آداب و رسوم ترکمن صحرا در رمضان؛ از نماز «تراویح» تا «یارمضان»

خبرگزاری شبستان- استان گلستان، ربابه کابلی؛ اهل سنت استان گلستان در ماه مبارک رمضان آداب و رسوم متنوع و زیبایی دارند که نشان‌دهنده اهمیت بسیار بالای این ماه در فرهنگ و زندگی آن‌هاست.

ماه مبارک رمضان در بین ترکمن‌ها به عنوان یک ماه مقدس و پربرکت مورد احترام قرار می‌گیرد و اجرای برنامه های مختلف در این ماه نشان دهنده غنای فرهنگی و مذهبی این منطقه بوده و نقش مهمی در حفظ وحدت و انسجام اجتماعی دارد.

در بین اهالی ترکمن صحرا، ماه رمضان فرصتی برای افزایش عبادت، تلاوت قرآن، دعا و استغفار است. ترکمن‌ها در این ماه سعی می‌کنند به انجام فرایض دینی خود بیشتر توجه کنند و از گناهان دوری کنند.

آنها ماه مبارک رمضان را ماه همدلی، همدردی و کمک به نیازمندان می دانند و با برگزاری سفره‌های افطاری، پرداخت زکات فطره و کمک به فقرا، به تقویت روابط اجتماعی و همبستگی خود می‌پردازند.

اهل سنت گلستان ماه مبارک رمضان را فرصتی برای حفظ و احیای سنت‌های فرهنگی و بومی دانسته و فرهنگ خود را با مراسم‌های خاص، پخت غذاهای سنتی و انجام بازی‌های محلی گرامی می دارند.

ترکمن‌ها در این ماه با انجام عبادات و اذکار، ارتباط خود را با خداوند تقویت کرده و سعی می کنند تا بیشتر به او نزدیک‌ شوند.

ماه مبارک رمضان در بین ترکمن‌ها به عنوان یک ماه پربرکت و ارزشمند شناخته می‌شود که فرصت مناسبی برای رشد معنوی، تقویت روابط اجتماعی و حفظ فرهنگ بومی است.

ترکمن‌های استان گلستان با احترام و اشتیاق فراوان به استقبال این ماه می‌روند و سعی می‌کنند از فضائل و برکات آن بهره‌مند شوند.

استقبال از ماه مبارک رمضان، یکی از این آداب و رسوم مردم این منطقه است، آنها قبل از شروع ماه رمضان، مساجد و خانه‌ها را تمیز و آماده می‌کنند و به تلاوت قرآن و انجام عبادات بیشتر می‌پردازند تا از نظر روحی و معنوی برای ورود به این ماه پربرکت آماده شوند.

نماز تراویح، یکی از مهمترین آداب و رسوم ترکمن صحرا در این ماه مبارک است که به جماعت در مساجد خوانده می‌شود.

نماز تراویح در ماه مبارک رمضان بعد از نماز عشاء خوانده می شود و شامل؛ 20 رکعت است که در هر 2 رکعت سلام داده می‌شود و بعد از هر چهار رکعت (2 تسلیمه) استراحتی کوتاه (تَروِیحه) انجام می‌شود. نام «تراویح» نیز از همین استراحت‌ها گرفته شده است.

نماز تراویح معمولا به جماعت خوانده می‌شود و در آن قرآن تلاوت می‌شود. در بسیاری از مساجد، سعی می‌شود که در طول ماه مبارک رمضان، کل قرآن در نماز تراویح خوانده شود. این نماز فرصتی برای مسلمانان است تا در این ماه پرفضیلت، بیشتر به عبادت و تلاوت قرآن بپردازند.

در بین مردم اهل سنت گلستان این نماز با شکوه خاصی برگزار می‌شود و معمولاً در طول ماه، کل قرآن در این نماز تلاوت می‌شود.

افطاری دادن یکی دیگر از رسوم مردم اهل سنت گلستان است که بسیاری از خانواده‌ها با برپایی سفره هایی در مساجد یا در منازل خود، از روزه‌داران پذیرایی می‌کنند.

در بین اهل سنت گلستان، شب‌های قدر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و در این شب‌ها، مردم به مساجد رفته و به دعا، نیایش و تلاوت قرآن می‌پردازند.

«یارمضان» یک اصطلاح رایج در بین اهالی ترکمن صحرا در ماه مبارک رمضان است که فراتر از یک ماه روزه‌داری، یک رویداد فرهنگی و اجتماعی مهم در ترکمن صحرا به شمار می‌رود.

رسم سنتی «یا رمضان» از سال های گذشته در برخی مناطق ترکمن صحرا بویژه در روستاها مرسوم بوده است.

در این رسم که شب چهاردهم ماه مبارک رمضان و پس از نماز عشاء و تراویح برگزار می شود، گروه هایی از جوانان و نوجوانان با همراهی بزرگترها در محله راه می افتند و یکی از اعضای گروه اشعار رمضانی در مقابل خانه ها می خواند.

دیگر اعضای گروه در پایان شعر همه باهم با صدای بلند «الله» می گویند و صاحب خانه گروه را با هدیه ای نقدی یا غیرنقدی بدرقه می کند و پس از آن گروه به سمت خانه بعدی حرکت می کند.

در این آیین، این گروه اعلام می کنند که ماه رمضان به نیمه رسیده است و کسانی که در خواب غفلت هستند از فرصت باقیمانده استفاده کنند و از این ماه توشه‌ای برای آخرت خود بردارند.