خبرگزاری شبستان، گروه بینالملل: ماه مبارک رمضان در لبنان ویژگی خاصی دارد، زیرا معانی دوستی اجتماعی و معنویت را که مشخصه این ماه مبارک است، منعکس می کند.
با فرارسیدن ماه مبارک رمضان، شهرهای لبنان از بیروت، طرابلس و صیدا گرفته تا سایر مناطق با تزئینات رمضانی که شامل فانوسها و هلالهای نورانی است، تزئین می شوند؛ در همین حال بازارها مملو از مشتریانی است که برای روزه گرفتن و جشن گرفتن ماه مبارک آماده میشوند.
در لبنان، رمضان رویدادی است که خانوادهها و جامعه را به هم نزدیک میکند، بنابراین فضای دوستی و شادی و محبت حاکم است. مسلمانان مایلند در میان فضای معنوی متمایز، نماز به ویژه نماز عشا و تراویح را در مساجد ادا کنند.
جشنهای مذهبی نیز با شلیک توپ افطار که نماز مغرب را اعلام میکند، در مساجد برگزار میشود، در حالی که «مُسحراتی» شبها در خیابانها پرسه میزند تا روزهداران را با نوای طبل و آوازهای سنتی خود بیدار کند.
توپ رمضان و مُسحراتی
لبنانی ها آداب و رسوم موروثی ماه رمضان را حفظ می کنند که مهمترین آن «سیبانه رمضان» است که یکی از سنتهای قدیمی در بیروت به شمار می رود، زیرا خانوادهها در آخرین روز ماه شعبان برای خوردن غذا و شیرینی در جشن فرا رسیدن ماه رمضان به گردش های گروهی به سواحل می روند.
در شهرهای طرابلس و صیدا، گروههای صوفی قبل از رؤیت هلال ماه به خیابانها میآیند و با سردادن سرودها و اشعار مذهبی شادی خود را از فرا رسیدن ماه مبارک ابراز میکنند.
توپ رمضان یکی از مهمترین نمادهای ماه مبارک رمضان در لبنان است که در شامگاه ۲۹ شعبان به مناسبت آغاز روزه شلیک می شود و سپس در طول ماه مبارک برای اعلام زمان افطار و روزه ادامه مییابد.
این سنت به دوران عثمانی برمی گردد، زمانی که توپ در پادگان الرابیه مشرف به بیروت قرار گرفت و توسط قاطرها به پادگان مار الیاس کشیده شد.
در طول جنگ داخلی لبنان (۱۹۷۵-۱۹۹۰)، این رسم متوقف شد، اما بعدها به بخشی از میراث مردمی لبنان تبدیل شد.
باوجود عقب گرد از رسم «مسحراتی» در دوران معاصر، اما برخی از شهرها و روستاهای لبنان هنوز رسم «مسحراتی» را حفظ کرده اند که شب ها در خیابانها پرسه می زند و طبل خود را می کوبد و عباراتی مانند «بیدار باش ای خوابیده؛ رمضان کریم است» را تکرار می کند.
این رسم برای دههها بخش ضروری آیینهای رمضان بوده است، زیرا نسلهای زیادی با نوای طبل مسحراتی بیدار شدهاند، اما امروزه با توجه به دگرگونیهای مدرنی که در جامعه رخ داده است، به تعداد محدودی از مناطق اکتفا شده است.
باوجود تفاوتها در شهرها و مناطق، ماه رمضان همچنان فرصتی است که لبنانیها را متحد میکند، زیرا خانواده و دوستان دور سفرههای افطار و سحری گرد هم میآیند و مراسم مذهبی و فرهنگی برگزار میشود. این مسئله بیانگر عمق سنتها و میراث است.
شب های قرآنی و بازارهای شلوغ
انجمنها و موسسات مذهبی و فرهنگی در لبنان مشتاق برگزاری مسابقات قرائت و حفظ قرآن کریم هستند، زیرا از قاریان مشهور کشورهای مختلف عربی و اسلامی برای برگزاری شب های قرآنی در مساجد دعوت می شود که شامل مسابقات حفظ و ترتیل قرآن است.
این رویدادها مخاطبان گسترده ای را به خود جلب می کند، زیرا لبنانیها در این رویدادها فرصتی برای تقویت معنویت و نزدیک شدن به خدا در فضای معنوی متمایز مییابند.
ماه رمضان، فصل طلایی برای بازارهای لبنان است، زیرا شهرهای بزرگی مانند بیروت و طرابلس شاهد فعالیت تجاری فعال هستند.
در همین حال، «اسعد الحریری» رئیس اتحادیه بازرگانان شمال لبنان، میگوید که لبنانیها پس از سالها بحرانهای پی درپی، از رمضان امسال با فضایی شاد استقبال کردند.
الحریری توضیح داد که اتحادیه بازرگانان، مشتاق سازماندهی فعالیتهای بازاریابی از جمله «ماه خرید» در طول ماه مبارک است، زیرا بازارها برای ساعات طولانی برای پذیرایی از بازدیدکنندگان و خریداران باز هستند.
رئیس اتحادیه بازرگانان شمال لبنان میگوید که شهر طرابلس مشتاق است بازارهای خود را در دو دوره قبل و بعد از افطار باز کند و کافهها و رستورانها تا سحری مملو از لبنانیها هستند.
طرابلس که به عنوان «پایتخت شمال» شناخته می شود، به دلیل تزئینات منحصر به فرد ماه مبارک رمضان شهرت دارد که آن را به مقصدی برای بازدیدکنندگان از سراسر لبنان و همچنین ساکنان و گردشگران عرب تبدیل می کند.
ماه رمضان در بیروت
در بیروت پایتخت لبنان با لباس نور و روشنایی از ماه رمضان استقبال می شود، زیرا خیابانهای آن با چراغها و فانوسها روشن شده است و راهپیماییهای پیشاهنگی و راهپیماییهای ماه مبارک رمضان برای استقبال از ماه مبارک برگزار می شود.
جشنهای پیشاهنگی سنتی در گذشته بخشی از صحنه رمضان قدیم بود، اما از جایگزینی با موکبهای رمضانی تزئین شده با ماکتهای قدیمی که در خیابانها در میان سردادن سرودها و شعارهای مخصوص ماه مبارک پرسه میزنند، خودداری کردهاند.
جامعه لبنان به دلیل سنتهای ریشهدار همبستگی در ماه رمضان متمایز است، زیرا «سفرههای رحمت» در مناطق مختلف برای دادم افطاری به فقرا و نیازمندان گسترده میشود، در حالی که سازمانهای خیریه غذای «افطار صائم» را قبل از اذان مغرب بین رهگذران در خیابانها توزیع میکنند، این صحنه ارزشهای همبستگی اجتماعی و رحمت را در این ماه پرفضیلت منعکس میکند.
طعمهای سنتی
ماه رمضان در لبنان بدون غذاهای لذیذ آن کامل نمی شود که در طول نسلها سینه به سینه منتقل شده است. در رأس این غذاها سالاد «فتوش» در بالای سفره ها قرار می گیرد و پس از آن غذاهای اصلی مانند ملوخیه، کبه شکم پر، برگ انگور، سبزیجات شکم پر و تبوله قرار می گیرند.
نوشیدنیهای ماه رمضانی مانند جلاب، تمر هندی، خروب و قمر الدین نیز حضور پررنگی دارند. اما شیرینیهای لبنانی جایگاه ویژهای را به خود اختصاص دادهاند که کلاج، قطایف، زنود الست، کنافه با پنیر، شعیبیات و برنج با شیر در صدر فهرست شیرینیها ماه رمضان قرار دارند که سفرههای لبنانی را زینت میدهند.
ماه رمضان در لبنان همچنان یک مناسبت ویژه است که در آن معنویت و سنتهای کهن تجلی مییابند، زیرا لبنانیها لحظات شاد، عبادت و همبستگی را به اشتراک میگذارند، این مسئله غنا و اصالت سنتی لبنان را نشان میدهد و رمضان را به تجربهای بینظیر تبدیل میکند که در آن آداب و رسوم با میراث فرهنگی و مذهبی در فضایی مملو از عشق و ایمان میآمیزد.
نظر شما