خبرگزاری شبستان، گروه بین‌الملل: تلاش‌های دیپلماتیک منطقه‌ای و بین‌المللی برای بازگرداندن توافق آتش‌بس در غزه با نزدیک شدن به عید فطر ادامه دارد، به طوری که فشارها برای پایان دادن به تشدید تنش‌های مستمر که هزاران قربانی برجای گذاشته و شرایط انسانی وخیم شده، افزایش یافته است.
با ورود طرف‌های متعدد در میانجیگری، این پرسش مطرح می‌شود که که آیا احتمال موفقیت آمیزبودن این تلاش‌ها در رسیدن به آتش بس قبل از عید وجود دارد؟
قطر، مصر و ایالات متحده آمریکا در حال افزایش تماس‌های خود با طرف‌های مربوطه هستند تا بر برقراری آتش‌بس بشردوستانه فشار بیاورند که می‌تواند منجر به مذاکرات جامع‌تر، پایان دادن به رنج در نوار غزه و توقف خونریزی شود.
مصر پیشنهادی را ارائه کرد که شامل جدول زمانی برای آزادی تمامی اسرای اسرائیلی در ازای یک جدول زمانی برای عقب نشینی کامل اسرائیل با تضمین آمریکا است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع ناشناس روز دوشنبه ۲۴ مارس گزارش داد که مصر چند روز پیش پیشنهاد جدیدی را با هدف ازسرگیری توافق آتش بس در نوار غزه ارائه کرده است.
در این گزارش آمده است که این پیشنهاد شامل آزادی پنج اسیر زنده از جمله یک شهروند آمریکایی- اسرائیلی توسط جنبش حماس فلسطینی در ازای آتش بس یک هفته ای، اجازه اسرائیل به ورودد کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه و آزادی صدها اسیر فلسطینی است.
آسوشیتدپرس گزارش داد که یکی از مقامات حماس تایید کرد که جنبش به این پیشنهاد «پاسخ مثبت» داده است.
پیشنهاد مصر نشان دهنده آخرین فرصت برای آتش بس قبل از عید فطر است، اما موانع اسرائیل، به ویژه ناسازگاری «بنیامین نتانیاهو» نخست وزیر اسرائیل، مانع از توافق می شود.
موانع آتش بس
در اوایل مارس ۲۰۲۵، مرحله اول توافق که ۴۲ روز به طول انجامید، پایان یافت و رژیم اشغالگر صهیوینستی پس از اجازه ورود مقدار محدودی از کمک‌های بشردوستانه در طول دوره آتش بس، گذرگاه‌ها را دوباره به روی این کمک‌های بشردوستانه بست.
کابینه بنیامین نتانیاهو از آغاز مرحله دوم توافق امتناع می کند و به دنبال آزادی اسرای بیشتر اسرائیلی بدون انجام تعهدات این مرحله، به ویژه پایان دادن به حمله و خروج کامل از غزه است. این درحالی است که حماس بر پایبندی کامل خود به مفاد توافق تاکید دارد.
مجموع تلفات از هفتم اکتبر ۲۰۲۳ تا امروز به بیش از ۵۰ هزار شهید و بیش از ۱۱۳ زخمی رسیده است.
فرصت های موفقیت
«احمد موسی» نویسنده و تحلیلگر سیاسی تاکید کرد که احتمال بازگشت آتش بس در نوار غزه قبل از عید فطر به حل و فصل ناسازگاری اسرائیل، توقف شروط اشغالگران برای تضمین‌های امنیتی قوی برای آزادی سربازان اسیرش توسط گروه‌های فلسطینی بستگی دارد که باعث شده این مذاکرات را پیچیده کند.
موسی می‌گوید که پیشنهاد مصری که به رسانه‌ها درز کرد و حماس به سرعت به آن پاسخ مثبت داد، تنها امید ساکنان نوار غزه برای پایان دادن به رنج‌های‌شان و ورود به عید بدون خونریزی، کشتار و محاصره است.
او توضیح می‌دهد که گروه‌های فلسطینی و در رأس آنها حماس بر توقف کامل درگیری‌ها، پایان محاصره غزه و تضمین از سرنگرفتن حملات پس از آتش بس تاکید دارند. این امر پیشرفت در مذاکرات را با توجه به ناسازگاری اسرائیل دشوار می کند.
این تحلیلگر سیاسی می‌گوید که آنچه بازگشت به توافق را به تأخیر می اندازد، شکاف بین المللی است، زیرا تضارب منافع برخی از قدرت های تأثیرگذار، دستیابی به توافق سریع را با مشکل مواجه می کند، به ویژه با توجه به موضع دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا که به طور کامل از «اسرائیل» حمایت می کند.
موسی تاکید می‌کند که ادامه بمباران‌ها و تشدید تنش نظامی می‌تواند شانس موفقیت تلاش‌های دیپلماتیک را در زمان مناسب تضعیف کند.
سناریوهای احتمالی
باوجود دورنمای تاریک، موسی انتظار دارد که میانجیگری در رسیدن به آتش بس قبل از عید موفق شود.
او معتقد است که تلاش‌های بین‌المللی ممکن است در انعقاد یک توافق موقت برای تضمین توقف درگیری‌ها در عید، با مذاکرات بعدی برای یک آتش‌بس طولانی‌مدت موفقیت آمیز باشد.
موسی می‌گوید که در صورت موفقیت آمیز بودن میانجیگری، یک توافق محدود و جزئی حاصل خواهد شد و تفاهمات کوتاه‌مدتی مانند اجازه دادن کمک‌های بشردوستانه به منطقه یا باز کردن گذرگاه‌ها بدون آتش‌بس کامل حاصل خواهد شد.
این تحلیلگر سیاسی توضیح می‌دهد که موفقیت میانجیگری همچنان به واکنش طرف‌های مربوطه، افزایش فشار بین‌المللی و تمایل به پایان دادن به بحران انسانی در غزه بستگی دارد.
برهمین اساس که اگر موانع حل نشده باقی بمانند، تشدید تنش اسرائیل ممکن است پس از عید فطر ادامه یابد و اوضاع را پیچیده‌تر کند و منجر به شهادت و زخمی شدن صدها غیرنظامی در نوار غزه و افزایش فشار بر حماس شود.
نظر شما