به گزارش خبرگزاری شبستان از فارس، در جهانی که مفاهیم اقتصادی به سرعت از معناهای اصیل خود تهی شده‌اند و واژه‌هایی چون «بازده»، «سود»، «رشد» و «سرمایه» تنها در چارچوب نمودارهای صعودی و محاسبات عددی معنا می‌یابند، جای خالی واژه‌ای کهن، اما عمیق و انسانی احساس می‌شود: برکت.
سرمایه‌گذاری امروز، اغلب در مسیرهایی تعریف می‌شود که هدف نهایی آن تنها افزایش دارایی مادی است؛ بی‌آنکه به اثرات روحی، اخلاقی، اجتماعی یا حتی پایداری بلندمدت آن اندیشیده شود. در این رویکرد، سود زیاد، موفقیت تلقی می‌شود؛ حتی اگر این سود از دل اضطراب، فریب، بی‌عدالتی یا ناپایداری اجتماعی به‌دست آمده باشد. اما آیا می‌توان ثروتی را که آرامش نمی‌آورد، توفیقی واقعی دانست؟ آیا در اقتصاد انسان‌محور، نباید شاخصی به‌نام "برکت" را نیز در معادلات گنجاند؟
جای خالی معنویت در معادلات مالی
در این میان، بازگشت به آموزه‌های اخلاقی و دینی، یک ضرورت معنوی و راهکاری خردمندانه برای احیای اصالت در معاملات مالی است. آموزه‌هایی که ما را به کسب روزی حلال، انفاق با اخلاص، و نگاه بلندمدت و انسانی به سرمایه‌گذاری دعوت می‌کنند. آموزه‌هایی که «سود» را صرفاً عددی در ترازنامه نمی‌دانند، بلکه آن را در پیوند میان مال و معنا، ثروت و مسئولیت، دارایی و انسانیت تعریف می‌کنند.
حجت‌الاسلام محمدحسین مدبر، امام جمعه جهرم، از همین زاویه به اقتصاد می‌نگرد؛ از پنجره‌ای که نه فقط پول، که انسان را در مرکز توجه قرار می‌دهد. او در سخنان خود، با ارجاع به سیره پیامبر اسلام (ص) و خاندان مطهرش، از نوعی سرمایه‌گذاری سخن می‌گوید که شفاف، حلال، همراه با نیت خیر، و سرشار از آرامش است؛ سرمایه‌گذاری‌ای که «برکت» دارد.
حجت‌الاسلام مدبر، با استناد به آموزه‌های دینی، روایت‌های تاریخی و تحلیل‌های اخلاقی، از نوعی سرمایه‌گذاری سخن می‌گوید که سود آن تنها در حساب‌های بانکی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه تا اعماق آرامش انسان و رشد جامعه امتداد دارد.
در دنیایی که شاخص‌های اقتصادی بیشتر بر سودآوری سریع، بازده بالا و چرخش‌های پرتلاطم سرمایه متمرکز شده‌اند، شاید سخن گفتن از "برکت" در معاملات، نوعی آرمان‌گرایی به نظر برسد. اما حجت‌الاسلام مدبر، با استناد به آموزه‌های دینی، روایت‌های تاریخی و تحلیل‌های اخلاقی، از نوعی سرمایه‌گذاری سخن می‌گوید که سود آن تنها در حساب‌های بانکی خلاصه نمی‌شود؛ بلکه تا اعماق آرامش انسان و رشد جامعه امتداد دارد.
سود بیشتر نه، پول بابرکت‌تر
او با اشاره به اینکه هنگام سرمایه‌گذاری نباید صرفاً به دنبال بیشترین سود بود، تأکید می‌کند: «باید بیشتر دنبال این باشیم که پول حلال و بابرکت هرچند کم به زندگی ما وارد شود». این دیدگاه، در نقطه مقابل نگاه رایج اقتصاد سودمحور قرار دارد.
مدبر برای تقویت این نگاه، به داستانی زیبا از زمان پیامبر اسلام (ص) اشاره می‌کند؛ داستانی که نه‌فقط آموزنده بلکه برای مخاطب امروز، الهام‌بخش و تفکرآفرین است. او از جابربن‌عبدالله انصاری نقل می‌کند که «مسافر غریب و بسیار فقیری وارد مسجد شد و از پیامبر (ص) طلب کمک کرد. حضرت فرمودند چیزی در اختیار ندارند اما او را به خانه فاطمه زهرا (س) راهنمایی کردند؛ خانه‌ای که خالی از خوراک بود، اما پر از معرفت.»
گاهی درآمد حلال و طیب، هرچند اندک، زندگی را سرشار از آرامش و آسایش می‌کند، اما درآمدهای زیاد و مشکوک، فقط ظاهر ثروت را دارند، نه برکت آن را.
روایتِ گردنبندی که چندین خیر را به‌دنبال داشت، بخشی از همین حکایت است: «حضرت زهرا (س) پوست گوسفند را به فقیر دادند، اما وقتی دیدند کافی نیست، گردنبند هدیه‌ای را تقدیم او کردند. گردنبند، باعث شد گرسنه‌ای سیر شود، برهنه‌ای پوشیده گردد، غریبی به وطن بازگردد، غلامی آزاد شود و خریداری بهشت را به دست آورد. و در نهایت، گردنبند صحیح و سالم به خانه برگشت.»
امام جمعه جهرم با ذکر این روایت می‌گوید: «اخلاص و معرفت و انفاق حضرت زهرا (س) در حالی که هیچ خوردنی برای خودش و بچه‌ها و همسرش نداشت، راز این برکت بود.»
همه پول‌ها یکی نیستند
اما برکت، تنها در انفاق خلاصه نمی‌شود. مدبر از نمونه‌ای دیگر نیز پرده برمی‌دارد؛ روایتی از سعد، یکی از اصحاب خاص پیامبر (ص)، که با دو درهم پربرکت به تجارت پرداخت. «او با همین دو درهم، کسب‌وکاری راه انداخت و در مدتی کوتاه صاحب تجارت‌خانه و دارایی‌های بسیار شد. اما وقتی همین دارایی او را از نماز و عبادت بازداشت، پیامبر (ص) از خدا خواست تا او را به حالت اولیه‌اش بازگرداند.»
او با اشاره به این نکته ظریف که «پول‌ها با هم فرق دارند»، می‌گوید: «گاهی درآمد حلال و طیب، هرچند اندک، زندگی را سرشار از آرامش و آسایش می‌کند، اما درآمدهای زیاد و مشکوک، فقط ظاهر ثروت را دارند، نه برکت آن را.»
کسانی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری کنند تنها دنبال این نباشند که کجا سود بیشتری دارد، بلکه ببینند کجا "برکت" بیشتری دارد.
پول طیب، معامله‌ای ماندگار می‌سازد
مدبر در بخش پایانی سخنانش، ضمن اشاره به شعار سال و اهمیت سرمایه‌گذاری برای تولید، چنین توصیه می‌کند: «کسانی که می‌خواهند سرمایه‌گذاری کنند تنها دنبال این نباشند که کجا سود بیشتری دارد، بلکه ببینند کجا "برکت" بیشتری دارد.»
او اضافه می‌کند: «خواهش ما این است عزیزانی که اهل معامله هستند یا می‌خواهند چیز ماندگاری مانند خانه، دوچرخه، موتور، ماشین بخرند، سعی کنند پول طیب و طاهری در این معامله بیاورند که برکت می‌آورد.»
این باور یادآور آموزه‌های اخلاقی اسلام در حوزه اقتصاد است و ما را به بازنگری در نگاه‌مان نسبت به مفهوم سود، رشد و ثروت دعوت می‌کند. در جهانی که همه‌چیز با عدد و درصد سنجیده می‌شود، شاید بازگشت به «برکت» گمشده‌ترین دارایی ما باشد.
نظر شما