماموریت دیگری که به اعتقاد من از اهمیت بسیاری در حوزه زنان و خانواده برخوردار است و البته شاید مورد غفلت هم واقع شده باشد اظهار نظرهای کارشناسی است که در این ستاد باید معطوف به ماموریت های خاص و عام وجود داشته باشد، ما تلاش کردیم که به این مساله توجه ویژه داشته باشیم، اساسا موضوع زنان و خانواده موضوع مندرج در سایر بخش‌ها و حوزه ها است؛ ما در طول هفته تا شش بسته کارشناسی تولید می‌کنیم که ظاهرا ماموریت مستقیم ما نیستند اما به جهت گستره ماموریت‌های ما در بخش‌های مختلف مبادرت به این کار کردیم.
رئیس ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در این راستا حدود ۲۰۰ بسته کارشناسی تولید کرده‌ایم؛ ما در سال ۱۴۰۳ چیزی حدود ۵۰ عنوان طرح پژوهشی داشتیم که برخی در مرحله اتمام است و برخی هنوز جای کار دارد؛ ما سیاست‌های مربوط به سلامت زنان را در دهه ۸۰ داشتیم اما اکنون کفایت نمی‌کند و الان مشغول آماده‌سازی آخرین مرحله سند زنان با کمک فرهنگستان علوم پزشکی هستیم؛ همچنین برای برخی دیگر از حوزه‌ها مشعول آماده کردن سند جدید هستیم از جمله سند ورزش بانوان که متن کامل آن در دستور کار قرار گرفته است؛ البته برخی از این پروژه‌ها اسنادی داشته اما به خوبی در مسیر اجرا قرار نگرفته است. ما امسال بیش از ۲۰ عنوان گزارش‌های نظارتی را تایید و اجرا کردیم.
فقر پژوهش نداریم در اجرا مشکل داریم
وی افزود: برای مثال در بحث ازدواج و جمعیت عمده طرح‌های امسال ما تهیه گزارش‌های نظارتی است تا ببینیم چه‌قدر از آنچه که ارائه شده بود اجرا می‌شود و اگر اجرا نمی‌شود چه دلیلی دارد؛ ما دنبال ارائه راهکار و جدی گرفته شدن فرایند اجرای این روند هستیم؛ با این وصف با فقر پژوهش در این عرصه مواجه نیستیم بلکه مهم استفاده از خروجی این پژوهش‌ها است لذا شاید یک دهم از کارهای ما پژوهش نظری بوده و عمدتا بروزآوری اسناد است.
فرهمندپور در ادامه به چلهمین سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی اشاره کرد و گفت: ستاد زنان و خانواده شورا در این راستا، عنوان طراحی الگوی حکمرانی تمدنی در حوزه زنان و خانواده را الگوی کار خود قرار دارد، حتما بخش زنان و خانواده بخش مهمی از الگوی حکمرانی است و ما باید این بخش را بر عهده بگیریم؛ سوال این است که اگر قرار باشد الگوی حکمرانی خانواده در حوزه زنان و خانواده طراحی شود باید به چه پرسش هایی جواب داده شود؛ ما حکمرانی تمدنی در حوزه زنان و خانواده را به مثابه یک جورچین در نظر گرفتیم که باید همه اجزای آن را تدوین کنیم و از تلفیق آن الگوی کلان را تدوین کنیم لذا در قدم اول حدود ۵۰ زیرعنوان را استخراج کردیم، ۵۰ پرسش که اگر قرار است الگوی کلان در حوزه زنان و خانواده شکل بگیرد چه اقداماتی باید پاسخ داده شود. آیا شورای عالی انقلاب فرهنگی باید جواب دهد؟ ما جلو هرکدام از این پرسش‌ها مشخص کردیم که چه نهادی باید پاسخگو باشد و در نهایت به عنوان فصل اول از مجموعه رویدادهایی در راستای طراحی الگوی حکمرانی زن و خانواده با تعدادی از دستگاه ها به جمع بندی رسیده و ۱۰ نشست را از ۷ آبان تا ۵ آذر در قالب ۱۰ رویداد را برگزار کردیم که یک اتفاق بسیار مهم بود.
وی تصریح کرد: برگزاری این ۱۰ نشست رویداد باارزشی بود و دستگاه‌های مختلفی در برگزاری آن با ما همکاری کردند از جمله مرکز پژوهش‌های مجلس، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه، دانشگاه تهران، دانشگاه الزهرا(س)، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه علوم قضایی، دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام، پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه و ...؛ در نهایت با این همکاری ۱۰ نشست مذکور برگزار شد و هدف ما این بود که بتوانیم نوعی نگاه که برای الگوی حکمرانی زنان نیاز است را داشته باشیم. حقیقت آن است که هنوز در کشور ما و متناسب با فرهنگ بومی و دینی ما یک کلان نظریه جنسیت که مورد توافق باشد نداریم، از مسائلی که در این عرصه با مشکل مواجه می‌شویم آن است که نظریه در این گستره نداریم، لذا از پژوهشکده زن و خانواده حوزه علمیه درخواست کردیم که در این عرصه با ما همکاری کند.
رئیس ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: ما اصرار داشتیم تا در آیین‌نامه‌های مربوط هیات علمی حتما نگاه و برش جنسیتی، بحث خانواده محوری نیز مطرح شود و اینکه آیا واقعا می‌شود سیاست گذاری حوزه علم را معطوف به برش جنسیتی داشت یا خیر؟ بخشی از این کار مربوط به اسناد بود مثل سند ملی کودک، یا مثلا بحث ساختارهای حوزه زنان که از پرچال ترین حوزه‌های زنان است که باید بخشی یا فرابخشی باشند، این بحث مهمی است که با دانشکده خانواده دانشگاه تهران به گفت‌وگو گذاشتیم؛ حتی در بحث مدیریت شهری موضوع را بررسی کردیم و خوشبختانه شهرداری تهران با ما همکاری کرد و یکی از نشست‌ها نیز اختصاص به همین مساله یعنی حضور زنان در مساله مدیریت شهری داشت.
فرهمندپور در بخش دیگری از مباحث خود با اشاره به اینکه تدوین قوانین جامع از جمله مسائلی است که مجلس به آن توجه ویژه دارد، خاطر نشان کرد: مجلس دنبال آن است که قانون جامع خانواده را تدوین کند، ما در این راستا جلسه مهمی با مشارکت مجلس در حوزه تدوین قانون جامع خانواده داشتیم؛ ضمن اینکه ذیل ۱۰ نشستی که برگزار کردیم به ثمرات و الگوی خوبی رسیدیم از جمله اینکه چگونه می توانیم موضوع خود دستگاه را روی میز دستگاه قرار دهیم تا جایی که بعد از برگزاری این نشست‌ها یا خود دستگاه داوطلب بود که در مورد همان موضوع به عنوان برگزارکننده همکاری کند و یا اینکه در مورد همان موضوع عناوین مشابه با ما همکاری کند؛ در هر صورت همه این اتفاقات منجر به این شد که ما یک گام هرچند که این گام شاید بزرگ هم نباشد اما به طراحی الگوی حکمرانی زنان و خانواده نزدیک شدیم، ما این الگو را تا الان تدوین نکردیم، البته قوانین حوزه زنان و خانواده را داریم اما انسجام و فرآیند انسجام این سیاست‌ها مشخص نیست.
وی با بیان اینکه حکمرانی در حوزه زنان و خانواده به معنای عرصه‌ای است که به تمامی چالش‌های این عرصه فکر کرده باشد، افزود: اگر بخواهم مثالی در این رابطه بزنم اکنون سن امید به زندگی در میان زنان جامعه ما بیشتر از مردان است، اکنون این مساله وجود دارد و در بازه زمانی ۱۰ سال آینده نیز بیشتر خواهد شد و ما با پدیده زنانِ سالمندِ تنها مواجه خواهیم شد، باید حتما در مورد این قشر و تامین معیشت آنها فکر کنیم اما تاکنون در این زمینه اندیشه نکردیم، البته که این عرصه معطوف به میدان است؛ باید بپذیریم که ساختارهای حوزه زنان ما قابل قبول و به اندازه کافی اثربخش نیستند؛ مساله ساختار بسیار جدی است و اکنون فراقوه‌ای‌ترین ساختار موجود در حوزه زنان ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی است، لذا نگاه ما فراسازمانی است.
فرهمندپور در ادامه به الگوی سوم زن اشاره کرد و ادامه داد: وقتی در مورد این مولفه صحبت می‌کنیم تحقق واقعی آن وقتی است که نگاه سوم در مورد مردان هم داشته باشید، شما نمی‌توانید زنی را تربیت کنید بدون اینکه نگاه مردان را هم به این نحوه زیست تغییر داده باشید، ما نیازمند حکمرانی نوع سوم هستیم؛ نکته قابل توجه اینکه مقام معظم رهبری هر زمانی که از بانوان انتظاری دارند بلافاصله نقش دولت را هم مطرح کردند.
وی تاکید کرد: بنابراین نقش دولت هم باید در نظر بگیریم ضمن اینکه لذا الگوی سوم زن همان طور که پیش‌تر اشاره کردم فقط دغدغه زنان نیست بلکه برای تحقق آن باید مردان و حکمرانی هم به میدان بیایند؛ در این راستا ایده من این است که بتوانیم نگاه مردان را در فرآیند تصمیم‌گیری و تصمیم‌گذاری تغییر دهیم، تا زمانی که هرجا زنان باشند مسائل زنان حل شود و اگر زنان نباشد مسائل آنها دیده نشود مشکلی حل نخواهد شد، باید مردان هم دغدغه‌مند باشند. تلاش ما نیز در طول این یکسال فعالیت در ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی این بود که روی این نگاه تاثیر بگذاریم؛ به بیان دیگر روی نگاه مردان اثر بگذاریم به جای آنکه مسائل را صرفا به حوزه زنان فروبکاهیم.
رئیس ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: طراحی میزهایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، سیاست‌گذاری و یکپارچه دیدن فرآیند حکمرانی، تحول جدی در روند اجرایی شدن سیاست‌ها و قوانین است که محقق خواهد شد، تصور می‌کنم در بازه دو تا سه ساله مشروط بر مشارکت دستگاه‌ها شاهد تحقق این مساله خواهیم بود، ضمن اینکه مشغول آماده‌سازی سند اشتغال زنان هستیم، تدوین این سند با نگاهی متعادل در یکی از ۱۴ میز اشتغال این شورا تا پایان سال ۱۴۰۳ محقق خواهد شد؛ از جمله این میزها می‌توان به میز فعال ازدواج؛ جمعیت و فرزندآوری، حقوق کودک و نوجوانان، حقوق زنان و خانواده، میز سالمندان، مهارت‌های زندگی و ... اشاره کرد.
نظر شما