احمد پروین، رئیس کمیسیون معدن اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند و عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان از خراسان جنوبی، با بیان اینکه خراسان جنوبی حدود ۹ درصد مساحت کشور را دارد، اظهار کرد: از این میزان مساحت، فضایی که در اختیار مکتشفان معدن قرار گرفته کمتر از ۲۰ درصد است و ۸۰ درصد مساحت به بهانه‌های قانونی، منابع طبیعی، برگزاری مزایده به روش‌های اشتباه، محیط زیست، واگذاری پهنه‌های بی‌منطق و ... قفل است.
وی افزود: برای حل این مشکل و آزادسازی ۸۰ درصد مساحت باقیمانده استان، این مهم در شورای گفتگو مطرح و مصوب شد و امید است این آزادسازی صورت گیرد.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی گریزی به بحث پنجره فرصت در اقتصاد سیاسی زد و گفت: گرچه باید از فرصت‌ها در زمان خود استفاده کرد اما با وجود از دست دادن بسیاری از سرمایه‌گذاران در حوزه معدن، اجرای این مهم در حال حاضر موثر است.
به گفته وی در خراسان جنوبی آنچه به عنوان معدن واگذار شده کمتر از ۱۰ درصد بوده و مابقی بلوکه شده است باید نگاه تغییر کند. در برنامه هفتم توسعه، رشد ۱۳ درصدی را برای معادن تکلیف کرده‌ایم درحالیکه این مهم فقط روی کاغذ آمده و چگونه باید اجرا شود.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی با اشاره به این مهم که نباید به منابع طبیعی و محیط زیست آسیب بزنیم، یادآورشد: مجبوریم برخی نقاط استانداردها را منعطف کرده و روش‌ها را تغییر دهیم به جای اینکه بابت وجود یک درخت در منطقه‌ای، مجوز معدن داده نشود، بهتر است مجوز داده شود و برای آن درخت فکر بهتری صورت گیرد.
پروین با بیان اینکه متأسفانه پاک کردن صورت مسئله راحت‌ترین راه حل است، تأکیدکرد: عرصه عملیاتی معدن در خراسان جنوبی کمتر از دو درصد است و نیاز به کار بنیادی و تغییر روش‌ها دارد همه اقدامات و برنامه‌ها برای رسیدن مردم به سربلندی است وقتی نتوانیم ظرفیت بالقوه را به بالفعل تبدیل کنیم پس روش‌های انجام شده اشتباه است باید عرصه‌های معدنی را آزاد کرد.
وی با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته گفت: برای آزادسازی عرصه‌های معدنی مصوبه شورای گفت‌وگو در عرصه ملی گرفته شده و باید این مهم اجرایی شود و همزمان با این مهم سند چشم انداز معدنی نیز تدوین شود.
وی با بیان اینکه در حوزه معدن در کدام زنجیره کار شده است، اظهار کرد: با توجه به بالا بودن مساحت استان سند چشم انداز معدنی اعتبار و اراده جدی می‌طلبد و باید دانشگاه‌ها در بخشی از کار ورود کنند.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی با اشاره به وجود برخی ضعف‌ها در استان گفت: قصد جسارت به صنعت خاصی ندارم اما در بحث اولویت بندی در استانی که مشکل کم آبی دارد راه‌اندازی برخی صنایع، آب‌بر تصمیم درستی نبوده و این مهم به نبود سند چشم انداز معدنی در استان برمی‌گردد.
پروین بزرگترین چالش در استان را چالش فرهنگی عنوان کرد و گفت: مخاطره آمیز بودن سرمایه، ثروتمندان را می‌ترساند و سرمایه را فراری می‌دهد وقتی سرمایه‌گذار بومی نتواند آنطور که می‌خواهند زندگی کند برای پنهان کردن سرمایه، زندگی به ظاهر متواضعانه و درویش صفتانه پیش می‌گیرد. باید روی این مهم کار شود و اجرای آن نیاز به اعتمادسازی دارد و امید است با کمک ائمه جمعه، ائمه جماعات، رسانه‌ها و ... این مهم محقق شده و فرهنگ سازی لازم در این زمینه صورت گیرد.
وی تأکید کرد: با وجود اینکه شخص اول مملکت ریل اقتصادی برای تولید ثروت می‌گذارد، اما باید بررسی شود در خطبه‌های نماز جمعه ۱۰ سال گذشته ائمه جمعه در گفتمان خود چه میزان به این مهم پرداخته و آن را تبیین کردند.از سوی دیگر احتکار فقط جمع آوری مواد غذایی مانند برنج، روغن و ... نیست؛ احتکار، دلار و طلا را هم شامل می‌شود.
به گفته وی افراد دارای قدرت، نهادهای نظارتی باید بپذیرند که نیاز است ثروت در جامعه جاری شود، باید از فردی که تولید ثروت کرده محافظت و حمایت کنند و با تبیین و تشویق، باعث ورود سرمایه های مردم شوند که این نیاز به کار فرهنگی دارد.
رئیس کمیسیون معدن اساختماتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی بیرجند اظهار کرد: برنامه های ۱۰ ساله صدا و سیمای استان نیز اگر واکاوی شود در می یابیم چقدر میزگرد در این زمینه تولید شده است، مردم غیرت دارند اگر می‌خواهیم شعار سال محقق شود باید غیرت مردم را بیدار کرد و در کنار آن به اصلاح و انعطاف قوانین نیز توجه کرد.
پروین با بیان اینکه خراسان جنوبی یکی از پنج استان مرجع معدنی کشور است، گفت: اصطلاح خام فروشی اشتباه است که گاهاً سوار بر موج احساس شده است، چیزی به نام خام فروشی نداریم و زنجیره ارزش افزوده می‌تواند برای همه مواد معدنی فراهم شود اگر زنجیره ارزش افزوده نداریم نباید معادن را متهم به خام‌فروشی کنیم و آنچه به طور عام، خام فروشی می‌نامیم اتفاقی است که در بسیاری از مناطق دنیا می‌افتد.
وی یادآور شد: در چندین سال گذشته در کشور برای سنگ‌های ساختمانی عوارض ۷۰ درصدی با اصطلاح جلوگیری از خام فروشی در نظر گرفته شد بدون توجه به این مهم که چقدر زنجیره ارزش افزوده در کشور ایجاد شده است و این امر باعث افت صادرات سنگ در کشور و بهره‌برداری ترکیه شد.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی با اشاره به این مهم که در توسعه حلقه‌های زنجیره ارزش افزوده مواد معدنی بسیار ضعیف هستیم، یادآور شد: برای ایجاد توسعه، باید سرمایه‌گذاری و آماده‌سازی زیرساخت‌ها در کنار یکدیگر باشد. متاسفانه بانک‌ها نقش پشتیبان نداشته و از سرمایه‌گذار حمایت نکردند و در استان با انجام کار فرهنگی، نتوانستیم سرمایه‌ها را در این حوزه بسیج کنیم و مهمتر اینکه زیرساخت مورد نظر برای ایجاد سرمایه‌گذاری ایجاد نشده است.
پروین نبود آب، برق، گاز و ... به عنوان زیرساخت را از مشکلات پیش رو برشمرد و افزود: باید همه دست به دست هم داده و نهضت توسعه‌ای راه بیندازند و تنها منتظر ورود دولت و مصوبه نمایندگان استان نباشند.
وی اعلام خراسان جنوبی و یا چند شهر معدنی آن را به عنوان منطقه آزاد معدنی به عنوان راهکار برای برون رفت از مشکلات پیش رو مطرح کرد و گفت: این طرح مهم پیشنهاد شده است و نیاز به پیگیری دارد، مزیت آن این است که با فروش یک خودروی سواری فارغ از قوانین دست و پاگیر می‌توان ماشین آلاتی مانند لودر و... را به قیمت جهانی وارد استان کرد.
به گفته وی در سنوات گذشته واردات ماشین آلات که قلب تپنده معادن بودند ممنوع شد که یکی از تصمیمات اشتباه بود در زمان پایین بودن قیمت دلار این اقدام صورت گرفت و در حال حاضر با قیمت بالای دلار واردات آزاد شده است با این وجود وزارت صمت علی رغم عدم پرداخت تسهیلات، پول و دلار به سرمایه‌گذار، برای وارد کردن ماشین آلات دستور صادر می‌کند که آنچه من می‌گویم باید وارد شود و حداکثر عمر ماشین آلات وارده باید بین ۵ تا ۱۰ سال باشد این در حالی است که ما تکنولوژی مورد نیاز برای استفاده از ماشین آلات در این بازه زمانی را نداریم.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی تأکید کرد: با ایجاد منطقه آزاد معدنی و آزادسازی پهنه‌ها نه تنها از پرداخت تعرفه‌های گمرکی، مالیاتی و ... خلاص می‌شویم بلکه با تحقق این مهم، به جمعیت استان در چند سال آینده اضافه می‌شود.
پروین با بیان اینکه کل خراسان جنوبی استان معدنی است، اظهار کرد: تأکید ما برای ایجاد منطقه آزاد معدنی در وهله اول نهبندان و در مرحله دوم طبس است و ایجاد منطقه آزاد معدنی به عنوان پیشنهاد بکر مطرح شده و در حال پیگیری است.
وی قوانین دولتی، عدم جسارت‌ها و تنگ نظری‌ها را از موانع سد راه ایجاد منطقه آزاد معدنی در استان برشمرد و گفت: دولت باید زیرساخت‌های لازم مانند آب، برق، سوخت را برای ورود سرمایه‌گذار فراهم کند.
وی در ادامه به ضریب درهم تنیدگی سرمایه‌گذاری‌های تولیدی در کشور اشاره کرد و افزود: هر چه پوشش دهی واحدها، خدمات دهی آنها به یکدیگر و ایجاد ارتباط آنها بیشتر باشد ضریب در هم تنیدگی بیشتر است و ارزش افزوده بیشتری خلق می‌شود.
عضو هیأت مدیره خانه معدن خراسان جنوبی بر ایجاد واحد نظارتی به عنوان طرحی نو اشاره کرد و یادآور شد: باید با ایجاد این واحدهای نظارتی مردم بتوانند برای سرمایه‌گذاری معادن ورود کنند.
پروین افزود: باید برای سرمایه‌های موجود برنامه‌ریزی شده و اتاق فکر تشکیل شود که تحقق این مهم به ایجاد فرهنگ سازی برمی‌گردد به طور مثال در منطقه شادان بسیاری از مردم سرمایه‌های خود را تجمیع کرده و با خرید ماشین آلاتی مانند بیل مکانیکی، کامیون و ... با ایجاد اشتغال در زمینه معادن مشاغل جانبی ورود کردند.
به گفته وی همه واحدهای تولیدی در کنار همه حمایت‌ها نیاز به حمایت قضایی موثر دارند و راه‌اندازی شورای حل اختلاف تخصصی معادن در اتاق بازرگانی برای به صلح رساندن دعاوی معدن‌کاران ضروری است و در حوزه پرونده معادن نیز چون قضات، تخصص فنی ندارند با هدف ارائه مشاوره باید از هیأت‌های مستشاری که از نخبگان مورد اعتماد استان تشکیل شده است، استفاده شود.
نظر شما