به گزارش خبرگزاری شبستان، پایگاه جامعه و فرهنگ ملل نوشت: رمضان ماه مقدس در اسلام است که در آن مسلمانان سراسر جهان روزه می‌گیرند و از خوردن، نوشیدن و سایر لذت‌های دنیوی از طلوع تا غروب خورشید پرهیز می‌کنند. این ماه، زمانی برای تزکیه‌ی روح، دعا و فعالیتهای نیک است و یکی از پنج ستون اسلام محسوب می‌شود. در قزاقستان، کشوری که بخش قابل توجهی از جمعیت آن مسلمان هستند، روزه گرفتن توسط بسیاری از افراد، از جمله جوانان، رعایت می‌شود. اما در دنیای مدرن امروزی، نگرش جوانان قزاقستان به روزه تغییر کرده و از پیروی کامل از سنت‌ها تا عدم رعایت کامل آن متفاوت است. جوانان قزاقستان در نقطه تلاقی ارزش‌های سنتی و گرایش‌های جهانی قرار دارند که این امر بررسی نگرش آن‌ها به رمضان را به موضوعی جالب و قابل توجه تبدیل می‌کند.
زمینه‌ی تاریخی و فرهنگی
قزاقستان کشوری با میراث فرهنگی غنی است که در آن اسلام در کنار سایر سنت‌ها و دیدگاه‌ها همزیستی دارد. با وجود ماهیت سکولار دولت، اسلام تأثیر قابل توجهی بر زندگی فرهنگی و اجتماعی، به ویژه در مناطق جنوبی نظیر شیمکنت، ترکستان و طراز دارد.
از نظر تاریخی، رمضان همواره رویدادی مهم در زندگی مردم قزاق بوده است. تقریباً همه، بدون توجه به سن و شغل، روزه می‌گرفتند. اما دوران شوروی منجر به کاهش اعمال مذهبی شد و بسیاری از سنت‌ها به فراموشی سپرده شدند. پس از استقلال در سال ۱۹۹۱، احیای سنت‌های اسلامی، از جمله رعایت اورازا (روزه) آغاز شد.
نگرش جوانان به روزه: روندهای اصلی
امروزه جوانان قزاقستان نگرش‌های متفاوتی نسبت به رمضان دارند که می‌توان آن‌ها را به چند گروه اصلی تقسیم کرد:
۱) کسانی که به طور کامل روزه می‌گیرند
این گروه شامل جوانانی هستند که رمضان را نه تنها یک وظیفه‌ی دینی، بلکه فرصتی برای تقویت ایمان، آزمایش اراده و نزدیک‌تر شدن به خدا می‌دانند. آن‌ها تمامی قوانین روزه را رعایت می‌کنند، نماز می‌خوانند، قرآن تلاوت می‌کنند و در امور خیریه مشارکت دارند. برای این افراد، اورازا یک امتحان نیست، بلکه نعمتی است که به پاکسازی روحی و جسمی کمک می‌کند.
۲) کسانی که به طور نسبی روزه می‌گیرند
برخی از جوانان تلاش می‌کنند روزه بگیرند، اما استثناهایی نیز قائل می‌شوند. به عنوان مثال، برخی از آن‌ها تنها در روزهای خاص یا آخر هفته‌ها که فشار کاری و درسی کمتری دارند، روزه می‌گیرند. برای این افراد، مشارکت در سنت اهمیت دارد، اما به دلیل شرایط کاری، تحصیلی یا سایر عوامل، نمی‌توانند به طور کامل به همه‌ی اصول پایبند باشند.
۳) کسانی که به دلیل سنت خانوادگی روزه می‌گیرند
بسیاری از جوانان قزاق روزه می‌گیرند زیرا این امر در خانواده‌شان رایج است. تأثیر والدین و بزرگان خانواده نقش مهمی در تصمیم آن‌ها دارد و آن‌ها برای احترام به این سنت، روزه می‌گیرند. اما در این موارد، همیشه انگیزه‌ی مذهبی عمیق وجود ندارد و اورازا بیشتر به عنوان یک سنت فرهنگی، نه یک عمل عبادی، در نظر گرفته می‌شود.
۴) کسانی که روزه نمی‌گیرند
برخی از جوانان اصلاً روزه نمی‌گیرند. برخی از آن‌ها رمضان را یک سنت مهم می‌دانند، اما ضرورتی برای رعایت آن احساس نمی‌کنند و دلایل مختلفی برای این موضوع دارند، از جمله عدم اعتقادات مذهبی، دشواری‌های سبک زندگی مدرن، یا صرفاً ترجیحات شخصی.
عوامل مؤثر بر نگرش جوانان به روزه
- نگرش جوانان به ماه رمضان به عوامل متعددی بستگی دارد:
تربیت خانوادگی و محیط اطراف: نقش خانواده در شکل‌گیری عادات دینی بسیار مهم است. اگر روزه گرفتن در خانواده‌ای به‌عنوان یک سنت رایج باشد، احتمال اینکه فرزندان نیز این سنت را رعایت کنند، بسیار بیشتر خواهد بود. این امر به‌ویژه در مناطق جنوبی قزاقستان، جایی که سنت‌های اسلامی قوی‌تر هستند، مشاهده می‌شود.
- تأثیر اجتماعی و محیط اطراف:
جوانان اغلب از دوستان و همکاران خود تأثیر می‌پذیرند. اگر در میان اطرافیانشان روزه گرفتن امری معمول باشد، احتمال اینکه آن‌ها نیز به این سنت بپیوندند، افزایش می‌یابد. در دانشگاه‌ها و محیط‌های کاری، افرادی که روزه می‌گیرند و کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند، در کنار یکدیگر قرار دارند که باعث ایجاد دیدگاه‌های متنوعی نسبت به این موضوع می‌شود.
- تأثیر شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها:
فناوری‌های مدرن نقش قابل‌توجهی در درک دین ایفا می‌کنند. در شبکه‌های اجتماعی، بلاگرها و افراد تأثیرگذار تجربیات خود از روزه‌داری را به اشتراک می‌گذارند، نکات مربوط به تغذیه مناسب در زمان افطار را مطرح می‌کنند و درباره جنبه‌های معنوی ماه رمضان صحبت می‌کنند. این محتوا می‌تواند جوانان را ترغیب کند که در این سنت شرکت کنند، حتی اگر پیش از این به روزه‌داری فکر نکرده باشند.
- شهرنشینی و سبک زندگی مدرن:
زندگی در کلان‌شهرهایی نظیر آلماتی، آستانه و شیمکنت تأثیر خاص خود را دارد. تحصیل، کار، فعالیتهای اجتماعی و سبک زندگی پرشتاب ممکن است رعایت روزه را دشوار کند. بسیاری از جوانان معتقدند که روزه گرفتن بر کارایی آن‌ها تأثیر می‌گذارد و به همین دلیل از آن صرف‌نظر می‌کنند.
- درک شخصی از دین:
برای برخی، ماه رمضان صرفاً یک پرهیز جسمانی نیست، بلکه فرصتی برای رشد معنوی است. آن‌ها از این ماه برای بهبود خود، ترک عادت‌های ناپسند و بازنگری در اصول زندگی‌شان استفاده می‌کنند. در مقابل، برخی دیگر سنت‌های دینی را امری قدیمی می‌دانند و روزه را بی‌معنا تلقی می‌کنند.
نکته:
ماه مبارک رمضان همچنان بخش مهمی از زندگی جوانان قزاقستان است، اما نگرش‌ها نسبت به آن متفاوت است. بسیاری از جوانان آگاهانه روزه می‌گیرند و آن را فرصتی برای رشد معنوی و خودسازی می‌دانند. برخی دیگر آن را بیشتر به‌عنوان یک سنت خانوادگی تلقی می‌کنند یا به‌طور جزئی رعایت می‌کنند. همچنین، گروهی از جوانان وجود دارند که در روزه‌داری معنایی نمی‌بینند و آن را در دنیای مدرن امری دشوار می‌دانند.
بااین‌حال، شوق و اشتیاق و علاقه به ماه مبارک رمضان در میان جوانان قزاقی همچنان زیاد است. بحث‌های فعال در شبکه‌های اجتماعی، انتشار مطالب درباره پالایش معنوی و خودسازی نشان می‌دهد که این سنت همچنان در حال تحول و تطبیق با شرایط امروزی است. جوانان قزاقی در جستجوی راه خود در خصوص ایمان و دین هستند و رمضان همچنان یکی از عناصر مهم میراث فرهنگی، دینی و معنوی کشور باقی مانده و خواهد ماند.
نظر شما