«عصمت پناهیان»، مبلغ و مدرس حوزه و مسئول هیأت دخترانه ریحانةالنبی(س) در گفت وگو با خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان در رابطه با موضوع تحول علوم انسانی در حوزه های علمیه و نقش علامه مصباح در این باره، اظهار کرد: درخشش فکر و علوم برگرفته از معارف الهی که توسط آیت الله مصباح یزدی در کشور یا حتی فراتر از آن مطرح شد، هم در میان حوزه‌های علمیه و هم در مباحث کلاسیک و دانشگاهی این اثر را داشت که برای افرادی که در مواجهه با حقیقت، به دنبالِ دست یافتن به اصل حقیقت و رسیدن به کُنه آن بودند، راهی باز کرد. ما در ارتباط و رابطه‌مان با حقیقت، مواجهه های مختلفی داریم و برخی به دنبال رسیدن به خودِ حقیقت هستند. اندیشه ها و تفکر علامه مصباح، زمینه و شرایط این وصول را برای این افراد فراهم کرد.
وی تصریح کرد: ایشان با تولید علم و فکری - که در شاخه‌های مختلف داشتند و بالاترین آن در ذیل آیات قرآن بود - راهی باز کرد برای اینکه دوستداران و علاقمندان معارف الهی بتوانند به اصل این معارف دسترسی داشته باشند و این مسیر از حالت «جمود»، «سطحی نگری» و« تقلیدگری» در تفکر و اندیشه تغییر کرد.
پناهیان با اشاره به حرکت حوزه به سوی سبک و سیاق دانشگاه گفت: در دوره ای شاهد بودیم که حوزه‌های علمیه به سوی سبک دانشگاهی حرکت می کنند یعنی طلاب واحدهایی را تعیین کنند، بخوانند ، امتحان بدهند نمره بگیرند و از حوزه خارج شوند. در حالی که حوزه‌های علمیه باید به دنبال «کشف علوم» می‌رفتند نه «ایجاد مطالب». ایجادی که باعث می شود من (نوعی) ادعا کنم که من هم اطلاعاتی دارم؛ من هم ره آوردی از حقیقت دارم.
این کارشناس دینی تصریح کرد: طلاب باید کشف حقایق علمی و نورانی داشته باشند که خداوند در عالم هستی برای انسان قرار داده است و یکی از قله‌هایی که در اندیشه و تفکر علامه مصباح می‌بینیم این است که به این موضوع می‌پردازد.
استاد حوزه با بیان این که سیر در عالم انسان انتها ندارد، یادآورشد: کسی که به سراغ حقایق وجود انسان می رود - که یک قسمت آن، فعل انسانی است - با چنان اقیانوس کبیر و عظیمی روبرو می‌شود که هر چه بیشتر در آن غور کند تشنه‌تر می شود و در سیر زندگی علامه این مسئله به وضوح دیده می شود که ایشان مانند یک ساقی، جرعه جرعه این رفع عطش یافتن حقیقت و سیراب شدن را به شاگردان خود می نوشاند.
پناهیان در ادامه حوزه های علمیه را جایگاه اصلی این اتفاق یعنی رساندن انسان ها به سرمنزل مقصود و یافتن ِحقیقت دانست و افزود: این تازه آغاز راه و آغاز کار است. آیت الله مصباح سکوهایی برای اوج گرفتن «انسان‌های فعال اندیش» پی ریزی کردند. در اندیشه ایشان یکی از شرایط اصالت بخشی به ولایت در این است که انسان‌ها وقتی در عالم انسانی توجه و دقت می‌کنند و افرادی را می یابند که برای رسیدن به حقیقت وجودی آنها، فعال تر از دیگران بوده اند، دیگر نمی توانند از او فاصله بگیرند. به عبارت دیگر بحث ولایت و ولایت مداری، یک فکر یا یک امر عبادی ِصرف نیست بلکه یک امر ِشناختی و وصولی است.
وی در توضیح این مطلب گفت: انسان خیلی از اوقات خود را ولایت مدار می داند و ادعا می کند که ولایت دارد اما این بیان الفاظ و عنوان و مفاهیم است. من ولایتدار نمی‌شوم مگر زمانی که اگر به انسانی بالاتر و فراتر از خودم (به لحاظ معنوی و جایگاه انسانی) رسیدم نخواهم از او، از اندیشه و سیره او یا از منش او جدا شوم. این موج را علامه مصباح با اجرای «طرح ولایت» در جامعه ما ایجاد کرد. این طرح نخست برای طلاب، بعد برای دانشجویان و سپس برای دانش آموزان اجرا شد و اجرای آن برای دانش آموزان یک نکته شگرف داشت و آن اینکه انسان ها حتی وقتی در سنین پایین در این مسیر قرار می گیرند، فعال می شوند و نیازی نیست ما بخواهیم تازه الفاظ و مفاهیم را به آنها تعلیم دهیم.
نظر شما